• Today is: Thursday, March 28, 2024

ကိုယ်ပိုင်ပြဋ္ဌာန်း’ခွင့်’လော ကိုယ်ပိုင်ပြဋ္ဌာန်းမှုလော၊ Self-Determination ကို ဘာသာပြန်မှု ပြန်လည်သုံးသပ်ခြင်း

ကိုယ်ပိုင်ပြဋ္ဌာန်း ‘ခွင့်’လော ကိုယ်ပိုင်ပြဋ္ဌာန်းမှုလော၊ Self-Determination ကို ဘာသာပြန်မှု ပြန်လည်သုံးသပ်ခြင်း

ဆလိုင်းကျဲအိုဘိခ်ထောင် 

ခေါင်းစဉ်မှာဖော်ပြထားသလို Self-Determination ကို ဗမာစာဖြင့် ဘာသာပြန်ရာတွင် ‘ခွင့်’ဆိုသည့် စကားလုံး ပါဝင်နေသည်ကို ဤဆောင်းပါးက ထောက်ပြရခြင်းဖြစ်ပါသည်။ မူရင်းဝေါဟာရ၏ အနက်အဓိပ္ပယ်၊ မြန်မာ့နိုင်ငံရေးရေခံမြေခံနှင့် လက်ရှိနိုင်ငံရေးအခြေအနေတို့ကို ပေါင်းစပ်ပြီး သုံးသပ်ခြင်းဖြစ်ပါသည်။

ဤနေရာမှာ မိမိအနေဖြင့် Self-Determination အကြောင်းအရာပိုင်းကို ဆွေးနွေးသွားမည်မဟုတ်ပေ။ အနက်ဖွင့်ဆိုမှုအပိုင်းနှင့် အတွေးအခေါ်ပိုင်းကိုအပိုင်းကိုသာ အဓိကဆွေးနွေးသွားမည်။

လက်ရှိ အများသုံးနှုန်းမှု

Self-Determination ဆိုသည့် ဝေါဟာရကို မြန်မာ/ဗမာစာဖြင့် ဘာသာပြန်ရာတွင် ‘ကိုယ်ပိုင်ပြဋ္ဌာန်းခွင့်’ဟု အားလုံးနီးပါးက သုံးနှုန်းနေကြပြီဖြစ်သည်။ တိုင်းရင်းသားတပ်ပေါင်းစုများဖြစ်သည့် UNFC, NCCT, FPNCC, K3C စသည်တို့၏ ထုတ်ပြန်ချက်များတွင် ထိုသို့သုံးနှုန်းကြသလို NCA စာချုပ်နှင့် NUG/NUCC ၏ FDC ချာတာမှာလည်း ထိုကဲ့သို့ ပြဋ္ဌာန်းထားပါသည်။

သို့သော် တစ်ချို့အဖွဲ့အစည်း၊‌ ခေါင်းဆောင်နှင့် မီဒီယာများတွင်မူ ကိုယ့်ကံကြမ္မာကိုယ်ဖန်တီးခွင့်၊ ကိုယ့်ကြမ္မာကိုယ်ပြဋ္ဌာန်းခွင့် စသည်ဖြင့် သုံးနှုန်းမှုများလည်း ကြိုကြားကြိုကြား တွေ့ရပါသေးသည်။ အလျဉ်းသင့်လို့  ဆိုရလျှင် (ကံ)ကြမ္မာဆိုတာ ‘အဆိုး’ဘက် သက်ရောက်သည်ဟု ထောက်ပြသူများလည်းရှိသည်။ ဆရာကြီးယုဒသန်(ဂျပ်ဆင်)၏ အဘိဓာန်မှာလည်း ၎င်းကို (Pali ကမ္မ)- ‘မကောင်းသောကံ၏ဝိဘတ်’ဟု အနက်ဖွင့်ထားသည်။ ကံကြမ္မာ ၃၂ ပါးဆိုတာလည်း အကုသိုလ်နှင့် သက်ဆိုင်သည့် ဒုက္ခများဖြစ်သည်။  

တကယ်တမ်း ဤမူရင်း Self-Determination ဝေါဟာရသည်ပြင် ဒုတိယကမ္ဘာစစ်နှင့် ကမ္ဘာ့ကုလသမဂ္ဂ ပေါ်ပေါက်လာသည့်နောက်ပိုင်းမှာမှ နိုင်ငံတကာဉပဒေ စာမျက်နှာတွင် မွေးဖွားလာသည်ဖြစ်ရာ လက်ရှိအချိန်ထိ အားလုံးလက်ခံသည့် အဓိပ္ပယ်ဖွင့်ဆိုချက် (Universal Definition) မရှိသေးပေ။ ထို့ကြောင့် ဗမာစာဖြင့် ဘာသာပြန်မှုမှာလည်း တရားသေ ကိုင်စွဲထားခြင်းမပြုဘဲ ပြန်လည်သုံးသပ်ခွင့်အတွက် တခါးဖွင့်သင့်ကြောင်း ယူဆပါသည်။

