Activity – Federal Journal

ပဲန်ဒိုရာအိုးအဖုံးကို အချိန်မီပိတ်လိုက်နိုင်တဲ့ မိုင်ဂျာယန်မြို့(အပိုင်း ၃ နိဂုံး )

ပဲန်ဒိုရာအိုးအဖုံးကို အချိန်မီပိတ်လိုက်နိုင်တဲ့ မိုင်ဂျာယန်မြို့(အပိုင်း ၃ နိဂုံး )

– Dingyau Uma (Gumsan)

ဗိုလ်မှူးကြီးအင်ဘန်လအောင်ဦးဆောင်ပြီးတော့ အဖွဲ့အစည်းအတွင်း အာဏာသိမ်းခဲ့တယ်ဆိုပေမဲ့ ခေါင်းဆောင်ဆိုတဲ့ ဥက္ကဌနေရာကို တန်းမယူခဲ့ပဲ သမိုင်းအစဥ်အလာရှိခဲ့တဲ့ ဗိုလ်ချုပ်ကြီး လမုန်တူးဂျိုင်နဲ့ ဆလန်ကဘာ လညော်ဇောင်းခရားတို့ကို အစဥ်လိုက် ဥက္ကဌနေရာပေးခဲ့ပြီး ဦးဆောင်စေခဲ့ပါတယ်။

သူကတော့ ကေအိုင်အေရဲ့ စစ်ဦးစီးချုပ်ရာထူးကိုသာ ရယူခဲ့ပါတယ်။ဒီရာထူးကိုလည်း ကြာကြာချုပ်ကိုင် ထားခြင်းမရှိပဲ ပဥ္စမမြောက်ဥက္ကဌဖြစ်သူ နိန်ဘော်ကဘာ လညော်ဇောင်းခရား လက်ထက်မှာ ယခုလက်ရှိ စစ်ဦးစီးချုပ်ဖြစ်သူ ဗိုလ်ချုပ်ကြီးဂွန်ထန်ဂမ်ရှောင်ကို လွှဲပေးခဲ့ပြီး သူကိုယ်တိုင်ကတော့ ကေအိုင်အိုရဲ့ ဒုတိယဥက္ကဌရာထူးကိုသာ ယူထားခဲ့ပါတယ်။

ဥက္ကဌဖြစ်သူ လညော်ဇောင်းခရား အသက်အရွယ်နဲ့ကျန်းမာရေးကြောင့် အနားယူသွားတဲ့ ၂၀၁၈ ခုနှစ်နောက်ပိုင်းမှသာ ကေအိုင်အိုဥက္ကဌအဖြစ် တာဝန်ယူခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။

သူဦးဆောင်ပြီးတော့ အာဏာသိမ်းခဲ့တဲ့ ၂၀၀၂ ခုနှစ်မှရေတွက်ရင် ၁၆ နှစ်လောက်ကြာတော့မှ ခေါင်းဆောင်ဆိုတဲ့ ဥက္ကဌရာထူးကို ရယူခဲ့တာဟာ သူ့ရဲ့အမျှော်အမြင်ကြီးမြင့်မှုကို ဖေါ်ပြနေခြင်းဖြစ်တယ်လို့ မြင်မိပါတယ်။ ဒီလိုပြောလိုက်လို့ ကျွန်တော့အနေနဲ့ အရမ်းကာရော ဖါးယားပြီးတော့ မြှောက်ပင့် ပြောဆိုနေခြင်းမဟုတ်ပါဘူး။

ကျွန်တော်ရေးပြခဲ့တဲ့ အကြောင်းအရာတွေဟာ လူတိုင်းသိတဲ့ ဖြစ်ရပ်မှန်လည်းဖြစ်ပါတယ်။လာမဲ့နှစ် (သို့) မကြာမီအချိန်လေးအတွင်းမှာ ဗိုလ်ချုပ်ကြီးအင်ဘန်လအောင်လည်း အသက်အရွယ်နဲ့ ကျန်းမာရေးအရ ဥက္ကဌရာထူးမှ အနားယူတော့မယ်လို့ သိရှိရပါတယ်။

မျိုးဆက်သစ်တွေကို မြေတောင်မြှောက်ပေးခဲ့ပြီး အာဏာကို အလုံးစုံဆုပ်ကိုင်မထားပဲ သင့်တော်တဲ့ သူတွေကို သင့်တော်သလို လုပ်ပိုင်ခွင့်နဲ့ အာဏာတွေ ခွဲဝေပေးခဲ့တာကြောင့် သူ့လက်ထက်မှာ အဖွဲ့အစည်းကြီးဟာ ယခင်ကထက် အဆပေါင်းများစွာ တိုးတက်လာခဲ့ခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။

အမှန်ကန်ဆုံးလုပ်ရပ်အနေနဲ့ ဒုတိယမျိုးဆက်ဖြစ်သော ဆွမ်လွတ်ဂွန်မော်၊ လဖိုင်ဇော်ရော်၊ မရန်ဇော်တောင်၊ ဝေါ့လောင်ခေါင်လွမ်း စတဲ့တက္ကသိုလ်ပညာတတ်လူငယ်တွေကို ယုံယုံကြည်ကြည်နဲ့ ရာထူးနေရာများ ပေးခဲ့သလို လုပ်ပိုင်ခွင့်တွေလည်း ခွဲပေးခဲ့ခြင်းဖြစ်ပါတယ်။

ယခုအချိန်မှာ ၎င်းမျိုးဆက်တွေဟာ ဗိုလ်မှူးချုပ်နဲ့ အထက် ရာထူးတွေရရှိနေပြီး အဖွဲ့အစည်းကြီးကို ဦးဆောင်နေကြပြီဖြစ်ပါတယ်။ တန်ဖိုးအရှိဆုံး လုပ်ရပ်ကတော့ ပညာရေးနဲ့ လူမှုအဖွဲ့အစည်းကို တည်ဆောက်ရမယ်ဆိုတဲ့ခံယူချက်ကို လက်တွေ့အကောင်အထည်ဖေါ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ပါတယ်။ ပညာရေးကဏ္ဍတိုးတက်လာဖို့အတွက် နားလည် တတ်ကျွမ်းတဲ့ သူတွေကို ဝကွက်အပ်ပြီးတော့ လုပ်ကိုင်စေခဲ့ပါတယ်။

ဒါကြောင့်လည်း ပညာရေးတာဝန်ခံများက ပညာရေးမြို့လေးအဖြစ် သန္ဓေတည်ခဲ့တဲ့ မိုင်ဂျာယန်မြို့လေးကို ပညာရေးအတွက် မရပ်မနားလည်ပတ်စေဖို့ရန်အတွက် ကြိုးစားလုပ်ဆောင်ခဲ့ကြပါတယ်။ ကျွန်တော်သိရ သလောက် ၂၀၁၂ ခုနှစ်(ဒီ့အရင်ကတည်းကလည်းဖြစ်နိုင်ပါတယ်)လောက်ကစပြီး ဗိုလ်ချုပ်ဆွမ်လွတ် ဂွန်မော်ကို ပညာရေးအပိုင်းနဲ့ပတ်သက်ပြီး တာဝန်ပေးအပ်ခဲ့ကြောင်း သိရှိရပါတယ်။

ဗိုလ်ချုပ်ဂွန်မော်မှလည်း နားလည်တတ်ကျွမ်းသူတွေနဲ့ ကဏ္ဍအလိုက်အဖွဲ့လေးတွေဖွဲ့ပြီး ပညာရေးဖွံ့ဖြိုး တိုးတက်ရေးနဲ့ ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေးတွေကို မရပ်မနား လုပ်ဆောင်ခဲ့ပါတယ်။ ရလဒ်နဲ့ အသီးအပွင့်တွေ အဖြစ် ဖယ်ဒရယ်ဥပဒေကျောင်း(ဒစ်ပလိုမာ ၂ နှစ်တန်း)ကို ၂၀၁၄ ခုနှစ် ဇွန်လမှာ စတင်ဖွင့်လှစ်ပြီးတော့ မျိုးဆက်သစ်လူငယ်အမြောက်အမြားကို ဥပဒေပညာရပ်များအား နိုင်ငံတကာမှ ဥပဒေရေးရာ ပါမောက္ခဆရာကြီးများဖြင့် သင်ကြားပေးနိုင်ခဲ့ပါတယ်။

ဆက်လက်ပြီးတော့ ၁၉၉၇ ခုနှစ်ကတည်းက စတင်ဖွင့်လှစ်ခဲ့တဲ့ ဆရာအတတ်သင်ကျောင်းလေးကို ၂၀၀၉ ခုနှစ်တွင် ဆရာအတတ်သင်ကောလိပ်၊ ၎င်းနောက် ၂၀၁၄ ခုနှစ်တွင် မိုင်ဂျာယန်ပညာရေးကောလိပ်အဖြစ် အဆင့်မြှင့်တင်ခဲ့ကြပါတယ်။

ထို့အပြင် အထူးပြုဘာသာရပ် ( ၅ ) ရပ်ဖြစ်တဲ့ အင်္ဂလိပ်စာ၊ နိုင်ငံရေး၊ ကွန်ပြူတာ၊ ဖွံ့ဖြိုးရေးနဲ့ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ထိန်းသိမ်းရေး စတဲ့ဘာသာရပ်တွေနဲ့ အစပြုသင်ကြားပေးခဲ့တဲ့ မိုင်ဂျာယန်ကောလိပ်ကို ၂၀၁၅ ခုနှစ် စက်တင်ဘာလမှာ စတင်ဖွင့်လှစ်ခဲ့ပါတယ်။

ယခုအချိန်မှာ အထူးပြုဘာသာရပ်တွေကို ထပ်မံတိုးချဲ့ပြီးတော့ သင်ကြားပေးနေပြီလို့လည်း သိရှိရပါတယ်။ နောက်ပြီးတော့ Institue of Libersl Arts and Sciences, Mai Ja Yang ကောလိပ်ကျောင်းကိုလည်း ၂၀၁၅ ခုနှစ်မှာ ထပ်မံဖွင့်လှစ်ခဲ့ပါတယ်။၎င်းအပြင် မူလကတည်းကရှိခဲ့သော အသက်မွေးဝမ် းကျောင်းနဲ့ဆိုင်တဲ့ အတတ်ပညာသင်ကျောင်းတွေကိုလည်း အဆင့်မြှင့်တင်ခြင်းများ ပြုလုပ်ခဲ့ကြပါသေးတယ်။

၂၀၁၁ ခုနှစ်မှာ ပြန်လည်ဖြစ်ပွားခဲ့တဲ့ တကျော့ပြန်ပြည်တွင်းစစ်ကာလအတွင်းမှာလည်း မိုင်ဂျာယန်မြို့ အတွင်းရှိ ပညာရေးနဲ့သက်ဆိုင်သောကျောင်းတွေကို ရပ်တန့်ထားခြင်းမရှိစေပဲ ပုံမှန်လည်ပတ်စေခဲ့ပါတယ်။ အမှန်တကယ်တော့ မိုင်ဂျာယန်ဆိုတဲ့ ပညာရေးမြို့လေးဟာ ကေအိုင်အေ တပ်မဟာ( ၃ ) ဧရိယာ အတွင်းမှာ တည်ရှိတယ်ဆိုပေမဲ့ စစ်ရေးစစ်ရာတွေနဲ့ သက်ဆိုင်ခြင်းမရှိပဲ သာမန်အရပ်သားပြည်သူများနေထိုင်ရာ သီးခြားနယ်စပ်မြို့လေးအဖြစ် မူလကတည်းက ရပ်တည်လာခဲ့တဲ့ မြို့ငယ်လေးဖြစ်ပါတယ်။

ဒါကြောင့်လည်း ဖိအားကင်းကင်းနဲ့ ပညာရေးတိုးတက်ဖို့အတွက် စဥ်ဆက်မပြတ်လုပ်ဆောင်နိုင်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။ ယခုအခါ ကျောင်းတိုင်းလိုလို မိမိတို့ကျောင်းအလိုက် ကျောင်းအုပ်ချုပ်ရေးနဲ့ စီမံရေးရာ အဖွဲ့များဖြင့် အနှောင်အဖွဲ့ကင်းကင်းနဲ့ လွတ်လပ်စွာ လည်ပတ်နေကြပြီဖြစ်ပါတယ်။

မည်သို့ပင်ဆိုစေကာမူ ပညာရေးအတွက်မွေးဖွားလာတဲ့ မိုင်ဂျာယန်မြို့လေးဟာ ၁၉၉၀ ခုနှစ် အကျော်ကာလကတည်းက ပညာရေးအတွက် အုတ်မြစ်ချထားခဲ့တဲ့ မြို့ငယ်လေးဖြစ်ပါတယ်။

ကြားကာလမှာ နိုင်ငံရေးအခြေအနေတွေနဲ့ အခြားသောအကြောင်းအရင်းများစွာတွေကြောင့် ပြည်ပ သတင်းဌာန တွေ ကတောင် မိုင်ဂျာယန်မြို့လေးကို မြန်မာပြည်ရဲ့ ဟောင်ကောင်မြို့ငယ်လေး( Mai Ja Yang, Burma’s Little Hong Kong ) ဆိုပြီးတော့ တင်စားခဲ့ရတဲ့အထိ နာမည်ကျော်ခဲ့ရဖူးပါတယ်။

ဒါပေမဲ့ နာမည် ကောင်းနဲ့မဟုတ်ပဲ ကာစီနိုလောင်းကစားနဲ့ ဒုစရိုက်မှုတွေထူပြောလှတဲ့မြို့အဖြစ် နာမည်ဆိုးနဲ့ ကျော်ကြား ခဲ့ခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။ထိုကာလ( ၂၀၀၂ – ၂၀၀၉ )ဟာ မိုင်ဂျာယန်မြို့အတွက် ပဲန်ဒိုရာအိုးအဖုံးကို ဖွင့်လိုက်မိတဲ့ အချိန်ကာလလို့ပြောလို့ရပါတယ်။

ကိုယ်တိုင်ကြုံတွေ့ခဲ့ရသူတွေရဲ့ ပြောစကားအရ ၂၀၀၃ – ၂၀၀၆ ကာလဟာ ကာစီနိုရုံတွေနဲ့ မိုင်ဂျာယန်မြို့လေးဟာ အစည်ကားဆုံးဖြစ်ခဲ့တယ်လို့သိရှိရပါတယ်။ ၎င်းနောက် ၂၀၀၈ – ၂၀၀၉ ခုနှစ်ကာလ အတွင်း မိုင်ဂျာယန်မြို့ထဲရှိ ကာစီနိုရုံတွေနဲ့ ဟိုတယ်အခန်းတွေအပြင် အချို့သော လူနေအိမ်ဆွေကိုပါ အချိန်ပြည့်နီးပါး စစ်ဆေးရေးဝင်ခဲ့ကြရတယ်လို့ဆိုပါတယ်။ ဘာကြောင့်ဆိုတော့ တရုတ်လူမိုက်ဂိုဏ်း တွေဟာ သူတို့တရုတ်လူမျိုးအချင်းချင်း ပြန်ပေးဆွဲကာ ဟိုတယ်အခန်းတွေနဲ့ အိမ်တွေထဲမှာ ဖမ်းဆီး ချုပ်နှောင်ထားတတ်လို့ဖြစ်ပါတယ်။

လူနုံလူအတွေမဟုတ်တဲ့ တရုတ်လူမိုက်ဂိုဏ်းတွေကလည်း သူတို့ပြန်ပေးဆွဲထားတဲ့သူတွေကို အတည်တကျ ချုပ်နှောင်ထားခြင်းမျိုးမဟုတ်ပဲ တနေရာပြီးတနေရာရွှေ့ကာ ပြောင်းထားခဲ့ကြလို့ ကြောင်နဲ့ကြွက် လိုက်တမ်းပြေးတမ်းကစားသလို ရီစရာအဖြစ်မျိုးလည်း ရှိခဲ့ပါသတဲ့။ထိုကာလတွေမှာ မြို့ပြင်ဘက်တောထဲ လူသတ်ပြီးတော့ အလောင်းစွန့်ပစ်ထားလို့ မကြာခဏ အလောင်းကောက်ခဲ့ရတယ်လို့လည်း ကြုံခဲ့ ရသူတွေက ပြောပြခဲ့ပါတယ်။

ပဲန်ဒိုရာအိုးအဖုံး ဖွင့်လိုက်မိလို့ မိုင်ဂျာယန်ဆိုတဲ့ ပညာရေးမြို့လေးဟာ ဆယ်စုနှစ်တခုနီးပါး အမှောင် ဖုံးလွှမ်းသွားခဲ့ရပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ကံကြမ္မာက ပညာရေးနဲ့သန္ဓေတည်ခဲ့တဲ့ မိုင်ဂျာယန်မြို့လေးကို ဒုစရိုက်မြို့တော်အဖြစ် ရပ်တည်ခွင့် မပြုခဲ့ပါဘူး။

ပဲန်ဒိုရာအိုးအဖုံးကို ပြန်ပိတ်လိုက်ဖို့အတွက် တရုတ်အစိုးရကို ဖိအားပေးခဲ့ပါတော့တယ်။ တရုတ်အစိုးရ ကျေးဇူးကြောင့် ပဲန်ဒိုရာအိုးအဖုံးလေး ပိတ်သွားပြီးတဲ့နောက် ၂၀၁၀ ခုနှစ်နောက်ပိုင်းကစလို့ ကေအိုင်အိုနဲ့ ကေအိုင်အေလူကြီးတွေဟာ အခြေအနေမှန်ကို ပြန်လည်သုံးသပ်ပြီးတော့ မှန်ကန်တဲ့ဆုံးဖြတ်ချက်ကို ချလိုက်ကြပါတော့တယ်။ ဒါကတော့ ကာစီနိုရုံတွေ ဆိတ်သုဥ်းသွားလို့ တိတ်ဆိတ်ခြောက်သွေ့သွားတဲ့ မိုင်ဂျာယန်မြို့လေးကို ပညာရေးနဲ့ ပြန်လည်အသက်သွင်းပြီးတော့ စည်ကားလာစေဖို့ ဖြစ်ပါတယ်။

လူကြီးတွေရဲ့ မှန်ကန်တဲ့ဆုံးဖြတ်ချက်နဲ့အတူ လက်တွေ့အကောင်အထည်ဖေါ်မှုတွေကြောင့် အခြေခံခိုင်မာ ပြီးသား ဖြစ်တဲ့ မိုင်ဂျာယန်မြို့ငယ်လေးဟာ ပညာရေးမြို့တော်အဖြစ်နဲ့ အချိန်တိုလေးအတွင်းမှာ ပြန်လည်သက်ဝင်လှုပ်ရှားလာပါတော့တယ်။

မိုင်ဂျာယန်မြို့ရှိ ပညာရေးကျောင်းတွေဟာ နိုင်ငံတကာရှိ တက္ကသိုလ်ကျောင်းတွေနဲ့လည်း ချိတ်ဆက်ထားတဲ့အတွက် မျိုးဆက်သစ်လူငယ်လေးတွေရဲ့ ပညာရေး ခရီးလမ်းကို ချောမွေ့စေခဲ့ပါတယ်။

ကချင်လူမျိုးများသာမက ကချင်ပြည်နယ်နဲ့ ရှမ်းမြောက်ဒေသအပါ အဝင် နီးစပ်ရာ မြို့နယ်များမှ လူမျိုးဘာသာမရွေး တက်ရောက်သင်ကြားနိုင်တာကြောင့် အနာဂတ်မှာ လူမျိုးပေါင်းစုံပါဝင်တဲ့ ပညာတတ်လူငယ်များစွာကို မွေးထုတ်ပေးနိုင်လိမ့်မယ်လို့ မျှော်လင့်မိပါတယ်။

ပညာရေးမြို့တော် မိုင်ဂျာယန်မြို့လေး ကျန်းမာပြီးတော့ အသက်ရာကျော်ရှည်ပါစေလို့ ဆုမွန်ကောင်း တောင်းလိုက်ပါတယ်။

*** ပြီးပါပြီ ***

မှတ်ချက်။ ။ အထက်ပါအကြောင်းအရာများသည် ကျွန်တော့ရဲ့အမြင်နဲ့ အာဘော်သာဖြစ်ပါသည်။ အကောင်းမြင်ဝါဒနဲ့ ရှုမြင်သုံးသပ်ထားခြင်းဖြစ်ပါသည်။လိုအပ်ချက်နဲ့ အမှားအယွင်းများရှိခဲ့ပါက ကျွန်တော့ ရဲ့ ပေါ့လျော့မှုသာဖြစ်ပါကြောင်း ဝန်ခံအပ်ပါသည်။

တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႔မ်ား

မစ္စတာဆာဆာကာဝါ၏ ကြားဝင်စေ့စပ်မှုနဲ့ AA နှင့် စစ်ကောင်စီတို့ကြား ယာယီ အပစ်ရပ်စဲပေမယ့် အချိန်မရွေး တိုက်ပွဲပြန်ဖြစ်လာနိုင်တယ်လို့ AA ပြောခွင့်ရဆို

ဖက်ဒရယ်ဂျာနယ် မြန်မာ၊ နိုဝင်ဘာ ၂၈

မစ္စတာဆာဆာကာဝါ၏ ကြားဝင်စေ့စပ်မှုနဲ့ ရက္ခိုင့်တပ်တော် (AA) နှင့် စစ်ကောင် စီတို့ကြား ယာယီ အပစ်ရပ်စဲရေးပေမယ့် အချိန်မရွေး တိုက်ပွဲပြန်ဖြစ်လာနိုင်တယ် လို့ AA ပြောခွင့်ရ ခိုင်သုခက ဒီကနေ့ နိုဝင်ဘာ ၂၈ ရက် နံနက် ၁ဝ နာရီမှာ ပြုလုပ် ခဲ့တဲ့ ULA/AA ၏ ဆဋ္ဌမအကြိမ်မြောက် သတင်းစာ ရှင်းလင်းပွဲမှာ သတင်းမီဒီယာတွေကို ပြောကြားလိုက်တာပါ။

ရက္ခိုင့်တပ်တော်နှင့် စစ်ကောာင်စီတို့ကြား အပစ်ရပ်စဲရေးဟာ ဂျပန်နိုင်ငံ နီပွန်ဖောင်ဒေးရှင်းဥက္ကဋ္ဌ မစ္စတာ ဆာဆာကာဝါ၏ ကြားဝင်ဆောင်ရွက်မှုကြောင့် အပစ်ရပ်စဲခြင်း ဖြစ်တယ်လို့ သူက ဆိုပါတယ်။

“ပွင့်ပွင့်လင်းလင်း ပြောရမယ်ဆိုရင် ဂျပန် က နီပွန်ဖောင်ဒေးရှင်းဥက္ကဋ္ဌ မစ္စတာဆာဆာကာဝါ ရဲ့ ကြားဝင်စေ့စပ်မှုနဲ့ ကျနော်တို့ ဒီကိစ္စဖြစ်ပေါ်လာတယ်လို့ ပြောလို့ရပါတယ်” ဟု ဦးခိုင်သုခ က ပြောဆို သွားတာပါ။

ဒါ့အပြင် ရက္ခိုင့်တပ်တော် (AA) နှင့် စစ်ကောင်စီတို့ကြား ယာယီအပစ်ရပ်စဲရေးဟာ စာရွက်စာတမ်းပေါ် လက်မှတ် ရေးထိုးထားချင်း မဟုတ်တဲ့အတွက်ကြောင့် အခြေနေပေါ်မူတည်ပြီး အချိန်မရွေး တိုက်ပွဲပြန် ဖြစ်လာ နိုင်တယ်လို့ ရက္ခိုင့်တပ်တော် ပြောခွင့်ရ ဦးခိုင်သုခ က ဆက်ပြောပါတယ်။

လက်ရှိ အပစ်ရပ်ကြတဲ့ အခြေအနေဟာ နှစ်ဖက် တပ်ဖွဲ့ဝင်များ တပ်ရုတ်သိမ်းတာမျိုး၊ တပ်ဆုတ်တာမျိုးမရှိဘဲ လက်ရှိရောက်ရှိတဲ့နေရာကနေ နှစ်ဖက်ပစ်ခတ်မှုမပြုလုပ်ဖို့ နားလည်မှု ယူလိုက်တဲ့ သဘောလို့ ဆိုပါတယ်။

ရခိုင်ပြည်နယ်နှင့် ပလက်ဝ ဒေသတွေမှာ စစ်ကောင်စီတပ်နှင့် ရက္ခိုင့်တပ်တော် AA တို့ကြား တကျော့ပြန် ပြင်းထန်ခဲ့တဲ့ တိုက်ပွဲများကို ပြီးခဲ့တဲ့ နိုဝင်ဘာလ ၂၆ ရက်မှ စတင်ကာ နှစ်ဖက်နားလည်မှုဖြင့် အရပ်သားများ လူသားချင်း စာနာမှုဆိုင်ရာ အကူအညီ ရရှိနိုင်ရေးအတွက် အလွတ်သဘော အပစ်ရပ်စဲလိုက်ခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။

ပြီးခဲ့တဲ့ ၂ဝ၂ဝ ခုနှစ်ကလည်း မစ္စတာဆာဆာကာဝါ၏ ကြားဝင်စေ့စပ်ညှိနှိုင်းပေးမှုဖြင့် ရက္ခိုင့်တပ်တော် (AA) နှင့် စစ်ကောင်စီတို့ကြား ၁ နှစ်ကျော်ကြာ နှစ်ဖက်အပစ်ရပ်စဲခဲ့ကြတာပါ။

ဓါတ်ပုံ – AA (ဆဋ္ဌမအကြိမ်မြောက် အွန်လှိုင်း သတင်းစာ ရှင်းလင်းပွဲ)

ေဆာင္းပါး

ပဲန်ဒိုရာအိုးအဖုံးကို အချိန်မီပိတ်လိုက်နိုင်တဲ့ မိုင်ဂျာယန်မြို့(အပိုင်း ၂ )

ပဲန်ဒိုရာအိုးအဖုံးကို အချိန်မီပိတ်လိုက်နိုင်တဲ့ မိုင်ဂျာယန်မြို့(အပိုင်း ၂ )

Dingyau Uma (Gumsan)

မြန်မာနိုင်ငံအတွင်းရှိ ကချင်လူမျိုးတွေရဲ့ ၉၉ ရာခိုင်နှုန်းဟာ ခရစ်ယာန်တွေဖြစ်ကြပါတယ်။ ဗြိတိသျှ ကိုလိုနီခေတ်မှာ အမေရိကန်သာသနာပြုအပါအဝင် ဥရောပနိုင်ငံတွေက သာသနာပြုတွေရဲ့ ကျေးဇူးကြောင့် ခရစ်ယာန်ဖြစ်လာကြတဲ့ ကချင်လူမျိုးတွေဟာ ကိုးကွယ်ယုံကြည်မှုအပိုင်းမှာ ယခင်က သာသနာပြုတွေ ချမှတ်ခဲ့တဲ့လမ်းစဥ်နဲ့ စည်းမျဥ်းစည်းကမ်းတွေအတိုင်း တသွေမတိမ်းနီးပါး လိုက်နာခဲ့ကြပါတယ်။ အထူး သဖြင့် မကောင်းမှု ဒုစရိုက်အလုပ်တွေကို အထူးရှောင်ကြဥ်တတ်ကြပါတယ်။

ဒါကြောင့်မို့ ဟိုယခင်က ကချင်လူမျိုးတွေဟာ ဘယ်လောက်ပဲ စီးပွားရှာရှာ မကောင်းမှုနဲ့စီးပွားရှာဖို့ကို လုံးဝမပြုလုပ်ကြပါဘူး။ ကုန်ကုန်ပြောရလို့ရှိရင် ဝင်ငွေကောင်းတဲ့ အရက်ဘီယာဆိုင်ဖွင့်တာမျိုးနဲ့ အပေါင်ဆိုင်ဖွင့် တာမျိုးကိုတောင် ရှောင်ခဲ့ကြပါတယ်။ အရက်သေစာနဲ့ မကင်းတဲ့လူမျိုးဖြစ်လို့ တပိုင်တနိုင် ရိုးရာဆန်အရက်ချက် တာကလွဲလို့ပေါ့။

ဆိုတော့ မိုင်ဂျာယန်မြို့လေး ကာစီနိုလောင်းကစားရုံတွေနဲ့ စည်ကားလာပြီး ရာဇဝတ်မှုတွေထူပြောလာတော့ ကချင်လူမှု အသိုင်းအဝိုင်းက လူကြီးပိုင်းတွေဟာ အတော်လေးစိတ်မကောင်းဖြစ်ခဲ့ကြရပါတယ်။ သူတို့ ဖြစ်ချင်တဲ့ ကချင်လူမှုအသိုင်းအဝိုင်းကို တည်ဆောက်မဲ့ပုံစံဟာ လောင်းကစားနဲ့ မူးယစ်ဆေးဝါး တွေအပြင် မကောင်းမှုတွေ ကင်းရှင်းပြီး ပညာရေးနဲ့ ဘာသာရေးကိုင်းရှိုင်းတဲ့ပုံစံမျိုး တည်ဆောက်ချင်ကြတာ ဖြစ်ပါတယ်။

ဒါကလည်း အနောက်နိုင်ငံက လူဖြူသာသနာပြုတွေကြောင့် ကချင်လူမျိုးဟာ လူမျိုးမပျောက် ပျက်ပဲ ယခင်ကထက် အဆပေါင်းများစွာ အမြင်ကျယ်လာခဲ့ပြီး ပညာရေးအပိုင်းနဲ့ လူမှုရေးအပိုင်းတွေမှာ တိုးတက် လာခဲ့လို့ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီအစွဲဟာ ခုချိန်အထိ ခိုင်မာနေတုန်းပဲဖြစ်ပါတယ်။တနည်းအားဖြင့် ကချင်လူမျိုး တွေဟာ စစ်မှန်တဲ့ဘုရားကို ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့လို့ ဘုရားကစောင့်ရှောက်တာလို့လည်း ယုံကြည်နေ ကြပါတယ်။

ယခုတိုင်တည်မြဲနေတဲ့ ကေအိင်အိုနဲ့ ကေအိုင်အေအဖွဲ့အစည်းကြီးကို စတင်ဖွဲ့စည်းတော့ ထိုစဥ်က ဥက္ကဌကြီးဖြစ်တဲ့ ဗိုလ်ချုပ်လထော်ဇော်ဆိုင်းရဲ့ ဖခင်ဖြစ်သူ သင်းအုပ်ဆရာကြီး လထော်ဒူဝါကိုယ်တိုင် ခရစ်ယာန်ထုံးစံနဲ့အညီ ဘုရားသခင်ထံမှာ ဆုတောင်းပြီးတော့ ကောင်းချီးပေးလိုက်တဲ့ အဖွဲ့အစည်း ဖြစ်ပါတယ်။

ဒါကြောင့်လည်း တရုတ်ကွန်မြူနစ်တွေ တရုတ်နိုင်ငံရဲ့ တရားဝင်အစိုးရဖြစ်လာပြီး ဗမာပြည်ကွန်မြူနစ် ပါတီကို ထောက်ပံ့တော့ ကချင်တွေကိုလည်း ကွန်မြူနစ်လုပ်မယ်ဆိုရင် အစစအရာရာ ထောက်ပံ့ပေးမယ်လို့ ဂတိပြုခဲ့ကြပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ခရစ်ယာန်သင်းအုပ်ဆရာကြီးရဲ့ သားတွေဦးဆောင်တဲ့ ကေအိုင်အိုနဲ့ ကေအိုင်အေအဖွဲ့ကြီးဟာ တရုတ်ကွန်မြူနစ်တွေရဲ့ ဆွယ်တရားကို နားမယောင်ခဲ့ပဲ ခရစ်ယာန် နည်းလမ်း ကျကျ ကချင့်နည်းကချင့်ဟန်နဲ့သာ ခရီးဆက်ခဲ့ကြပါတယ်။ ရလာဒ်ကတော့ တရုတ်ကွန်မြူနစ်ဗဟိုရဲ့ သတိထားခြင်းခံခဲ့ရပြီး ကချင်တွေအပေါ် တရုတ်တွေရဲ့တင်းကြပ်မှုတွေကို ယနေ့အထိ ခံလာရပါတော့တယ်။

ကချင်လူမျိုးတွေရဲ့ ၁၉၆၁ ခုနှစ်ကတည်းက ယခုအချိန်အထိ တော်လှန်ရေးကာလတလျှောက် တရုတ်အစိုးရရဲ့ အကူအညီနဲ့ အရေးပေးခြင်းတွေဟာ သူတို့အလိုကို ငြင်းပယ်လိုက်ကတည်းက ထိထိရောက်ရောက် အကူအညီပေးခြင်းမျိုး မရှိတော့ပါဘူး။

ကချင်တွေဟာ သူတို့နည်းလမ်းသူတို့ရှာပြီး အသက်ဆက်ခဲ့ကြရပါတယ်။အနောက်မျှော်ဝါဒနဲ့ နိုင်ငံရေး ခရီးကြမ်းကို ဆက်လျှောက်ခဲ့ကြပေမဲ့ အရှေ့တိုင်းဖက်အထိ လက်တံရှည်ရမှာကို အထူးသတိထားနေတဲ့ အနောက်ကလူတွေကြောင့် ကချင်တွေဟာ သူတို့မျှော်မှန်းသလောက်လည်း ခရီးမပေါက်ခဲ့ကြပါဘူး။

ဒါပေမဲ့ အကျိုးတော့မယုတ်ခဲ့ဘူးလို့ ပြောလို့ရနိုင်ပါတယ်။ အင်တာနက်ခေတ်နဲ့ ကမ္ဘာ့ရွာကြီးဖြစ်သွားတော့ ကမ္ဘာကြီးက ကချင်လူမျိုးအပါအဝင် ကမ္ဘာ့နေရာအနှံ့အပြားက လူမျိုးစုငယ်တွေရဲ့အရေးကို အလေးထားလာ ကြလို့ဖြစ်ပါတယ်။

မိုင်ဂျာယန်အကြောင်းကို ပြန်ဆက်ရလို့ရှိရင် တရုတ်အစိုးရက မိုင်ဂျာယန်ပြဿနာကို ကိုင်တွယ် ဖြေရှင်း လိုက်တဲ့အတွက် မိုင်ဂျာယန်မြို့လေးဟာ နဂိုကတည်းက သူ့ရဲ့သန္ဓေဖြစ်တဲ့ ပညာရေး မြို့တော်အဖြစ် ပြန်လည်တည်ထောင်ဖို့အတွက် လမ်းစပြန်ရခဲ့ပါတယ်။ ဒီလိုဖြစ်သွားတာကိုပဲ ကချင်လူမျိုးတို့ရဲ့ လူကြီးပိုင်း တွေက သဘောကျနေကြပါတယ်။

သူတို့ရဲ့စကားနဲ့ ပြန်ပြောရမယ်ဆိုရင် ဘုရားသခင်က ကချင်လူမျိုးတွေကို ပျက်စီးဖို့လမ်းကြောင်းကနေ ကယ်တင်ပေးလိုက်ပြီလို့ ပြောလို့ရပါတယ်။ ကာစီနိုရုံတွေ ရပ်ဆိုင်းသွားရတဲ့အတွက် ဝင်ငွေမရှိတော့လို့ ကေအိုင်အိုနဲ့ ကေအိုင်အေလူကြီးတချို့ ဝမ်းနည်းခဲ့ကြပေမဲ့ ကချင်လူထုကြီးကတော့ ပျော်ရွှင်နေခဲ့ကြ ပါတယ်။ သူတို့မျှော်လင့်သလို ဖြစ်လာလို့ဖြစ်ပါတယ်။

အကောင်းမြင်ဝါဒအပြင် ခရစ်ယာန်ယုံကြည်ခြင်းအရ ပြောရမယ်ဆိုရင် မူလကတည်းက ပညာရေး မြို့တော်ဖြစ်လာဖို့ ရူပါရုံရထားတဲ့ မိုင်ဂျာယန်မြို့လေးအတွက် ပညာရေးအဆောက်အအုံတွေကို သမားရိုးကျနည်းနဲ့ မရနိုင်မှန်းသိတော့ ဘုရားက ကာစီနိုနဲ့ မျှားခဲ့ခြင်းဖြစ်ပါတယ်။နောက်ပြီးတော့ လူအများရဲ့အာရုံကို ဖမ်းစားနိုင်ဖို့အတွက် ကာစီနိုမြို့အဖြစ် ခဏသာ ခွင့်ပြုခဲ့ခြင်းဖြစ်ပါတယ်။

အခြေခံအဆောက်အအုံတွေနဲ့ လူဦးရေအနေအထားကို မြို့ပြအနေအထားအထိ ဖြစ်လာပြီဆိုတော့မှ သူ့ရဲ့နဂိုရည်မှန်းချက်ဖြစ်တဲ့ ပညာရေးမြို့တော်တည်ဆောက်ရေးကို အစပြန်ပျိုးပေးလိုက်ပါတော့တယ်။ ဒါဟာ ကျွန်တော့ရဲ့ အကောင်းမြင်ဝါဒနဲ့ မြင်မိတဲ့အမြင်သာဖြစ်ပါတယ်။ တခြားအကြောင်းအရင်း တွေရှိနိုင်ပေမဲ့လည်း ကျွန်တော့ရဲ့အမြင်ဟာ မှန်ကန်မှုရှိတယ်လို့ ကျွန်တော့အနေနဲ့ ယုံကြည်နေပါတယ်။ ကျွန်တော့ရဲ့ယုံကြည်မှုကို အတည်ပါလို့ မယူလည်းရပါတယ်။ဘာကြောင့်ဆိုတော့ လူတိုင်းအမြင်ကွဲလွဲခွင့် ရှိနေလို့ဖြစ်ပါတယ်။

ကျွန်တော့ရဲ့ယုံကြည်ချက်ကို နောက်ထပ်ဖြည့်ဆည်းပေးလိုက်တာကတော့ ကေအိုင်အိုနဲ့ ကေအိုင်အေ အဖွဲ့အစည်းအတွင်းမှာ ထူးခြားတဲ့ပြောင်းလဲမှုတွေ ဖြစ်ပေါ်လာခဲ့ခြင်းဖြစ်ပါတယ်။ ၂၀၀၂ ခုနှစ်မှာ ဗိုလ်မှူးကြီး အင်ဘန်လအောင်နဲ့ ဗိုလ်မှူးကြီးလဆန်အောင်ဝါတို့ရဲ့ အဖွဲ့အစည်းအတွင်း အာဏာသိမ်းမှု၊ ၂၀၀၄ ခုနှစ်မှာ ဗိုလ်မှူးကြီး လဆန်အောင်ဝါတို့အဖွဲ့ ခွဲထွက်မှုတွေဟာ ကေအိုင်အိုနဲ့ ကေအိုင်အေအဖွဲ့ကြီးရဲ့ ပျက်စီးရေး လမ်းကြောင်းသို့ ဦးတည်နေမှုတွေကို ပြန်လည်ထိန်းကျောင်းပြီးတော့ တည့်မှတ်စေခဲ့လို့ ဖြစ်ပါတယ်။

အထူးသဖြင့် အတန်းကျောင်းပညာရေး အားနည်းပေမဲ့ ဥာဏ်ပညာနဲ့ အမျှော်အမြင်ကြီးမြင့် မှုတွေမှာ တမူထူးခြားတဲ့ ဗိုလ်ချုပ်ကြီးအင်ဘန်လအောင်ကြောင့် မိုင်ဂျာယန်ပညာရေးမြို့တော်ဟာ ဒီနေ့လို အဆင့် အတန်းမျိုး ရောက်ရှိလာခဲ့ရတာဖြစ်ပါတယ်။

အပိုင်း ၃ ဆက် ပြန်လည် တင်ဆက်မည်။

သတင္း

နေ့စဉ်သတင်းအကျဉ်း

(နိုဝင်ဘာလ – ၂၇)

ရှမ်း -ကယားနယ်စပ် မိုးဗြဲမြို့တွင် ယနေ့မွန်းလွဲပိုင်းက အရပ်သားကလေး ၃ဦး မိုင်းနင်းမိခဲ့ပြီး တစ်ဦးမှာ ဒဏ်ရာပြင်းထန်ကြောင်း မိုးဗြဲကူညီကယ်ဆယ်ရေးအဖွဲ့ထံမှသိရသည်။ မိုးဗြဲမြို့ပြင်တစ်နေရာတွင် ဖြစ်ပွား ခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး မိုင်းနင်းမိသူများမှာ အသက် ၁၂ နှစ် ၊ ၁၅ နှစ်နှင့် ၁၆ နှစ်အရွယ် ယောက်ကျားလေးများဖြစ် ကြောင်း သိရသည်။ ” ၁၅ နှစ်တ‌စ်ယောက်ကတော့ ခေါင်းကိုထိတာ စိုးရိမ်ရတယ်။ ရွာပြင်ထွက်ရင်းနဲ့ မိုင်းနင်း မိတာ “ဟု မိုးဗြဲကူညီကယ်ဆယ်ရေးအဖွဲ့မှ တာဝန်ရှိသူတစ်ဦးကပြောသည်။ မိုးဗြဲမြို့တွင် စစ်ကောင်စီတပ် များနှင့် ပြည်သူ့ကာကွယ် ရေးတပ်ဖွဲ့များ တိုက်ပွဲများပြင်းထန်စွာဖြစ်ပွားခဲ့ပြီးနောက် စစ်ကောင်စီတပ်သည် စက်တင်ဘာနောက်ဆုံးပတ်မှစ၍ မိုးဗြဲမြို့အတွင်း ဝင်ရောက်တပ်စွဲခဲ့သည်။

ရက္ခိုင့်တပ်တော် AA နှင့် စစ်ကောင်စီတပ်တို့ အပစ်အခတ် ရပ်စဲရေးသဘောတူညီမှု ရရှိခဲ့ပြီးနောက် ရခိုင် မြောက်ပိုင်းက ရေလမ်းကြောင်း တစ်ချို့ကို ပိတ်ထားရမှာ စစ်ကောင်စီက ပြန်လည် သွားလာမှု ပေးလိုက် ကြောင်းသိရသည်။ တစ်ကျော့ပြန် တိုက်ပွဲများကြောင့် သုံးလကျော်ကြာ ပိတ်ထားခံရသည့် ရခိုင်ပြည်မြောက် ပိုင်းက ရေလမ်းကြောင်းနှင့် ကုန်လမ်းကြောင်း တစ်ချို့ကို စစ်ကောင်စီက ပိတ်ထားရာတွင် ယနေ့ နိုဝင်ဘာ ၂၇ ရက်နေ့မှစ၍ ရေလမ်းကြောင်တစ်ချို့ကို စစ်ကောင်စီက ဖွင့်ပေးလိုက်ကြောင်း ပြည်နယ်အစိုးရအဖွဲ့၏ တာဝန်ရှိသူတစ်ဦးက ပြောသည်။ ယင်းအထဲမှာ ဘူးသီးတောင်၊ ရသေ့တောင် ရေကြောင်းပြေးဆွဲမှုကို ယနေ့ နိုဝင်ဘာ ၂၇ ရက်နေ့တွင် စ၍ ပြေးဆွဲမှု ခွင့်ပြုပေးလိုက်ပြီးဖြစ်သော်လည်း မင်းပြား ပေါက်တော၊ မြေပုံ၊ မြောက်ဦးဖက်ကို မည်သည့်နေ့တွင် ပြေးဆွဲမည်ကို မသိရသေးကြောင်း ရွှေပြည်တန် ယာဉ်လိုင်းတာဝန်ရှိ သူတစ်ဦးက ပြောသည်။ “အခုလောလောဆယ်ကတော့ ကျနော်တို့ ရေကြောင်း ပြေးဆွဲ ခွင့်ပြုတာက ရသေ့တောင်၊ ဘူးသီးတောင်ကို ပြေးဆွဲခွင့်ပေးပါတယ်။ မြောက်ဦး၊ ပေါက်တော၊ မင်းပြားဖက်ကိုတော့ ပြေးဆွဲခွင့်မရသေးဘူး”ဟုပြောသည်။

ဒီးမော့ဆိုအနောက်ဘက်ခြမ်း တနေရာမှာ မူးယစ်ဆေးဝါးရောင်းဝယ်နေသူ အမျိုးသား ၃ ဦး ကို ကရင်နီပြည် ရဲတပ်ဖွဲ့ KSP နဲ့ KNDF တို့ ပူးပေါင်းဖမ်းဆီးခဲ့တယ်လို့ ကရင်နီပြည်ရဲတပ်ဖွဲ့က စတင်းထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။ တရားခံ ၃ ဦးနဲ့ အတူ လက်လုပ်သေနတ်များ၊ ကျည်များ၊ ငွေသားများအပြင် စိတ်ကြွမူးယစ်ဆေးပြား (၂၅၃၅) ပြားကို သက်သေခံအဖြစ် ဖမ်းဆီးရမိပါတယ်။ “ဒီးမော့ဆို အနောက်ခြမ်းမှာ နိုဝင်ဘာ ၂၅ ရက်က ဖမ်းဆီးမိ တာပါ။ မူးယစ်ဆေးဝါးအမှုတွေ ဘယ်နှမှု ဖမ်းဆီးအရေးယူပြီးပြီလဲဆိုတာကို ကျတော်တို့ သီးခြားထုတ်ပြန် သွားပါမယ်။’ လို့ ကရင်နီပြည်ရဲတပ်ဖွဲ့ရဲ့ တာဝန်ခံဖြစ်သူက ပြောပြခဲ့ပါတယ်။ ကရင်နီပြည်နယ်ရဲဌာန (KSP) ဟာ ဖွဲ့စည်းပြီး တနှစ်အတွင်းမှာ မူးယစ်ဆေးဝါးအမှု (၃၀) ကို ဖော်ထုတ်အရေးယူခဲ့တယ်လို့ ၎င်းတို့ရဲ့ နှစ်ပတ်လည်အစီအရင်ခံစာမှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။

ကရင်အမျိုးသားအစည်းအရုံး(KNU) တပ်မဟာ(၅)ဖာပွန်ခရိုင်တွင် စစ်ကောင်စီတပ်စွဲရာနေရာများကို ကရင် အမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်(KNLA) တပ်ဖွဲ့ဝင်များက တိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ စစ်ကောင်စီတပ်မှ သေဆုံး ထိခိုက်မှုများရှိခဲ့ကြောင်း တပ်မဟာ(၅)က သတင်းထုတ်ပြန်သည်။ နိုဝင်ဘာ ၂၀ ရက်မှ ၂၅ ရက် အတွင်း တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားမှုများကို တပ်မဟာ(၅)ကထုတ်ပြန်ရာ စစ်ကောင်စီတပ်မှ ခုနစ်ဦးသေဆုံးကာ၊ ရှစ်ဦး ဒဏ်ရာ ရခဲ့သည်ဟု ဖော်ပြထားသည်။ နိုဝင်ဘာ ၂၅ ရက်က စစ်ကောင်စီ၏ မယ်ဝေ(မဲဝိုင်)တပ်စခန်း အားဝင်ရောက် တိုက်ခိုက်ရာ စစ်ကောင်စီတပ်မှ နှစ်ဉီးသေဆုံးခဲ့ကြောင်း တပ်မဟာ(၅)က ထုတ်ပြန်သည်။ နိုဝင်ဘာ ၂၃ ရက် ကလည်း ဘူးသိုမြို့နယ်အတွင်းရှိ စစ်ကောင်စီ၏လယ်တိုးစခန်းအောက်ခြေရှိရေခတ်ဆိပ်၌ ဝင်ရောက် ချောင်း မြောင်းတိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ စစ်ကောင်စီတပ်သား တစ်ဦး သေဆုံးခဲ့ကြောင်း ဖော်ပြသည်။ ယင်းနေ့၌ပင် လူသော မြို့နယ်အတွင်းရှိ စစ်ကောင်စီ၏ ထော့မူပလယ်မဲစခန်းနှင့် ဒဲကျူစခန်းတို့အား တိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ စစ်ကောင်စီ တပ်မှ တစ်ဦး သေဆုံးခဲ့ပြီး စီ-တာဝါတိုင်(C-Tower Post)ပျက်စီးသွားကြောင်း ထုတ်ပြန်သည်။

ရှမ်းတောင် မိုင်းနောင်မြို့နယ်မှာ ပြီးခဲ့တဲ့ နိုဝင်ဘာ ၂၅ ရက်က မိုင်းနောင်နဲ့ ဝမ်စိမ်းကြား သျှမ်းပြည်ပြန်လည် ထူထောင်ရေးကောင်စီ (RCSS/SSA)က ဖြတ်သန်းသွားလာနေတဲ့ ကား၊ ဆိုင်ကယ်တွေကို အခွန်ကောက်ခဲ့ တယ်လို့ သိရပါတယ်။ ဆိုင်ကယ်တစ်စီးကို ၁ သိန်းခွဲ ပေးဆောင်ရပြီး ကားတွေကတော့ တစ်စီးကို ၃ သိန်း ပေးဆောင်ရတယ်လို့ ပေးခဲ့ရသူတစ်ဦးက ပြောပါတယ်။ “အဲနေ့ ကျနော် ဆိုင်ကယ်နဲ့ မိုင်းနောင်ကနေ ဝမ်စိမ်း ဆင်းခဲ့တာ RCSS တွေက ၆ ယောက်လောက် လမ်းမှာစောင့်ပြီး ကား ဆိုင်ကယ်တွေ တားတယ်။ တားဆီးပြီး တော့ ကားနဲ့ဆိုင်ကယ်စစ်ဆေးပြီး စာတမ်းစာရွက်ပေးတယ်။ ပိုက်ဆံပေးပြီးမှ လွတ်ပေးတယ်။ ကျနော်က ဆိုင်ကယ်နဲ့မလို့ ၁ သိန်းခွဲပေးရတယ်” လို့ ပြောပါတယ်။

ရှမ်းမြောက် သီပေါမြို့ပေါ် တိမ်းရှောင်လာကြတဲ့ စစ်ရှောင် (၅၀၀)ကျော်အတွက် ဆန်၊ စောင်နဲ့ အနွေးထည် တွေ အရေးပေါ် လိုအပ်နေတယ်လို့ သိရပါတယ်။ ပြီးခဲ့တဲ့ နိုဝင်ဘာ ၂၅ ရက် မနက်ပိုင်းမှာ သီပေါမြို့နယ် ကုန်းသာရွာမှာ စစ်ကောင်စီ နဲ့ ရှမ်းပြည်တပ်မတော် (SSPP/SSA)တို့ တိုက်ပွဲကြောင့် ကုန်းသာရွာနဲ့ အနီး ပတ်ဝန်းကျင်ရှိ ရွာခံ (၅၀၀)ကျော် တိမ်းရှောင်ခဲ့ရတာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ စစ်ရှောင်တစ်ဦးက “လိုတယ်ဗျ။ ကျနော် တို့ တအားခက်ခဲတယ်။ အကူအညီ လိုအပ်နေတယ်။ ကျနော်တို့နေတဲ့ ဘိုးတော်ကျောင်းကလည်း ပွဲဖြစ်တော့ မယ်ဆိုတော့ ရွာကိုလဲ ပြန်လို့မရ အဲလိုဖြစ်နေတယ်။ အခက်အခဲတွေ ဖြစ်နေတော့ အကူအညီ တောင်းချင် လို့ဗျ။ စားသောက်ဖို့ ဆန်ရော၊ အနွေးထည်၊ စောင်တွေ လိုအပ်တယ်။ စားစရာလည်း ခက်ခဲနေတယ်” လို့ ပြောပါတယ်။

မန္တလေးမြို့ပြ ပြောက်ကျားအဖွဲ့နှစ်ဖွဲ့မှ အဖွဲ့ဝင်အချို့နေထိုင်ရာ safe house များသို့ ယမန်နေ့ညပိုင်းတွင် စစ်ကောင်စီတပ်က ဝင်ရောက်စီးနင်းဖမ်းဆီးခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ မြို့ပြ ပြောက်ကျားအဖွဲ့များဖြစ်သည့် Anonymous Force Mandalay နှင့် Truth Kepping Amarapura အဖွဲ့ဝင်များ ယာယီခိုလှုံရာ နေရာများသို့ ဝင်ရောက်စီးနင်းခံခဲ့ရသဖြင့် နီးစပ်သူများ နှင့် ၎င်းတို့နှင့်ဆက်သွယ်ထားသူ များ အမြန်ဆုံးရှောင်ကြရန် Anonymous Force Mandalay အဖွဲ့က သတိပေးထားသည်။ “ကျွန်တော်တို့နှင့်မဟာမိတ် Truth kepping AMA နှင့်အမရပူရ LPDFအဖွဲ့ဝင်များsafe houseဝင်စီးခံရပြီး ရဲဘော်အချို့ပါသောကြောင့် ထိုpage များအား ဆက်သွယ်ချင်းမပြုပါရန်သတိပေးအပ်ပါသည်။ ဆက်သွယ်မိထားသောသူများအနေဖြင့် အမြန်ဆုံးရှောင် ရှားနိူင်ပါရန်အသိပေးအပ်ပါသည် ” ဟု Anonymous Force Mandalay အဖွဲ့ကထုတ်ပြန်ထားသည်။ စစ်ကောင်စီသည် ရန်ကုန် နှင့် မန္တလေးမြို့များမှ မြို့ပြပြောက်ကျားအဖွဲ့များ ၊သပိတ်လူငယ်များနေထိုင်ရာ နေရာများသို့ အင်အားအလုံးအရင်းဖြင့် စီးနင်းဝင်ရောက်ဖမ်းဆီးမှုများဆက်တိုက်လုပ်ဆောင်နေသည်။

ကလေးမြို့ ပင်မသပိတ် အင်အားစုများ ဦးဆောင်ကာ ယနေ့ နိုဝင်ဘာလ ၂၇ ရက်နေ့တွင် အကြမ်းဖက် စစ်ကောင်စီ ဖြုတ်ချရေး ဆန္ဒပြခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

ရန်ကုန်တွင် မရမ်းကုန်းမြို့နယ် ကျောင်းသားများ သမဂ္ဂ (ဗကသများ အဖွဲ့ချုပ်) မှ ဦးဆောင်ကာ ယနေ့ နိုဝင်ဘာလ ၂၇ ရက်နေ့တွင် သခင်ဗဟိန်း ကျဆုံးခြင်း ၇၆နှစ်ပြည့် “မြင်းခွာတစ်ချက်ပေါက်ရင် မီးဟုန်းဟုန်း တောက်စေ့မယ်” စာတန်းနှင့် လူထုဒေါ်အမာ ၁၀၇ နှစ်ပြည့် “အာဏာရှင်လက်ဆုပ်ထဲက အာဏာကို ဖြည်ယူ လို့မရဘူးဖြုတ်ယူမှရမယ်” ပိုစတာစာရွက်များ ကျဲချကာ စစ်အာဏာရှင် ဆန့်ကျင်ရေး လှုပ်ရှားမှု ပြုလုပ်ခဲ့ ကြောင်းသိရသည်။

ရန်ကုန်မြို့တစ်နေရာတွင် Falcon Revolutionaries Team နှင့် သာကေတကျောင်းသားများသမဂ္ဂတို့ ပူးပေါင်း၍ “နာစရာအတိတ်နှင့် ရန်ကုန်သပိတ်”ဟူ၍ စာတန်းချိတ်ဆွဲခဲ့သလို အကြမ်းဖက် ဖက်ဆစ် စစ်တပ် ဆန့်ကျင်ရေး “Failed Law” လှုပ်ရှားမှု ပြုလုပ်ခဲ့သည်။

မေမြို့ သပိတ် အင်အားစုများ ဦးဆောင်ကာ ယနေ့ နိုဝင်ဘာလ ၂၇ ရက်နေ့တွင် အကြမ်းဖက် စစ်ကောင်စီ ဆန့်ကျင်ရေး လှုပ်ရှားမှု ပြုလုပ် ခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

ပြည်ကြီးတံခွန် သပိတ် အင်အားစုများ ဦးဆောင်ကာ ယနေ့ နိုဝင်ဘာလ ၂၇ ရက်နေ့တွင် အကြမ်းဖက် စစ်တပ် အမြစ်ပြတ်ချေမှုန်း ဆန္ဒပြခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

အာဏာရှင်မလိုလား မြတ်ဗုဒ္ဓသားတော်များ သပိတ် အင်အားစုမှ သံဃာတော်များ ဦးဆေင်ကာ ယနေ့ နိုဝင်ဘာလ ၂၇ ရက်နေ့တွင် မအာဏာရှင် ဆန့်ကျင်ရေး လှုပ်ရှားမှု ပြုလုပ်ခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

မန္တလေး သံဃသမဂ္ဂ သပိတ်စစ်ကြောင်း ဆရာတော်များ ဦးဆောင်ကာ ယနေ့ နိုဝင်ဘာလ ၂၇ ရက်နေ့တွင် “ကိုယ့်အသိုက်ထဲက ထွက်ပြီး မတော်လှန်ကြပဲနဲ့ သူများကိုပဲ အားကိုးနေတဲ့ စိတ်ဓာတ်တွေ ပြုပြင်ကြပါ” ခေါင်းစဥ်ဖြင့် စစ်အာဏာရှင် ဆန့်ကျင်ရေး လှုပ်ရှားမှု ပြုလုပ်ခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

ဗကသရဲဘော်များ၊ ဗမာနိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာ လူငယ်ကဗျာဆရာများသမဂ္ဂ (ဗလကသ)၊ မြိုင်မြို့နယ်အခြေခံပညာ အထွေထွေသပိတ်ကော်မတီ (BEGSC-MYAING) နှင့် ဒေသခံလူထု ပူးပေါင်း၍ “အာဏာရှင် လက်ဆုပ်ထဲက အာဏာကို ဖြည်ယူလို့မရဘူး၊ ဖြတ်ယူမှရမယ်”၊ “စစ်အာဏာရှင်စနစ်ဆိုးကို ရင်ဆိုင်ရတာ ကျနော်တို့ မျိုးဆက်နောက်ဆုံးဖြစ်ရမယ်” စာသားပါဘန်နာများအား ကိုင်စွဲ၍ လူထုဒေါ်အမာ ၁၀၇ နှစ်ပြည့်မွေးနေ့ အကြိုအထိမ်းအမှတ်အဖြစ် ယနေ့ နိုဝင်ဘာလ ၂၇ ရက်နေ့၌ မြိုင်မြို့နယ်တွင် စစ်အာဏာရှင်စနစ် ဆန့်ကျင် ရေးလှုပ်ရှားမှုတရပ် ပြုလုပ်ခဲ့ပါသည်။

ယင်းမာပင်-ဆားလင်းကြီး ရွာပေါင်းစုံ သပိတ် စစ်ကြောင်း ဦးဆောင်ကာ ယနေ့ နိုဝင်ဘာလ ၂၇ ရက်နေ့တွင် ဖက်ဆစ် စစ်တပ် တော်လှန်ရေး ချီတက် ဆန္ဒပြခဲ့ပြီး အကြမ်းဖက် စစ်တပ် ပစ်ခတ်မှုကြောင့် ကျဆုံးခဲ့သည့် ရဲဘော် ဖိုးချမ်း ဂူဗိမာန်သို့ သွားရောက် ဂါဝရပြုခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

ယင်းမာပင်မြို့နယ် မြောက်ပိုင်း သပိတ် စစ်ကြောင်း ဦးဆောင်ကာ ယနေ့ နိုဝင်ဘာလ ၂၇ ရက်နေ့တွင် ဖက်ဆစ် စစ်တပ် ချေမှုန်းရေးချီတက် ဆန္ဒပြခဲ့ကြောင်းသိရသည်။

ယင်းမာပင်မြို့နယ်တွင် အောင်လံလွှင့်မည် ရွှေရေကြည် သပိတ် စစ်ကြောင်း ဦးဆောင်ကာ ယနေ့ နိုဝင်ဘာလ ၂၇ ရက်နေ့တွင် စစ်အာဏာရှင် တော်လှန်ရေး ချီတက်ဆန္ဒပြခဲ့ကြောင်းသိရသည်။

ယင်းမာပင်မြို့နယ် ရွှေဥက္ကံ လူထုသပိတ်စစ်ကြောင်း ဦးဆောင်ကာ ယနေ့ နိုဝင်ဘာလ ၂၇ ရက်နေ့တွင် ဖက်ဆစ်စစ်တပ် တော်လှန်ရေး ဆန္ဒပြခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

ယင်းမာပင်မြို့နယ်တွင် ကယ်တင်ရှင်မရှာ ဒို့ကျေးရွာ သပိတ် စစ်ကြောင်း ဦးဆောင်ကာ ယနေ့ နိုဝင်ဘာလ ၂၇ ရက်နေ့တွင် စစ်အာဏာရှင် ဆန့်ကျင်ရေး ချီတက် ဆန္ဒပြခဲ့ကြောင်းသိရသည်။

လက်ပံတောင်းတောင် ဒေသ လူထု သပိတ် စစ်ကြောင်း ဦးဆောင်ကာ ယနေ့ နိုဝင်ဘာလ ၂၇ ရက်နေ့တွင် စစ်အာဏာရှင် တော်လှန်ရေး ချီတက် ဆန္ဒပြခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

ချောက်မြို့နယ် လူငယ်များ ဦးဆောင်ကာ အကြမ်းဖက် စစ်တပ်၏ တရားမဝင် ရွေးကောက်ပွဲအား ပြည်သူ များ ဆန့်ကျင်ကြရန် “တရားမဝင်တဲ့ရွေးကောက်ပွဲ လူထုအားနဲတိုက်ထုတ်ကြ” စာတန်း ချိတ်ဆွဲ ခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

မုံရွာမြို့ပေါ်တွင် တော်လှန် လူငယ်များ ကွန်ယက်မှ ဦးဆောင်ကာ ယနေ့ နိုဝင်ဘာလ ၂၇ ရက်နေ့တွင် အင်္ကျီများပေါ်တွင် အာဏာရှင် ဆန့်ကျင်ရေး စာသားများ ရေးသားကာ ဆန္ဒပြခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

Young Phoenix အဖွဲ့မှ ဦးဆောင်ကာ ယနေ့ နိုဝင်ဘာလ ၂၇ ရက်နေ့တွင် ဖိနှိပ်ခံ ကျောင်းသားနှင့် ဖိနှိပ်ခံ လယ်သမားထုတို့ ပူးပေါင်းကာ “သာတူညီမျှတဲ့လောက ဖိနှိပ်ခံလူထုအားနဲ့တိုက်ယူကြ”၊ “ကယ်တင်ရှင် ဘယ်သော အခါမှမရှိ” စာတန်းများ ကိုင်ဆောင်ကာ စစ်အာဏာရှင် ဖြုတ်ချရေး ဆန္ဒပြခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

မြိုင်မြို့နယ်၌ ယနေ့ နိုဝင်ဘာလ ၂၇ ရက်တွင် လူထုဒေါ်အမာ ၁၀၇ နှစ်ပြည့်မွေးနေ့ အကြို အထိမ်းအမှတ် အဖြစ် စစ်အာဏာရှင်စနစ် ဆန့်ကျင်ရေး လှုပ်ရှားမှု ပြုလုပ်ခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ “အာဏာရှင် လက်ဆုပ်ထဲ ကအာဏာကို ဖြည်ယူလို့မရဘူး၊ ဖြတ်ယူမှရမယ်”၊ “စစ်အာဏာရှင်စနစ်ဆိုးကို ရင်ဆိုင်ရတာ ကျနော်တို့ မျိုးဆက်နောက်ဆုံးဖြစ်ရမယ်” စာသားပါ ဘန်နာများအား ကိုင်စွဲ၍ စစ်အာဏာရှင်စနစ် ဆန့်ကျင်ရေး လှုပ်ရှားမှု ပြုလုပ်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ အဆိုပါ လှုပ်ရှားမှုကို ဗကသရဲဘော်များ၊ ဗမာနိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာ လူငယ် ကဗျာဆရာများသမဂ္ဂ (ဗလကသ)၊ မြိုင်မြို့နယ်အခြေခံပညာအထွေထွေသပိတ်ကော်မတီ (BEGSC-MYAING) နှင့် ဒေသခံလူထု ပူးပေါင်း၍ ဆောင်ရွက်ခြင်း ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ ဝက်လက်မြို့အခြေစိုက် PDF စခန်းတခုက သိမ်းယူထားတဲ့ ယူနီဖောင်းတွေဝတ်ကာ စစ်ကောင်စီတပ်က မီးရှို့နေတာ‌ကြောင့် ယခင်ယူနီဖောင်းတွေကို အသုံးမပြုတော့ဘူးလို့ ရွှေဘိုခရိုင် အမှတ် ၁၈ တပ်ရင်းက သတင်းထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။ ရွှေဘိုခရိုင်အမှတ် ၁၈ တပ်ရင်း အခြေစိုက်စခန်း တခုကို နိုဝင်ဘာလ ၁၃ ရက်စစ်တပ်က ဝင်ရောက်စီးနင်းစဉ် ယူနီဖောင်းအသစ်တွေ အဝတ်အစားနဲ့ ဆေးပစ္စည်းတွေ သိမ်းဆည်းခံရတာလို့ဆိုပါတယ်။ “စစ်ကောင်စီတပ်သားတွေယူသွားတာပဲ တပ်အမည် ကတော့မသိဘူး။ ကျနော်တို့ဆီက ယူသွားတဲ့ယူနီဖောင်း ၁၇၀ ကျော်ကို မတ္တရာမြို့နယ်ဘက်အခြမ်းကို ခွဲသွားတဲ့ စစ်ကြောင်း တကြောင်းရယ် ဝက်လက်မြို့နယ်ထဲကို ခွဲသွားတဲ့စစ်ကြောင်းတကြောင်းရယ် နှစ်ကြောင်း ခွဲယူသွားပြီး ဝက်လက်မြို့နယ်မှာ နိုဝင်ဘာလ၂၄ ရက်က မူကမ်းကြီးကိုဝင်ပြီး မီးရှို့သွားတာ ဒီယူနီဖာင်းတွေနဲ့ပါ” လို့ ရွှေဘိုခရိုင်အမှတ် ၁၈ တပ်ရင်းမှူး ဗိုလ်စွန်ရဲက ပြောပါတယ်။

မကွေးတိုင်း၊ ရေနံချောင်းမြို့ လူမဲ့သပိတ်လုပ်တဲ့နေရာ ရှင်းလင်းတဲ့ ရဲတွေကို မိုင်းဆွဲတိုက်ခိုက်ခဲ့တယ်လို့ People’s Defence Force Yenangyaung ဗိုလ်စံသျှားက ပြောပါတယ်။ ယနေ့ နိုဝင်ဘာလ ၂၇ ရက် နံနက် ၅ နာရီ ၃၀ မိနစ်ခန့်မှာ လက်မှတ်ကုန်းရဲစခန်းက ထွက်လာပြီး လူမဲ့သပိတ်လုပ်တဲ့နေရာ လာရောက်ရှင်းတဲ့ ရဲသားတွေကို လက်မှတ်ကုန်းနယ်မြေနဲ့ တွင်းကုန်းကြားထဲမှာ မိုင်းဆွဲတိုက်ခိုက်ခဲ့တာလို့ ဆိုပါတယ်။ “ကျနော် တို့ အခုမနက် ၅ နာရီမှာ ၂ ဖွဲ့ပေါင်းပြီး လူမဲ့သပိတ်လုပ်ခဲ့တယ်။ လူမဲ့သပိတ်လုပ်တဲ့နေရာကို မနက် ၅ နာရီခွဲ လောက်မှာ လက်မှတ်ကုန်းနယ်မြေ ရဲစခန်း ရဲခွေးတွေက လာရောက်ရှင်းလင်းတယ်။ လူမဲ့ သပိတ် လုပ်တဲ့နေ ရာကတော့ လက်မှတ်ကုန်းနယ်မြေနဲ့ တွင်းကုန်းကြားထဲမှာပါ။ လာရောက်ရှင်းလင်းတာကို မိုင်းဆွဲ တိုက်ခိုက် ခဲ့တာ။ ပဒေသာမိုင်း ၂ လုံးဆွဲခဲ့တာ။ သေဆုံးမှု ၃ ယောက်ရှိပါတယ်။ ရဲ**တွေသေတာ” လို့ ဗိုလ်စံသျှားက ပြောပါတယ်။

စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ ကလေး-တမူးလမ်းပိုင်းမှာ အိန္ဒိယနိုင်ငံမှတစ်ဆင့် လွှဲပြောင်းပေးထားတဲ့ လက်နက်တွေ တင် လာတဲ့ စစ်‌ကောင်စီယာဥ်တန်းတွေ တိုက်ခိုက်ခံရပြီး ထိခိုက်သေဆုံးမှုရှိတယ်လို့ PDF Kalay တပ်ဖွဲ့ဆီ က သိရပါတယ်။ အိန္ဒိယ ကနေ လက်နက် သယ်လာတဲ့ စစ်ကောင်စီ ယာဉ်တန်းဟာ ကလေး-တမူး လမ်းဘေး မှာရှိတဲ့ ရာ-၁ အကျဉ်းစခန်းမှာ နိုဝင်ဘာလ ၂၅ ရက်နေ့ကညအိပ်ရပ်နားခဲ့တယ် လို့ သိရပါတယ်။ ညအိပ် ရပ် နားရာကနေ ဆက်လက်ထွက်ခွာလာတဲ့ စစ်ကောင်စီ ယာဉ်တန်းကို နိုဝင်ဘာ ၂၆ ရက်နေ့ နံနက် ၁၀ နာရီ ၂၀ မိနစ် ကနေ မွန်းလွဲ ၃ နာရီအထိ ကလေး PDF က မိုင်းဆွဲတိုက်ခိုက်တာ ၊ ဒရုန်းတွေနဲ့ တိုက်ခိုက်တာ၊ လက်နက်ကြီးတွေနဲ့ ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်တာတွေ ပြုလုပ်ခဲ့တယ်လို့ Kalay PDF က သတင်းထုတ်ပြန်ထား ပါတယ်။

စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ ခင်ဦးမြို့နယ် ကံသစ်ကျေးရွာမှာ စစ်ကောင်စီတပ်သားတွေကို ကင်းထောက်ဖို့လွှတ်လိုက်တဲ့ ဒေသခံကာကွယ်ရေးတပ်သားတစ်ဦး ပစ်ခတ်ခံရတာကြောင့် ကျဆုံးသွားတယ်လို့ ခင်ဦးမြို့နယ် သတင်းမှန် ပြန်ကြားရေးအဖွဲ့က သတင်းထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။ နိုဝင်ဘာ ၂၆ရက် ရက်နေ့က မြစ်တော်ကျေးရွာမှ နေအိမ် ၇၀ ခန့် မီးရှို့ဖျက်စီးသွားခဲ့တဲ့ အင်အား ၈၀ ကျော်ပါ စစ်ကြောင်းဟာ ကံသစ်ကျေးရွာကိုဝင်ရောက်စဉ်မှာ အသက် ၁၉ နှစ်အရွယ် ကာကွယ်ရေးတပ်သား ဖိုးစီအောင် က အသတ်ခံခဲ့ရတာပါ။ ခင်ဦးနယ်ထဲက ပေါင်းလဲ ကုန်း၊ ဆီဆုံလေး၊ နုဲတွင်းရွာ၊ ရွှေကာ၊ မဒေါင်းကြီး၊ လက်ပံကြီး၊ စောကြီးရွာ၊ သေနပ်စိန်ရွာ၊ မုံလှရွာ၊ မြင်းဒေါင်းရွာ၊ မြစ်တော်ရွာ စတဲ့ ကျေးရွာတွေကို နိုဝင်ဘာလ ၁၇ ရက်ကနေ ၂၄ ရက်အတွင်း စစ်တပ်က စစ်ကြောင်းထိုး မီးရှို့ခဲ့ပြီး၊ ဒေသခံ ၉ ဦးကိုလည်း အကြောင်းမဲ့ သတ်ခဲ့တယ်လို့ ခင်ဦးမြို့နယ် သတင်းမှန်ပြန် ကြားရေးက ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။

ကလေးမြို့၊ တာဟန်းရပ်ကွက် မှာ မနေ့ နိုဝင်ဘာ ၂၆ ရက် ညနေ ၇ နာရီတွင် တာဟန်းရဲစခန်းကနေ စစ်ကောင်စီတပ်က လူနေရပ်ကွက်ထဲ လက်နက်ကြီးရမ်းသမ်းပစ်ခတ်မှုဖြစ်ပွားခဲ့ပါတယ်။ ဒါကြောင့် တာဟန်း ရပ်ကွက် နယ်မြေ ၁၀ YCW ကိုယ်ပိုင်ကျောင်းနားက အိမ်ရှေ့မျက်နှာစာမှာ လက်နက်ကြီး တစ်လုံး ကျရောက် ပေါက်ကွဲလို့ အိမ်ထဲမှာရှိတဲ့ မိသားစုဝင် ၃ ဦး ( ကလေး ၂ ဦး၊ အမျိုးသမီး ၁ ဦး) တို့ ခြေထောက်၊ လက်များ တွင် ထိခိုက်ဒဏ်ရာရရှိကြတယ်လို့သိရတယ်။ နိဝင်ဘာ ၂၆ ရက် မနက်နဲ့ ညနေပိုင်း တွင် တာဟန်းရပ်ကွက် မှာ စစ်ကောင်စီပစ်ခတ်တဲ့ လက်နက်ကြီးကျရောက်ပေါက်ကွဲလို့ အရပ်သား ၆ ဦးထိခိုက်ဒဏ်ရာရရှိ ကြပါတယ်။

ရှမ်းပြည်မြောက်ပိုင်း၊ တရုတ်နယ်စပ် မူဆယ်နှင့် နမ့်ခမ်းမြို့နယ် တို့တွင် အခြေပြုလှုပ်ရှားသည့် ပြည်သူ့လုံ ခြုံရေးနှင့် ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ (PSDA)က ၎င်းတို့အဖွဲ့ထံမှ ခွဲထွက်သွား သည့် ရဲဘော် ၁၄ ဦးကို သစ္စာဖောက် ဟု ဆိုကာ ပစ်သတ်ခဲ့၍ ရဲဘော် ခြောက်ဦး ကျဆုံး၍ လေး ဦး ဖမ်းဆီးခံခဲ့ရပြီး ကျန်လေးဦးမှာ ထွက်ပြေးလွတ် မြောက်လာကြောင်း သိရသည်။ ပြီးခဲ့သည့် နိုဝင်ဘာ ၂၃ ရက် ည ၈ နာရီ ၃၀ မိနစ်ခန့်တွင် ခွဲထွက်လာသည့် PSDA အဖွဲ့ဝင်များ နေထိုင်ရာအိမ်သို့ လက်နက်အပြည့်အစုံ ကိုင်ဆောင်ထားသော အင်အား ၁၅ ဦးပါ PSDA တပ်ဖွဲ့ဝင်များက ဝင်ရောက် ပစ်သတ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ PSDA အဖွဲ့ ဦးဆောင်တာဝန်ခံ ကိုရွှေလီသည် တပ်ဖွဲ့ ပိုင် ငွေကျပ်သိန်းထောင်ချီအား အလွဲသုံးစားလုပ်ဆောင်ခဲ့၍ လက်မခံနိုင်သောကြောင့် PSDA ခွဲထွက်လာခြင်း ဖြစ်ပြီး တပ်ဖွဲ့မှ ခွဲထွက်လာစဉ်က အကြောင်းကြားခဲ့သည်ဟု ထွက်ပြေးလွတ်မြောက်လာသူ PSDA (ခွဲထွက်) ရဲဘော်တစ်ဦးက ဆိုသည်။ “အစက ခေါင်းဆောင်ကောင်းတော့ လူတွေ တစ်သွေးတစ်သားတည်း ဖြစ်ကြ တယ်။ စည်းလုံးတယ်။ PSDA ခေါင်းဆောင် ကျသွားတော့ ရွှေလီတက်လာတယ်။ သူတက်လာတော့ ငွေကြေး တွေ ကမောက်ကမဖြစ်တယ်။ လူတွေလည်း တစ်ယောက်ပြီး တစ်ယောက် ထွက်ကုန်တယ်။ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ ဘတ်ဂျက် သိန်း ၃,၀၀၀ ကျော်ရှိတယ်။ အဲဒီပိုက်ဆံတွေကို သူဘယ်လိုသုံးလိုက်လဲ မသိဘူး။ စာရင်းရှင်းတော့ လည်း သူနဲ့ အဆင်ပြေတဲ့လူကိုပဲ ခေါ်ပြီးရှင်းတယ်။ အစည်းအဝေးသွားတက်တဲ့ အတွင်းလူ ပြောတာကတော့ ငွေစာရင်းတွေ တော်တော်ဟနေတယ်ပြောတယ်။ သူတို့သွားနေတဲ့ လမ်းစဉ်က မမှန်တော့လို့ ထွက်ဖို့ ဆုံးဖြတ်လိုက်တာ” ဟု ထွက်ပြေး လွတ်မြောက်လာသူ PSDA (ခွဲထွက်) ရဲဘော်က ပြောသည်။

ဆောမြို့နယ်အတွင်း စစ်ကောင်စီတပ်က ကျေးရွာများကို မီးရှို့ဖျက်ဆီးမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့၍ အခက်အခဲကြုံနေရ သည့် မီးဘေးသင့်ပြည်သူများကို ဆန်တင်း ၂၀၀ကျော် ထောက်ပံ့ပေးခဲ့ကြောင်း မြို့နယ်ပြည်သူ့အုပ်ချုပ်ရေး အဖွဲ့က ယနေ့ သတင်းထုတ်ပြန်သည်။ အလှူရှင်များ၏အကူအညီဖြင့် မြို့နယ်(ပအဖ)မှ ဆန်အတင်း ၅၀၊ ဆော တိုက်နယ်အတွင်းရှိ ကျေးရွာများမှပံ့ပိုးမှု ဆန်အတင်း ၉၀၊ ကျောက်ထုဒေသကျေးရွာအချို့မှပံ့ပိုးမှု ဆန် အတင်း ၈၀ တို့အား မီးဘေးသင့်အိမ်ထောင်စုများထံ အညီအမျှခွဲဝေပေးခဲ့ရာ တစ်အိမ်ထောင်လျင် ဆန် တစ်တင်းကျော်စီ ခွဲဝေပေးထားပြီးဖြစ်သည်ဟု ဖော်ပြထားသည်။ ဆက်လက်ပံ့ပိုးနိုင်ရေးကိုလည်း ညှိနှိုင်း ဆောင်ရွက်လျက်ရှိကြောင်း ဆော(ပအဖ)က အသိပေးထားပြီး ကူညီပေးကြသောပြည်သူများ၊ ဆောတိုက် နယ်အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့တို့အား ကျေးဇူးတင်ဂုဏ်ပြုကြောင်း ထုတ်ပြန်သည်။

#ဖက်ဒရယ်ဂျာနယ်မြန်မာ

#နေ့စဉ်သတင်းအကျဉ်း

ေဆာင္းပါး

ပဲန်ဒိုရာအိုးအဖုံးကို အချိန်မီပိတ်လိုက်နိုင်တဲ့ မိုင်ဂျာယန်မြို့(အပိုင်း ၁ )

ပဲန်ဒိုရာအိုးအဖုံးကို အချိန်မီပိတ်လိုက်နိုင်တဲ့ မိုင်ဂျာယန်မြို့(အပိုင်း ၁ )

– Dingyau Uma (Gumsan)

ကချင်ပြည်နယ်ရဲ့ အရှေ့တောင်ဖက်မှာရှိတဲ့ တရုတ်နိုင်ငံနဲ့ နယ်နိမိတ်ချင်း ထိဆက် နေသော နယ်စပ်မြို့လေး ဖြစ်တဲ့ မိုင်ဂျာယန်မြို့လေးဟာ ကချင်လူမျိုး တွေရဲ့ ပညာရေးမြို့တော်အဖြစ်နဲ့ ကမ္ဘာကျော်လာခဲ့ပါတယ်။

ဘာကြောင့်ဆိုတော့ မိုင်ဂျာယန်မြို့လေးကို ထိုအချိန်ကတာဝန်ရှိတဲ့ ကေအိုင်အိုနဲ့ ကေအိုင်အေလူကြီးတချို့က ကချင်ပြည်နယ်ရဲ့ ပထမဦးဆုံးသော ကာစီနိုလောင်း ကစားမြို့လေးအဖြစ်နဲ့ ပုံဖေါ်ခဲ့ကြပေမဲ့ အချိန်တိုလေး အတွင်းမှာပဲ ကချင်မကာအိုမြို့လေးရဲ့အိပ်မက်ဟာ ပျက်စီးသွားခဲ့ရပြီး ၎င်းအစား တန်ဖိုးရှိတဲ့ ပညာရေးမြို့ တော် ဖြစ်လာခဲ့ရလို့ဖြစ်ပါတယ်။

တကယ်တော့ မိုင်ဂျာယန်မြို့လေးဟာ ၁၉၉၄ ခုနှစ် နဝတစစ်အစိုးရနဲ့ ကေအိုင်အိုတို့ အပစ်အခတ် ရပ်ဆဲပြီး ငြိမ်းချမ်းရေး မတည်ဆောက်ခင်ကတည်းက ပညာရေးမြို့တော်ဖြစ်လာဖို့အတွက် သန္ဓေတည်နှင့်ပြီးသား ဖြစ်ပါတယ်။

မကြာမီက ကွယ်လွန်သွားပြီဖြစ်တဲ့ ကျောက်စိမ်းသူဌေးကြီး ဒူဝါဘွမ်ဝမ်လရော်နဲ့ ဥက္ကဌကြီး မရန်ဘရန်ဆိုင်းဦးဆောင်တဲ့ ကေအိုင်အိုခေါင်းဆောင်တို့ ပူးပေါင်းပြီးတော့ ၁၉၉၀ ခုနှစ်ကျော် ကာလ လောက်မှာ ကွန်ပျူတာကောလိပ်နဲ့ အင်္ဂလိပ်စာသင်တန်းကျောင်း၊ စိုက်ပျိုးမွေးမြူရေး သင်တန်း ကျောင်း၊ ဆရာအတတ်သင်ကျောင်း စသည်ဖြင့် သင်တန်းကျောင်းများကို ဖွင့်လှစ်ပြီးတော့ သင်ကြား ပေးနေပြီ ဖြစ်ပါတယ်။ မိုင်ဂျာယန်မြို့ကို ပညာရေးမြို့တော်အဖြစ် ဂုဏ်တင်ပြီးတော့ပြောမယ်ဆိုရင် ကျောက်စိမ်း သူဌေးကြီး ဒူဝါဘွမ်ဝမ်လရော်ရဲ့ကျေးဇူးကို မေ့လို့မရပါဘူး။

၁၉၉၄ ခုနှစ် နှစ်ဖက်အပစ်အခတ်ရပ်ဆဲပြီး ငြိမ်းချမ်းရေးယူလိုက်တော့ မိုင်ဂျာယန်မြို့လေးဟာ မူလအတိုင်း ပညာရေးမြို့လေးအဖြစ် ဆက်လက်တည်ရှိနေခဲ့ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေးနဲ့ ရောပြီးပါလာတဲ့ အမှိုက် သရိုက် တွေကြောင့် ကေအိုင်အိုနဲ့ ကေအိုင်အေအဖွဲ့အစည်းအတွင်း ပရမ်းပတာတွေ ဖြစ်ပေါ်လာပါ တော့တယ်။

စစ်တိုက်စရာ မလိုတော့ဘူးလို့ထင်တဲ့အတွက် အောက်ခြေရဲဘော်လေးတွေအပါအဝင် အရာရှိ ပိုင်းတွေကပါ နှုတ်ထွက်အနားယူတာတွေရှိခဲ့သလို ထွက်ပြေးသူတွေလည်း ရှိခဲ့ပါတယ်။ ဒါကြောင့်မို့ ထိုပရမ်းပတာ ကာလအတွင်းမှာ မိုင်ဂျာယန်မြို့ရဲ့ ပညာရေးအဆောက်အအုံတွေဟာလည်း တိုးတက်မှု မရှိတော့ပဲ ရပ်တန့်ခဲ့ရပါတော့တယ်။

၁၉၉၄ ခုနှစ် ဥက္ကဌကြီး မရန်ဘရန်ဆိုင်း ကွယ်လွန်သွားပြီးနောက် ဥက္ကဌကြီး မလိဇွပ်ဇော်မိုင် လက်ထက်မှာ တာဝန်ယူမဲ့သူနဲ့ ဦးဆောင်မဲ့သူတွေကိုယ်တိုင်က အာရုံတွေထွေပြား နေတဲ့အချိန်လို့ပြောရင်လည်း မှားမယ်မထင်ပါဘူး။

၂၀၀၀ ခုနှစ်လောက်ကစပြီး အဖွဲ့အစည်းရံပုံငွေနဲ့ ဘဏ္ဍာရေးတောင့်တင်းဖို့အတွက် မိုင်းလားဒေသရဲ့ ကာစီနိုဖွံ့ဖြိုးလာမှုကို အားကျခဲ့ကြတဲ့ လူကြီးပိုင်းအချို့ဟာ တရုတ်နယ်စပ်မြို့ဖြစ်တဲ့ မိုင်ဂျာယန် မြို့လေးကို ကချင်မကာအိုအဖြစ်နဲ့ တည်ထောင်ဖို့အတွက် ပြင်ဆင်လာကြပါတော့တယ်။

သူ့ခေတ်သူ့အခါနဲ့ဆိုရင် သူတို့ရဲ့ အတွေးအခေါ်ဟာ မှားတယ်လို့တော့ ပြောလို့မရပါဘူး။ ဘာကြောင့် ဆိုတော့ ကုန်စည်ကူးသန်းရောင်းဝယ်ခြင်း၊ ထုတ်လုပ်ဖြန့်ဖြူးခြင်းနဲ့ဆိုင်သော စည်းပွားရေး ဦးနှောက် အားနည်းတဲ့ ကချင်လူမျိုးတွေအတွက် ငွေမြန်မြန်ပေါ်တဲ့ ကာစီနိုလောင်းကစားမြို့ တည်ထောင်ပြီး ဝင်ငွေရှာဖို့ကို အားသန်ခဲ့ကြလို့ဖြစ်ပါလိမ့်မယ်။

ဒီလိုနဲ့ ၂၀၀၁ ခုနှစ်လောက်ကစပြီး ကာစီနိုအတွက်လိုအပ်တဲ့ အခြေခံအဆောက်အအုံတွေကို စတင် တည်ဆောက်ခဲ့ကြပါတယ်။ ကျွန်တော်ရောက်ရှိခဲ့တဲ့ ၂၀၀၂ ခုနှစ် နှစ်ကုန်ပိုင်းမှာ အခြေခံအဆောက်အအုံ တွေ အလုံးစုံမပြီးစီးသေးပေမဲ့ ပြီးစီးသမျှသော အဆောက်အအုံတချို့မှာတော့ ကာစီနိုဝိုင်းလေးတွေ စတင်လည် ပတ်နေတာကို မြင်တွေ့ခဲ့ရပါတယ်။၂၀၀၄ ခုနစ်လောက်ကစပြီး မိုင်ဂျာယန်မြို့ရဲ့ ကာစီနိုလောင်း ကစားရုံတွေဟာ စတင်နာမည်ကြီးလာခဲ့ပါတယ်။

လောင်းကစားဝါသနာပါတဲ့ တရုတ်ပြည်အနှံ့အပြားက တရုတ်လူမျိုးတွေဟာ မိုင်ဂျာယန်ဆိုတဲ့ နယ်စပ်မြို့လေးဆီကို တဖွဲဖွဲနဲ့ ရောက်ရှိလာကြပါ တော့တယ်။ ၎င်းတို့နဲ့အတူ ကျွဲကူးရေပါဆိုသလို လိုက်ပါလာတဲ့အဖွဲ့တွေလည်း ရှိခဲ့ပါတယ်။ သူတို့ကတော့ ရာဇဝတ်အိုးကို တုတ်နဲ့မထိုးပဲ မှောက်လှန်ပစ်တတ်တဲ့ တရုတ်လူမိုက်ရာဇဝတ်ဂိုဏ်းတွေပဲဖြစ်ပါတယ်။

၂၀၀၆ ခုနှစ်မှာ ကျွန်တော်ဂျပန်နိုင်ငံကို ပညာတော်သင်သွားတော့ မိုင်ဂျာယန်မြို့လေးအကြောင်းကို အင်တာနက်သတင်းတွေကနေတဆင့် ဆက်လက်မြင်တွေ့ခဲ့ရပါတယ်။ဒါပေမဲ့ ကောင်းတဲ့ သတင်း တွေတော့ မဟုတ်ခဲ့ပါဘူး။ လူသတ်မှုတွေ၊ ပြန်ပေးဆွဲမှုတွေအပြင် မူးယစ်ဆေးဝါးနဲ့ ပြည့်တန်ဆာ ကိစ္စတွေပါ ရောထွေးပြီးတော့ ရှုတ်ယှက်ခတ်နေပြီး ရာဇဝတ်မှုတွေထူပြောလှတဲ့ အရှုတ်ထုတ်မြို့ လေးအဖြစ် နာမည်ဆိုးနဲ့ ကျော်ကြားလာခဲ့ခြင်းဖြစ်ပါတယ်။

ဒီလိုအရှုတ်ထုတ်တွေကို ကေအိုင်အိုနဲ့ ကေအိုင်အေ အဖွဲ့အစည်းကလည်း ကိုင်တွယ်ပုံ ညံ့ဖျင်း ခဲ့ကြ ပါတယ်။ ဘာကြောင့်ဆိုတော့ အရှုတ်ဇယားတွေကို ပြုလုပ်နေ ကြသူတွေဟာ တရုတ်နိုင်ငံသားတွေ ဖြစ်နေကြတဲ့အတွက် သူတို့မှာလည်း ဘယ်ကနေစကိုင်လို့ စကိုင်ရမှန်း မသိပဲ ခေါင်းကိုက် နေခဲ့ကြပုံ ရပါတယ်။

ကံလေးကောင်းချင်တော့ တရုတ်လူမိုက်ဂိုဏ်းက ကောင်တွေဟာ သူတို့တရုတ်နိုင်ငံသားတချို့ကို လောင်းကစားငွေနဲ့ပတ်သက်ပြီး မိုင်ဂျာယန်မြို့လေးထဲမှာ ပြန်ပေးဆွဲခဲ့ကြပါတယ်။ တကယ်တော့ လောင်းကြေးငွေအကြွေးကို ပြန်လည်ရရှိဖို့အတွက် လူမိုက်တို့ရဲ့ထုံးစံအတိုင်း ပြုလုပ်ခဲ့ကြခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။

ဒါပေမဲ့ ပြန်ပေးဆွဲခံရသူတွေရဲ့ ပတ်သက်ရာပတ်သက်ကြောင်းတွေက တရုတ်ရဲတွေကို တိုင်လိုက်ကြ ပါတယ်။ ထိုအချိန်ကစပြီး တရုတ်ရဲတွေကတဆင့် ယူနန်ပြည်နယ်အစိုးရဟာ သူတို့ရဲ့အနားမှာ မကြာသေးခင် ကမှပေါ်လာတဲ့ ကာစီနိုမြို့လေးကြောင့် သူ့နိုင်ငံသားတွေရဲ့ တည်ငြိမ်အေးချမ်းမှုကို ပျက်ပြားစေတဲ့အပြင် ငွေမဲခဝါချမှုတွေနဲ့ ဒုစရိုက်မှုတွေကိုပါ ဖြစ်ပေါ်စေတဲ့မြို့အဖြစ် မြင်တွေ့လာကြပါတော့တယ်။

ဒါတွေကြောင့်ပဲ ၂၀၀၇ ခုနှစ်လောက်ကစပြီး ယူနန်ပြည်နယ်အစိုးရဟာ သူ့နိုင်ငံသားတွေကို မိုင်ဂျာယန်မြို့ ထဲ သွားလာဖို့အတွက် ခွင့်မပြုတော့သလို၊ မိုင်ဂျာယန်မြို့ထဲ ငွေကြေးစီးဆင်းမှုကိုလည်း ထိန်းချုပ် လိုက် ကြပါတယ်။

ဒါ့အပြင် မိုင်ဂျာယန်မြို့ထဲရှိ တရုတ်လူမိုက်ဂိုဏ်းတွေကိုလည်း နှိမ်နင်းခဲ့ကြပါတယ်။ အဆုံးသတ်လိုက် တော့ ရွှေဥပုံမှန်ဥပေးလိမ့်မယ်လို့ မျှော်လင့်ခဲ့ကြတဲ့ ကေအိုင်အိုနဲ့ ကေအိုင်အေ ခေါင်းဆောင်တချို့ရဲ့ အိပ်မက်ဟာလည်း ပြိုပျက်သွားရပါတော့တယ်။

အပိုင်း ၂ ဆက် ပြန်လည်တင်ဆက်မည်။

သုံးသပ္ခ်က္

သူ့အတွေး၊ သူ့အမြင် l ရွေးကောက်ပွဲဖြစ်မှာလား

ရွေးကောက်ပွဲဖြစ်မှာလား

ဝင်းမျိုးသူ

လာမဲ့ ဒီဇင်ဘာ၊ ဇန္နဝါရီ ၂ လကုန်ရင် SAC သက်တမ်း ၂နှစ်ပြည့်သွားမှာ ဖြစ်ပြီး ရွေးကောက်ပွဲလုပ်မှာလား၊ အကြောင်းပြချက် တခုခုပေး၊ ယုံတာမယုံတာအသာထားလို့ ဥပဒေအညီလို့ဆိုကာ ဇွတ်သက်တမ်း ထပ်တိုးမှာလား ဒီရွေးချယ်စရာနှစ်ခုပဲရှိပါတယ်။

လေ့လာကြည့်ရတာကတော့ ဒီဖြစ်နိုင်ခြေနှစ်ခုစလုံးကို ကိုင်ဆွဲထားပြီးချိန်ဆနေပုံရပါတယ်။ ရွေးကောက်ပွဲနဲ့ပတ်သက်လို့ကတော့ လက်ရှိရွေးကောက်ပွဲဥပဒေနဲ့ ၂၀၀၈ခြေဥထဲမှာ မည်ရွေ့မည်မျှ ရွေးကောက်ပွဲလုပ်နိုင်ပြီး မဲပေးနိုင်သူရာခိုင်နှုန်းမည်မျှရှိမှ ရွေးကောက်ပွဲမြောက်တယ်ဆိုတာပါမထားလို့ ရွေးကောက်ပွဲအကျဉ်းရုံးပြီး လုပ်ချင်ရင် လုပ်သွားနိုင်မည့်အနေအထားရှိတယ်လို့လည်းသုံးသပ်မိပါတယ်။

အဓိက ကဒီရွေးကောက်ပွဲမှာ နိုင်ပြီးတက်လာမည့်ပါတီက ဘယ်သူလည်းဆိုတာ ပိုအရေးကြီးနေပါတယ်လို့ ထင်မြင်ယူဆမိပါတယ်။ အလိုမရှိတဲ့ပါတီ တက်လာရင် ဖြစ်ချင်တာတွေ မဖြစ်နိုင်တော့မှာမို့ ဒီလိုမဖြစ်အောင်အစွမ်းကုန်ကြိုးစားမှာ သံသယရှိစရာမလိုပါဘူး။ အကြောင်းကြောင်းကြောင့်ဒီလိုဖြစ်လာရင်လည်း ဒီပါတီကို တနည်းနည်းနဲ့ ဖယ်ရှားမယ်ဆိုတာလည်း အားလုံးသိပြီးသားဖော်မြူလာတခုပါပဲ။

ဒါကြောင့်အလိုရှိရာပါတီအနိုင်ရရေး သွားရာလမ်းမှာ အလိုမရှိတဲ့ပါတီတွေ မဲအနည်းငယ်နဲ့အပါတွဲခေါ်သွားဖို့ကိုလည်း နည်းဗျူဟာတခုအနေနဲ့ လုပ်ဆောင်သွားဖွယ်ရာလည်းရှိပါတယ်။ ဒါမှသာလျှင် ယနေ့နိုင်ငံနဲ့အဝှမ်းဖြစ်ပေါ်နေတဲ့ပြည်သူတွေရဲ့ဆန့်ကျင်တော်လှန်နေမှုကို သွေးခွဲအားပျော့သွားမယ်လို့ ယူဆထားပုံရလို့ မှောက်ထားတဲ့ ဖဲချပ်တွေထုတ်လှန်ပြ အသုံးချလာမယ်လို့ ထင်ရပါတယ်။

နိုင်ငံတကာက အသိအမှတ်ပြုတာထည့်ကိုစဉ်းစားထားပုံကိုမရပါဘူး၊ အိန္ဒိယနဲ့တရုပ်က လက်ခံထားသမျှကာလပတ်လုံး အာဆီယံကလည်း ဟိုလိုလိုဒီလိုလိုနဲ့ ပါလာမယ်ဆိုတာကို သိပြီးသားပါ။ ဒါပေမဲ့မှောက်ထားတဲ့ဖဲချပ်လှန်သုံးပြန်ရင် လည်း ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးအရ အလိုရှိရာရုပ်သေးအစိုးရ တက်လာရေးကလည်း ပိုပြီးမသေမချာလည်းဖြစ်သွားနိုင်ပါသေးတယ်။

ရွေးကောက်ပွဲလုပ်လိုတဲ့ အဓိကတွန်းအားက အဖက်ဖက်က ကျရောက်နေတဲ့ အတွင်းအပြင်ဖိအားတွေလျော့သွားကာ လက်ညှိုးထောင် ခေါင်းညိမ့်နိုင်ငံရေးစနစ်အဓွန့်ရှည်စွာ ပေါ်ပေါက်လာစေရေးဖြစ်ပေမဲ့ ရုပ်သေးအစိုးရပေါ်ပေါက်လာရေးက မရေမရာဖြစ်နေသေးတယ်ဆိုရင်တော့ ဒွိဟအတွေးဝင်မှာဖြစ်ပါတယ်။

ပြည်တွန်းဆန့်ကျင်ဆန္ဒပြမှုတွေက အရှိန်အဟုန်ကောင်းလာရင်လည်း ရွေးကောက်ပွဲလုပ်နိုင်ခြေကလျော့ကျသွားမှာဖြစ်ပါတယ်။ အကယ်လို့များ ပထဝီဝင်နိုင်ငံရေး အရ ရုရှား ပူတင်ရဲ့ ပံ့ပိုးမှုတွေက သိသိသာသာ ရလာရင် ရွေးကောက်ပွဲမကျင်းပသေးပဲ လက်ရှိ SAC သက်တမ်းကို ဆက်ပြီး ဆန့်ကောင်းဆန့်နိုင်ပါသေးတယ်။ အလိုရှိရာ ရလဒ်တွေ ဖန်တီးနိုင်ဖို့ အချိန်ထပ်ယူကောင်းယူပါလိမ့်မယ်။

ဒီတော့ပူတင်ကကော ပိုလို့တိုးလို့ ဆက်ဆံရေးတိုးချဲ့တည်ဆောက်မှာလားလို့ မေးစရာရှိလာပါတယ်။ အာဆီယံ မှာ ဩဇာတည်ဆောက်နိုင်ဖို့၊ အိန္ဒိယ သမုဒ္ဒရာလွှမ်းမိုးနိုင်ဖို့ အမေရိကားကို ကလိထိုးစိတ်အနှောက်အယှက်ပေးဖို့ အစရှိသဖြင့် false hope တွေ ပေးနိုင်ပါတယ်။

လက်ရှိ ပကတိတရားအခြေအနေမှာ ရုရှားဟာလည်း စီးပွါးရေး၊ လူမှုရေး၊ နိုင်ငံရေး၊ စစ်ရေးအကြပ်အတည်းတွေ ရင်ဆိုင်ကြုံတွေ့နေရတာမို့ သူ့ရဲ့ နည်းပါးလာတဲ့ resources တွေကို အကြောင်းမဲ့ဖြုန်းတီးပြီး အရှေ့တောင်အာရှမှာ political base တခု လာရောက်တည်ထောင်ဖို့ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှာမဟုတ်ပါဘူး။

ပူတင်က rationale thinking ဆင်ခြင်တုံတရားနဲ့စဉ်းစားဆုံးဖြတ်သူဖြစ်ပါတယ်။ သူရဲ့တွက်ချက်မှု မှားခြင်းမှန်ခြင်းက တကဏ္ဍပါ။ ဒီတော့ ဒီလိုအပ်တဲ့အရင်းအနှီးကို မြန်မာနိုင်ငံက တဖက်သတ်အကုန်ကျခံနိုင်ရင်တော့ ရုရှားဖက်က ပိုပြီးထဲထဲဝင်ဝင် ဆက်ဆံမှာပါ၊ တကျပ်ဖိုးပေးရင် တကျပ်၊ တရာဖိုးပေးရင် တရာ တန်ရမဲ့ ဆက်ဆံရေးပါပဲ။

ကိုယ့်ဖက်က တရာပေးပြီး ရုရှားဖက်က တထောင်ဖိုးပြန်ပေးပြီ နိုင်ငံရေးခြေကုတ်တခုတည်ဆောက်မဲ့ အနေအထားမဟုတ်ပါဘူး။ ရုရှားကလည်းသူ့ပင်မအကျိုးစီးပွါးမပါပဲ အဲ့လိုလုပ်ခဲ့တဲ့သမိုင်းကြောင်းလည်းမရှိပါဘူး၊ လက်ရှိရုရှားအခြေအနေအရလည်း အဲ့လိုလုပ်ဖို့ အနေအထားရှိမနေပါဘူး၊ ဆန်ပေးမှဆီရမဲ့ဆက်ဆံရေးလို့ပဲသုံးသပ်မိပါတယ်။

ဒီတော့ ဆန်ကောပေးဖို့ဘယ်လောက်ရှိလည်းဆိုတဲ့ အမေးပဲပြန်ဆိုက်ပါတယ်။ တရုတ်ကတော့ ရွေးကောက်ပွဲကို အမြန်လုပ်စေချင်တဲ့ ဆန္ဒရှိတယ်လို့သုံးသပ်မိပါတယ်။ လက်ရှိအနေအထားကိုလည်း မနှစ်မြို့ပါဘူး။ အမည်ခံဒီမိုကရေစီအစိုးရတက်လာမှ တရုပ်အကျိုးစီးပွါးကို ဆက်လက်တိုးချဲ့နိုင်မှာ မတိုးချဲ့တောင်မှ ခုလို အချိန်ပြည့် လိုက်ကာကွယ်ပေးနေရတဲ့ ဝန်ပိမှုကို လျော့ကျစေမှာဖြစ်ပါတယ်။

လက်ရှိရွေးကောက်ပွဲက PR စနစ်နဲ့သွားမှာဖြစ်ပေမဲ့ ပြည်ခိုင်ဖြိုးအပေါ်ထားတဲ့ ပြည်သူ့သဘောထားက အတော်လေးရှင်းလင်းတာမို့ ရွေးကောက်ပွဲကို အကျဉ်းရုံးလုပ်၊ အဖြစ်လုပ်တာတောင်မှ သာမန်သမရိုးကျနည်းနဲ့ နိုင်စရာမရှိဘူးလို့ ထင်မြင်မိပါတယ်။ ရွေးကောက်ပွဲလုပ်နိုင်တဲ့နေရာတွေမှာ ပြည်သူတွေ မဲထွက်မပေးအောင် တမင်တကာအားပေးအားမြှောက်လုပ်မှုတွေရှိနိုင်တယ်လို့လည်းတွက်မိပါတယ်။

ဘာလို့လည်းဆိုတော့ လူထုက အကြောင်းကြောင်းကြောင့်မဲထွက်ပေးရင် သမိုင်းအစဉ်အလာမကောင်းတဲ့ ပါတီတွေ အနိုင်ရစရာမရှိပါဘူး၊ အချိုးကျတောင်ရလာနိုင်စရာမရှိပါဘူး၊ ၂၀၂၀ တုံးက ပေးခဲ့တဲ့ မဲအချိုးအစားတွေကြည့်ပြီး ဥပမာ မိတ္ထီလာ၊ မင်းကင်းတို့ ကို ကြည့်ပြီး

PR စနစ်အရ အချိုးကျ ကိုယ်စားပြုခွင့်ရမှာပဲလို့ကို စိတ်ကူးယဉ်လို့မရပါဘူး၊ နိုင်ငံရေးအခြေအနေက အတော်ကိုပြောင်းသွားပြီဖြစ်ပါတယ်။ ပြည်သူရဲ့ တူးတူးခါးခါးဖြစ်မှုဟာ ခုချိန်အထိ အရှိန်အဟုန်ကောင်းနေတာကို ကြည့်ရင် အမျိုးဘာသာ အကြောင်းပြ နိုင်ငံရေးစည်းရုံးတာဟာ အလုပ်ဖြစ်စရာမရှိပါဘူး။

ဒါကြောင့် ပြည်သူတွေ မဲထွက်မပေးရေးကကို နည်းဗျူဟာ လိုအပ်ချက်တရပ်ဖြစ်လာနေတာမို့ proxy media campaign တွေ မြင်ရဖို့ လည်းရှိပါတယ်။ ဒါမှသာ ကိုယ့်လူကိုယ်မဲထွက်ပေးတဲ့နည်းနဲ့သာ အလိုရှိသူဆွဲတင်နိုင်မည့်အနေအထားလို့ သုံးသပ်မိပါတယ်။ ထောက်ခံသူတွေမဲထွက်ပေးဖို့ရယ်၊ အပြလှအောင် အကြောက်တရားအခြေခံပြီး မဲထွက်ပေးမဲ့သူတွေ ရှိဖို့ရယ်ပဲ ဖန်တီးဖော်ဆောင်မှာဖြစ်ပြီး အသိတရားနဲ့ မဲပေးမဲ့သူတွေကို အလိုရှိမှာ မဟုတ်ပါဘူး။ ဆွယ်ပွါးမိတ်ဖက်ပါတီတွေလည်း ဖန်တီးထားတာမို့ ဘာလာ လာ ငါ့အိတ်ထဲက ကြက် ဖြစ်စေမှာပါ။

သို့သော်နိုင်ငံရေးဆိုတာကလည်း မထင်မှတ်တာတွေဖြစ်တတ်တာမို့ ဘာမှတော့ ကြိမ်းသေမှန်းတွက်ဆလို့မရပါဘူး။ ဘာလို့လည်းဆိုတော့ လူတွေဟာ အမြဲတမ်း အကျိုးနဲ့အကြောင်း စဉ်းစားပြီး ဆင်ခြင် တုံတရားနဲ့ ဆုံးဖြတ်လုပ်ဆောင်ကြတာမဟုတ်လို့ ခံစားချက်အခြေပြုတုန့်ပြန်ဆောင်ရွက်တာတွေဟာ အခြေအနေ၊ အချိန်အခါပေါ်မူတည်ပြီး အမျိုးမျိုးဖြစ်နိုင်လို့ပါပဲ။

ကြိမ်းသေတာတခုကတော့ ယူကရိန်းစစ်နဲ့ပတ်သက်ပြီး ပူတင်အရေးနိမ့်ခြင်း မနိမ့်ခြင်း ဩဇာအာဏာဆက်လက်ထိန်းချုပ်နိုင်ခြင်း မထိန်းချုပ်နိုင်ခြင်းတွေကလည်း မြန်မာပြည်အရေးအပေါ် များစွာ သက် ရောက်မှုတွေရှိနေတယ်ဆိုတာပါပဲ။

ေဆာင္းပါး

မြန်မာပြည်နှင့် ဖက်ဒရယ်အကြောင်း တစေ့တစောင်း

မြန်မာပြည်နှင့် ဖက်ဒရယ်အကြောင်း တစေ့တစောင်း

စည်းနရီ

“နိုင်ငံတနိုင်ငံဟူသည် မှီတင်းနေထိုင်သော လူထုကိုအခြေခံကာ တည်ဆောက်ရသည်”ဟူသော အတွေးဒဿနသည် ပြန်လည်ဆွေးနွေးစရာမလိုတော့အောင် အခြေကျပြီးသား အတွေးပင်ဖြစ်သည်ဟု ရှုမြင်ပါသည်။ ထို့အတွက်ကြောင့် လူထုကို အခြေခံကာ နိုင်ငံကို တည်ဆောက်ခြင်းသည် မည်သို့မည်ပုံ ရှိသနည်းဟု ဆက်လက်ဆွေးနွေးရမည် ဖြစ်ပါသည်။

“လူထု” ဟူသည် တလုံးတစည်းတည်း ဖြစ်သောသဘာဝကို ဖော်ပြသလို သီးခြားဖြစ်သော သဘာဝကိုလည်း ဖော်ပြသည်။ ဆိုလိုသည်မှာ လူထုတခု၊ လူထုအများဟု ခွဲပြနိုင်သည်။ ဥပမာ အမေရိကန် လူထုနှင့် ဂျပန်လူထုသည် မတူညီသော လူထုများဖြစ်သည်။ နိုင်ငံရေးအရ စကားပြောလျှင် မတူညီသော နိုင်ငံရေးလူထု၊ တနည်းဆိုသော “အမျိုးသားလူထု”ကို အခြေခံကာ စဉ်းစားရမည်ဖြစ်သည်။ အမျိုးသားလူထု တရပ်သည် သမိုင်းတူ၊ ဘာသာစကား ဆင်တူ၊ ဘဝရပ်တည်မှု ဆင်တူကာ တူတူနေလိုသော လူထုတရပ်ပင် ဖြစ်သည်။

နိုင်ငံတရပ်ကို စုဖွဲ့ပါလျှင် အကြမ်းအဖျင်းအားဖြင့် နိုင်ငံတွင်းရှိပြည်သူတိုင်းသည် နိုင်ငံရေးအဖွဲ့ဝင် ဖြစ်တည်မှု (Political membership) ရရှိပြီးသားပင် ဖြစ်သည်။ ဒီမိုကရေစီနိုင်ငံနှင့် သမ္မတနိုင်ငံများမှ ပြည်သူများသည် နိုင်ငံ၏ အရေးအရာများတွင် ပါဝင်လုပ်ဆောင်ခွင့် ရရှိကြသည်။ နိုင်ငံများကို အစိုးရများက ဦးစီးကြသည်။ အစိုးရဟူသည် လူထုအရေးအရာများကို စီမံခန့်ခွဲရန် တရားဝင်အင်အားသုံးခွင့် (Legitimate violence) ရှိသော အစုအဖွဲ့ဖြစ်သည်ဟု မှတ်ယူနိုင်သည်။

ထို့ကြောင့် ပြည်သူများနှင့် နီးစပ်သော၊ နားလည်နိုင်သော အစိုးရထံမှသာ ကောင်းမွန်သောအုပ်ချုပ်မှု ရရှိနိုင်သည်။ နိုင်ငံတွင် တရားဝင်အစိုးရ တစ်ရပ်တည်းက အရေးအရာအဝဝကို စိုးမိုးချုပ်ကိုင်သော တပြည်ထောင်နိုင်ငံများရှိသလို၊ ဖက်ဒရယ်ကဲ့သို့ အစိုးရတရပ်ထက်မကရှိသော နိုင်ငံများလည်း ရှိသည်။ မြန်မာနိုင်ငံတွင်တော့ ဖက်ဒရယ်စနစ် တည်ဆောက်မည်ဟု အားလုံးက သဘောတူမျှပြီး ဖြစ်သည်ဟု အကြမ်းအားဖြင့် မှတ်ယူရပါသည်။

ဖက်ဒရယ်အကြောင်း ပြောဆိုဆွေးနွေးကြသည့်အခါတွင် ဖက်ဒရယ်စနစ်၏ အခြေခံတည်ဆောက်မှု ပုံစံအပေါ် အမြင်အမျိုးမျိုး ရှိတတ်ကြသည်။ နိုင်ငံရေးဂုဏ်သိက္ခာနှင့် ဒဿနကို အခြေခံစဉ်းစားသော ဖက်ဒရယ်ပုံစံနှင့် စီမံအုပ်ချုပ်ရေးရှုထောင့်ကို အသားပေးစဉ်းစားသော ဖက်ဒရယ်စနစ် နှစ်မျိုးကို မြင်ရသည်။

ဖက်ဒရယ် နှင့် ကွန်ဖက်ဒရယ်နှစ်မျိုးလုံးသည် “foedus” ဆိုသောစကားလုံးမှမူရင်းဆင်းသက်လာကာ “ချုပ်ဆိုခြင်း၊ သဘောတူခြင်း” ဟူသော ဆိုလိုရင်းရှိသည်။ မူရင်းသုံးစွဲမှ ကွဲပြားသောအသုံးအနှုန်းများကို ၁၈ ရာစုတွင် စ‌တင်တွေ့ရှိလာရပြီး အချုပ်အခြာအာဏာပိုင် အစိုးရအချင်းချင်း ချုပ်ဆိုသောစာချုပ်များသဘောကို ဖော်ညွှန်းခဲ့ကြသည်။ ထို့ကြောင့် ဖက်ဒရယ်၊ ကွန်ဖက်ဒရယ်ဆိုသောစကားသည် စတင်သုံးစွဲရာကာလများက အဓိပ္ပာယ်ကွာခြားမှု မရှိခဲ့လှချေ။

ဖက်ဒရယ်၏ စံနမူနာတခုဖြစ်သော အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု၏ စုဖွဲ့မှုပုံစံတွင်ပင် ဖက်ဒရယ်စုဖွဲ့မှု ဆိုင်ရာ သဘောတရားယူဆချက်သည် ပြောင်းလဲမှုရှိခဲ့သည်။ ဗြိတိသျှလက်အောက်မှ လွတ်မြောက်ရန် တော်လှန်ရာတွင် အမေရိကတိုက်တွင်ရှိသော ကိုလိုနီနယ်မြေများမှ လွတ်လပ်ရေးကြေညာကြကာ ပြည်နယ်များအဖြစ်စုစည်းလိုက်ကြပြီး ကွန်ဖက်ဒရယ်အဖြစ် စတင်ဖွဲ့စည်းသည်။

အမေရိကန် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ၏ ဖခင်တဦးဖြစ်သူ ဂျိမ်းမဒီဆင်က ဖက်ဒရယ်လစ်စာစောင် ၃၉ တွင် အမေရိကန် ဖွဲ့စည်းပုံသည် “အမျိုးသားဖွဲ့စည်းပုံကော၊ ဖက်ဒရယ်ဖွဲ့စည်းပုံပါမဟုတ်ပဲ၊ ရောပြွမ်းသော စနစ်ဖြစ်သည်”ဟု ဆိုခဲ့သည်။

အမေရိကန်နိုင်ငံ၊ ဩစတြေးလျနိုင်ငံ နှင့် ဆွစ်ဇာလန်ကဲ့သို့သော နိုင်ငံများသည် အတူတကွစုပေါင်းလာကြသည့် လွတ်လပ်သော တိုင်းပြည်ထောင်နိုင်ငံများစုစည်းမှုဖြစ်ပြီး Coming Together ပြည်ထောင်စုများဖြစ်သည်။ Coming Together စနစ်တွင် ဗဟိုအစိုးရသည် ပြည်နယ်များထက် ကြီးမားစွာလွန်ကဲသောအာဏာ မရှိလှချေ။ မတူညီသော နိုင်ငံရေးစုဖွဲ့မှုရှိသည့် လူထုတိုင်းသည် ကံကြမ္မာကို မိမိတို့ ပိုင်သည်ဟူသော အမြင်အခြေခံရှိတတ်ကြသည်။

ထိုစနစ်နှင့် ကွဲပြားသည်မှာ အာဏာကို စုစည်းချုပ်ကိုင်သောပြည်ထောင်စု Holding Together စနစ် ဖြစ်သည်။ စပိန်နိုင်ငံ၊ အိန္ဒိယနိုင်ငံ၊ ဘယ်လ်ဂျီယံနိုင်ငံ စသောနိုင်ငံတို့မှာမူ တခုတည်းသောနိုင်ငံမှ နယ်မြေဒေသများခွဲဝေကာ သင့်တော်သလို အုပ်ချုပ်စေသည့်စနစ်ဖြစ်သည်။

အတူစုကိုင်ထားသည့် အချုပ်အခြာအာဏာမှ ဝေစုပေးသည့် Holding Together စနစ်ပုံစံဖြစ်သည်။ ယင်းစနစ်တွင်မူ အချုပ်အခြာအာဏာကို ဗဟိုအစိုးရက ချုပ်ကိုင်ထားသည်။ အချို့စာပေများက Putting Together Federation ဆိုသည့် နိုင်သူကတည်ဆောက်သည့် ဖက်ဒရယ်စနစ်ကိုလည်း ဖော်ပြသည်။

ထိုစနစ်တွင် အနိုင်ရသူနိုင်ငံရေးအုပ်စုက သူတို့သဘောကျ ချပေးသတ်မှတ်ကာ တည်ဆောက်သည့်ပုံစံလည်း ဖြစ်သည်။ နမူနာအားဖြင့် မပြိုကွဲမီ ဆိုဗီယက်ယူနီယံသည် လူမျိုးစုများဘာသာ ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ပေးထားသည့် Putting Together ပုံစံဖြစ်သည်။ ထို့ပြင် အီသီယိုးပီးယားသည်လည်း Tigray People’s Liberation Front (TPLF) အစိုးရလက်အောက်တွင် ထိုသဘောပင် ဖြစ်သည်။

ဖက်ဒရယ်ယူနစ်တည်ဆောက်ပုံအရလည်း ဖက်ဒရယ်စနစ်ကို နယ်မြေအခြေပြု၊ လူမျိုးစုအခြေပြုနှင့် ရောပြွမ်းသောစနစ်အဖြစ် မြင်ကြသည်။ နယ်မြေကို အခြေပြုသောဖက်ဒရယ်စနစ်မှာမူ ပထဝီဝင်အနေအထားကို အခြေခံကာ ဖက်ဒရယ်ယူနစ်များကို သတ်မှတ်သည့် သဘောဖြစ်သည်။

အမေရိကန်နိုင်ငံကို ပထဝီဝင်အခြေပြု ဖက်ဒရယ်စနစ်ဟု ပြောဆိုခြင်းသည် နားလည်မှုကို ရှုပ်ထွေးစေရန်အကြောင်းဖြစ်စေနိုင်သည်။ လက်ရှိအမေရိကန်ပြည်ထောင်စု၏ ပြည်နယ်ပေါင်း ၅၀ သည် လွတ်လပ်စွာစုဖွဲ့ကြပြီး ကိုယ့်ဖွဲ့စည်းပုံနှင့် ကိုယ်ရပ်တည်သော ပြည်နယ်များဖြစ်သည်သာမက၊ သမိုင်းအရ မူလကနဦး တည်ထောင်ခဲ့သည် ကိုလိုနီယူနစ် ၁၃ ပြည်နယ်သည် လွတ်လပ်ရေးကို ကြေငြာထားခဲ့ပြီးမှ စုပေါင်းကြသည့် အချုပ်အခြာအာဏာပိုင် (Sovereign) ပြည်များ ဖြစ်ကြသည်။

အချင်းချင်းသံရုံးဆက်ဆံရေးပင် ထားရှိခဲ့ကြသည်။ နိုင်ငံကြီးတစ်နိုင်ငံအောက်မှ သင့်တော်သလိုခွဲခြားအုပ်ချုပ်ခြင်း မဟုတ်ပေ။ ပြည်ထောင်များမှ သဘောတူစုပေါင်း၍သာ ကွန်ဖက်ဒရယ် ပြည်ထောင်စု ဖြစ်လာသည်ဟု ဖော်ပြပါက ပိုမိုနီးစပ်ပါသည်။ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုမှ ပြည်နယ်တခုသည် မိမိသဘောတခုတည်းအရ ခွဲထွက်ခွင့်မရှိသော်လည်း သမိုင်းအရ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုသည် Coming Together စနစ်ဖြစ်ပါသည်။

အတူတကွစုပေါင်းသည့် ပြည်ထောင်စုစနစ် Coming Together Federalism တွင် မတူညီသော နိုင်ငံရေးစုဖွဲ့မှုများမှ ဘုံသဘောတူညီချက်ဖြင့် စုပေါင်းလာခြင်းဖြစ်သည်။ ယင်းစနစ်တွင် ဗဟိုအစိုးရ၊ အထက်အစိုးရ ဟူသည်မရှိပါ။

ပြည်နယ်အစိုးရနှင့် ဖက်ဒရယ်အစိုးရသည် သဘာဝမတူသော်လည်း အဆင့်အတန်းတူရပါသည်။ အတူတူ စုပေါင်းလာသည့်အတွက် လုံခြုံရေး၊ စီးပွားရေးပြဿနာများကို ဖြေရှင်းနိုင်မည်ဟူသည့် အမြင်ဖြင့် စုပေါင်းကြခြင်းဖြစ်သည်။ ပထဝီအခြေပြုဖက်ဒရယ်နှင့် လူမျိုးအခြေပြု ဖက်ဒရယ်ဟူသည် တစ်နိုင်ငံကို ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာသည့် Holding Together စနစ် အသုံးအနှုန်းများသာဖြစ်သည်။

မြန်မာနိုင်ငံသည် သမိုင်း၊ ယဉ်ကျေးမှု၊ လူနေမှု၊ နိုင်ငံရေးစုဖွဲမှု မတူညီသောလူထု “Nations” များဖြင့် စုဖွဲသောနိုင်ငံဖြစ်သည်။ သီးခြားဖြစ်သော နိုင်ငံရေးယူနစ် (Political Units) များဖြင့်လည်း သမိုင်းစဉ်ဆက် ရပ်တည်ခဲ့ကြသည်။

ထိုကဲ့သိုသော နိုင်ငံကို တပြည်ထောင်၊ တနိုင်ငံမှ နယ်မြေပိုင်းခြားပေးသော Holding together စနစ်မျိုး အသုံးပြုမည်လား၊ သီးခြားဖြစ်သော အမျိုးသားလူထုများမှ ပူးပေါင်းလာကြသည့် Coming Together သမိုင်းအခြေပြုနိုင်ငံတည်မည်လား၊ နိုင်ငံရေးယူနစ် (ဖက်ဒရယ်ယူနစ်) ဘယ်နှခုရှိမည်လဲ ဆိုတာ တွေကိုတော့ သဘောတူညီမှုရရန် ဆွေးနွေးကြရပါဦးမည်။

တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႔မ်ား

ဘိတ်ထား၀ယ်ခရိုင်မှာ ကရင်ပူးပေါင်းအဖွဲ့နဲ့စစ်ကောင်စီတို့ကြား နှစ်ဖက်တိုက်ပွဲပြင်းထန်၊ စစ်ကောင်စီ ၄၆ ဦးသေဆုံး၊ ကရင်ပူးပေါင်းတပ်ဖွဲ့ ၂ ဦးကျဆုံး

ဓါတ်ပုံ – KNU

ဖက်ဒရယ်ဂျာနယ် မြန်မာ၊ နို၀င်ဘာ ၂၆

ကော်သူးလေအုပ်ချုပ်နယ်မြေ ဘိတ်ထား၀ယ်ခရိုင် တပ်မဟာ (၄) နယ်မြေများအတွင်းမှာ ကရင်အမျိုးသား လွတ်မြောက်ရေး တပ်မတော် KNLA ၊ကရင်အမျိုးသားကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ KNDO နှင့်ပူးပေါင်းတပ်ဖွဲ့ နဲ့ စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့တို့ကြား နိုဝင်ဘာ ၁ ရက်နေ့မှ ၁၆ ရက်နေ့ထိ နှစ်ဖက်တိုက်ပွဲပြင်းထန်ခဲ့ပြီး ထိတွေ့ တိုက်ပွဲပေါင်း ၃၀ ကြိမ်ထက် မနည်း တိုက်ပွဲ ဖြစ်ပွားခဲ့တယ်လို့ KNU က သတင်းထုတ်ပြန်ပါတယ်။

အဲဒီတိုက်ပွဲများအတွင်း စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင် ၄၈ ဦး သေဆုံးပြီး၊ ၂၆ ဦး ဒဏ်ရာရရှိခဲ့သလို ကရင်ပူးပေါင်း တပ်ဖွဲ့မှလည်း ၂ ဦးကျဆုံးပြီး ၄ ဦး ဒဏ်ရာရရှိခဲ့တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

အဲဒီတိုက်ပွဲအတွင်းမှာတော့ စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့များဖြစ်တဲ့ ဘိတ်ထား၀ယ်ခရိုင်အတွင်း တပ်စွဲထားတဲ့ စစ်ကောင်စီ၏ တပ်ရင်းများအပါအဝင် လက်အောက်ခံတပ်များဖြစ်တဲ့ (ခလရ-၂၂၄ ခမရ-၅၅၉ ခမရ-၅၆၀ ခမရ-၂၈၁ ခမရ-၅၅၇ ခမရ-၅၅၈ ခမရ-၅၆၁) တို့နှင့် တပ်ရင်းအမည်မသိ သေးသော အခြား စစ်ကောင်စီ တပ်ရင်းများနဲ့ တိုက်ပွဲ ဖြစ်ပွားနေတာပါ။

ကရင်ပူးပေါင်းတပ်ဖွဲ့များကတော့ ဘိတ်ထား၀ယ် ခရိုင် တပ်မဟာ (၄) လယ်ကဆော မြို့နယ် KNLA တပ်ရင်း (၂၀၃)၊ လယ်မူလား မြို့နယ် KNDO တပ်ရင်း (၇)၊ ကစယ်ဒိုမြို့နယ် KNLA တပ်ရင်း (၁၂)တို့ တိုက်ခိုက်နေကြတာ ဖြစ်ပါတယ်။

ဒါ့အပြင် ကော်သူးလေအုပ်ချုပ်နယ်မြေ ဘိတ်ထား၀ယ်ခရိုင် တပ်မဟာ (၄) နယ်မြေများအတွင်းတွင် ၂၀၂၂ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလမှစပြီး နို၀င်ဘာလ (၁၆) ရက်နေ့ အထိ ကရင်အမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေး တပ်မတော် KNLA ကရင်အမျိုးသားကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ KNDO နှင့် စစ်ကောင်စီတပ်များကြား တိုက်ပွဲကြီး တိုက်ပွဲ ငယ်ပေါင်း (၁၂၃) ကြိမ် ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး အဲဒီတိုက်ပွဲများအတွင်း စစ်ကောင်စီတပ်များမှ (၂၄၆) ဦး သေဆုံးကာ (၂၃၉) ဦး ထိခိုက်ဒဏ်ရာ ရရှိခဲ့ကြတယ်လို့ သိရပါတယ်။

ကရင်အမျိုးသားလွတ် မြောက်ရေးတပ်မတော် KNLA ကရင်အမျိုးသား ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ KNDO တပ်ဖွဲ့ဝင်များကတော့ (၁၄) ဦး ကျဆုံးမှုရှိခဲ့ကြပြီး (၇) ဦး ထိခိုက်ဒါဏ်ရာရရှိခဲ့ကြတာပါ။

တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႔မ်ား

လက်ရှိ နွေဦးတော်လှန်ရေးဟာ တော်လှန်ရေးအတွက် အင်အားဖြစ်စေတဲ့ အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုလို့ RCSS ပြော

ဓါတ်ပုံ – Tai Freedom

ဖက်ဒရယ်ဂျာနယ် မြန်မာ၊ နိုဝင်ဘာ ၂၆

လက်ရှိ နွေဦးတော်လှန်ရေးဟာ တော်လှန်ရေးအတွက် အင်အားဖြစ်စေတဲ့ အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုလို့ မြင်ပါတယ်လို့ RCSS ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဒုတိယ ဗိုလ်မှူးကြီး အုမ်ခေးက ဖက်ဒရယ်ဂျာနယ် မြန်မာကို ပြောပါတယ်။

ဒါ့အပြင် လက်ရှိနိုင်ငံရေး အထွေထွေအကျပ်အတည်းကို ဖြေရှင်းနိုင်ဖို့ တစ်ဖွဲ့တစ်ပါတီတည်းက ဖြေရှင်းနိုင်မှာ မဟုတ်သလို ပါဝင်သင့်တဲ့ အဖွဲ့အစည်းအားလုံးနဲ့ တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးပြီး ဖြေရှင်းဖို့ လိုတယ်လို့လည်း RCSS ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဒုတိယ ဗိုလ်မှူးကြီး အုမ်ခေးက ပြောပါတယ်။

“အဓိက နိုင်ငံရေးပြဿနာကတော့ ပင်လုံကတိကဝတ်ကို အခြေခံတာပေါ့နော်။ လက်ရှိ နိုင်ငံရေးပြဿနာ တွေကို တစ်ဖွဲ့ တစ်ပါတီတည်းက ဖြေရှင်းနိုင်မှာ မဟုတ်ပါဘူး၊ နိုင်ငံရေးပါတီ အားလုံး၊ လက်နက်ကိုင် တော်လှန်ရေး အဖွဲ့အစည်းအားလုံး၊ ရွေးကောက်ပွဲပါတီတွေ ပေါင်းစုံနဲ့ တွေ့ဆုံပြီး ဆွေးနွေးမှသာ အကျပ် အတည်းကို ဖြေရှင်းပေးနိုင်မှာ ဖြစ်ပါတယ်”လို့ သူက ပြောပါတယ်။

ဒါ့ပြင် နိုင်ငံတကာက လည်း ဝိုင်းဝန်းကြားဝင်ညှိနှိုင်းဖို့ လိုသလို၊ NCA ကိုအခြေပြုပြီး လက်မှတ် ထိုးထားတဲ့ အဖွဲ့အစည်းတွေ၊ လက်မှတ်မထိုးထားတဲ့ အဖွဲ့အစည်း တွေအနေနဲ့ အားလုံး တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးပြီး အဖြေရှာဖို့ လိုပါတယ်။ လက်ရှိ နွေဦးတော်လှန်ရေးကလည်း တော်လှန်ရေးအတွက် အင်အားဖြစ်စေတဲ့ အစိတ်အပိုင်း တစ်ခုလို့လည်း မြင်ပါတယ်” လို့ သူက ဆက်ပြောပါတယ်။

အလားတူ စစ်ကောင်စီအနေဖြင့် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းများ အပါအဝင်၊ တွေ့သင့် တွေ့ထိုက်သူ များကို တွေ့ဆုံနွေးနွေးဖို့လိုသလို အတိုက်အခံအင်အားစုများဘက်ကလည်း စစ်ကောင်စီနဲ့ တွေ့ဆုံဖို့ လိုတယ်လို့ RCSS ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဒုတိယ ဗိုလ်မှူးကြီး အုမ်ခေးက ဆက်ပြောပါတယ်။

“လက်ရှိမှာ နိုင်ငံတော် အာဏာရရှိထားတယ်လို့ ယူဆရတဲ့ စကစ အနေနဲ့ တိုင်းရင်းသား နက်ကိုင် တော်လှန်ရေးအဖွဲ့အစည်းတွေ၊ နိုင်ငံရေးပါတီတွေနဲ့ တွေ့သင့်တွေ့ထိုက်တဲ့ အဖွဲ့အစည်း များ အားလုံးကို တွေ့ဆုံဆွေးနွေးကြဖို့ လိုပါတယ်။ နောက်တနည်းကတော့ အားလုံးစုစည်း ပြီးတော့ စကစနဲ့ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးဖို့ လိုပါတယ်။ နောက် တဆင့်အနေနဲ့ နိုင်ငံတကာနဲ့ သက်ဆိုင်ရာ အဖွဲ့အစည်းတွေအနေနဲ့ ဝိုင်းဝန်းပံ့ပိုး ပေးဖို့လိုပါတယ်။ နောက်ဆုံးအဆင့်ကမှ ရွေးကောက်ပွဲကို ပြန်လည်ကျင်းပသင့်ရင် ကျင်းပဖို့ လိုပါတယ်” လို့ ပြောပါတယ်။

ရှမ်းပြည်ပြန်လည်ထူထောင်ရေးကောင်စီ(RCSS) ဟာ စစ်ကောင်စီဖိတ်ခေါ်တဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေးဆွေးနွေးပွဲကို ၂ ကြိမ်တိုင် သွားရောက်တွေ့ဆုံထားတဲ့အဖွဲ့ဖြစ်သလို၊ ရှမ်းပြည်နယ်ထဲက တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်း အပါအဝင် တော်လှန်ရေးအဖွဲ့အစည်း အားလုံးဖြင့် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးလိုကြောင်း ပြီးခဲ့တဲ့ အောက် တိုဘာ ၁၀ ရက်နေ့က ကြေညာချက် ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။

တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႔မ်ား

သီပေါ၊ ကုန်းသားမှာ ရှမ်းနှစ်သစ်ကူးပွဲ လုံခြုံရေးယူနေတဲ့ SSPP/SSA တပ်ဖွဲ့နှင့် စစ်ကောင်စီတပ်တို့ နှစ်ဖက် တိုက်ပွဲဖြစ်

ဓါတ်ပုံ – SSPP INFO

ဖက်ဒရယ်ဂျာနယ် မြန်မာ၊ နိုဝင်ဘာ ၂၅

ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်း သီပေါမြို့နယ် ကုန်းသာကျေးရွာအတွင်းမှာ ရှမ်းနှစ် သစ်ကူးပွဲနှင့် ကောက်သစ် ဆွမ်းကပ်လှူပွဲအတွက် SSPP/SSA တပ်ဖွဲ့တို့ လုံခြုံ ရေးယူပေးထားတဲ့ နယ်မြေထဲ အင်အား ၈၀ ခန့်ရှိတဲ့ စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့တို့ ကျူးကျော်ဝင်ရောက်တာကြောင့် နှစ်ဖက် တိုက်ပွဲ ဖြစ်ပွားခဲ့တယ်လို့ SSPP သတင်းအရင်းအမြစ်က ထုတ်ပြန်ပါတယ်။

“နိုဝင်ဘာလ ၂၂ ရက်နေ့ကနေ ၂၄ ရက်နေ့ထိ ကုန်းသာကျေးအုပ်စု ကုန်းသာကျေးရွာတွင် ရှမ်းနှစ်သစ်ကူးပွဲနှင့် ကောက်သစ်ဆွမ်းကပ်လှူပွဲ ကျင်းပပြုလုပ်အပြီး နိုဝင်ဘာ ၂၅ နံနက်အစောပိုင်း ပွဲကော်မတီနှင့် ကျေးရွာ ဒေ သခံတို့ ပွဲခင်းသိမ်းနေချိန် အင်အား ၈၀ ခန့်ရှိတဲ့ စစ်ကောစီတပ်ဖွဲ့ ခလရ ၆၈ နှင့်ခလရ ၂၃ တို့ ကုန်းသာရွာ ထဲသို့ ကျူးကျော်ဝင်ရောက်လာတာကြောင့် ကုန်းသာကျေးရွာအတွင်း လမ်းလုံခြုံရေး ယူထားတဲ့ SSPP/SSA တပ်ဖွဲ့တို့ကြား နံနက်ပိုင်း ၆ နာရီ ၁၅ မိနစ်ကနေ နံနက် ၇ နာရီထိ နှစ်ဖက်တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားခဲ့တာလို့” ဆိုပါတယ်။

နှစ်ဖက်တိုက်ပွဲအတွင်း စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင် တစ်ချို့သေဆုံးပြီး ၄ ဦးဒဏ်ရာရရှိခဲ့တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

နှစ်ဖက်တိုက်ပွဲပြင်းထန်လာတာကြောင့် ကုန်းသာကျေးရွာအုပ်စုက ဒေသခံ ၆၀၀ ခန့်ဟာ လုံယွန်းဘုန်းကြီး ကျောင်းနှင့် သီပေါမြို့ ဘေးလွတ်ရာသို့ အရေးပေါ် ထွက်ပြေးသိမ်းရှောင်ခဲ့ရတယ်လို့ သိရပါတယ်။

နှစ်ဖက်တိုက်ပွဲ ပြင်းထန်ခဲ့တဲ့ ကုန်းသာကျေးရွာမှာတော့ နှစ်ဖက်စလုံးက စစ်အင်အားဖြည့်ကာ ဆက်လက် စစ်ရေး တင်းမာမှု ဖြစ်နေတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

ရှမ်းပြည်တိုးတက်ရေးပါတီ(SSPP) ဟာ စစ်ကောင်စီဖိတ်ခေါ်တဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေးဆွေးနွေးပွဲသို့ ၂ ကြိမ်တိုင် တက်ရောက် ဆွေးနွေးထားတဲ့ အဖွဲ့အစည်းလည်း ဖြစ်ပါတယ်။