ကိုယ်ပိုင်ပြဋ္ဌာန်း-‘ခွင့်’အစား ‘မှု/ခြင်း’

ပါမောက္ခ ဒေါက်တာဘဟန်၏ တက္ကသိုလ် အင်္ဂလိပ်-မြန်မာ အဘိဓာန်တွင် Self-Determination ကို ‘ကိုယ်တိုင်သဘောအလျောက် ဆုံးဖြတ်တတ်ခြင်း၊ ကိုယ့်ကံကြမ္မာကိုယ်ဖန်တီးပိုင်-ခြင်း-ခွင့်’ဟု အနက်ဖွင့်ဆိုထားသည် (Self-Destruction ကို ကိုယ့်ကိုယ်ကို ဖျက်ဆီး-ခြင်း-မှုဟု ဘာသာပြန်ထားပါသည်)။ iAbidan အဘိဓာန်တွင် ‘စိတ်ပိုင်းဖြတ်ခြင်း’ဟု ဘာသာပြန်ထားသည်။

မှန်ပါသည်။ မူရင်း Self-Determination ကို တိုက်ရိုက်ဘာသာပြန်လျှင် ‘ခွင့်’ဆိုသည့်စကားလုံး ပါဝင်စရာ အလျင်းမရှိပေ။ The Right to Self-Determination ဟူ၍ အရှေ့မှာ Right(အခွင့်အရေး) ဆိုသည့် ဝေါဟာရတစ်လုံး ကပ်ပါမှသာ ‘ခွင့်’ သို့မဟုတ် ‘အခွင့်အရေး’ ဆိုသည့်စကားလုံး ထည့်ရမှာဖြစ်ပါသည်။

ထိုသို့ဆိုလျှင် ‘ခွင့်’ဆိုသည့်စကားလုံး ဘက်ကနေ ကပ်ပါလာသနည်း။ နံပါတ်တစ်ဖြစ်နိုင်ခြေက ယင်း Self-Determination ဝေါဟာရ၏ နောက်ခံနှင့် အနှစ်သာရသဘောအရ သက်ဆိုင်ရာပြည်သူ(peoples)၊ လူမျိုး သို့မဟုတ် တိုင်းပြည်၏ ကိုယ်ပိုင်ပြဋ္ဌာန်းမှုဆိုင်ရာ အခွင့်အရေး (The Right to Self-Determination) ဖြစ်သည့်အတွက် ဆိုသည့်အချက်။

တစ်နည်းအားဖြင့် အခွင့်အရေး(Right)နှင့် သက်ဆိုင်သည့်ဝေါဟာရ ဖြစ်သောကြောင့် ဆိုသည့်အချက်။ အတန်အသင့် ယုတ္တိရှိပါသည်။ ဒုတိယဖြစ်နိုင်ခြေက မြန်မာနိုင်ငံ၏ နိုင်ငံရေးရေခံမြေခံ အခင်းအကျင်း။ ပင်လုံစာချုပ်နှင့် လွတ်လပ်ရေးအတူတကွရယူမှုမှ တိုင်းရင်းသားများ၏ Self-Autonomy/Determination မထိပါးရေး ကတိကဝတ်နှင့် သဘောတူစာချုပ်ကို အခြားတစ်ဘက်က ချိုးဖောက်ပြီး အင်အားဖြင့် ၎င်းအခွင့်အရေးကို ပြန်ပြေးဆွဲလိုက်သည့်အတွက် မူလပိုင်ရှင်များထံ အပြည့်အဝပြန်ပေး(restore)ရန် အရေးဆို(claim)ခြင်းဖြစ်သည့်အတွက် မိမိအခွင့်အရေးကို အရေးဆို(တောင်းဆို)ခြင်းဟု ဆိုနိုင်ပါသည်။

တစ်နည်းအားဖြင့် လွန်ခဲ့သည့် ရာစုနှစ်ထက်ဝတ်ကျော် တိုင်းရင်းသားနိုင်ငံရေးသည် မိမိ(လူမျိုး/တိုင်းရင်းသား)၏ ကိုယ်ပိုင်ပြဋ္ဌာန်းမှုဆိုင်ရာ အခွင့်အရေးကို အာဏာရှင်ဗမာ/အစိုးရ အဆက်ဆက်ထံ နည်းလမ်းမျိုးစုံဖြင့် ပြန်လည်အရေးဆိုခဲ့သည့် နည်းလမ်းဖြစ်ခဲ့သည် (UWSA က ချွင်းချက်ဖြစ်နိုင်)။ အကြောင်းမှာ အထက်တွင် ဖော်ပြပြီးသည့်အတိုင်း ဗမာပြည်မအစိုးရအဆက်ဆက်က တိုင်းရင်းသားများ၏ ကိုယ်ပိုင်ပြဋ္ဌာန်းမှု အကောင်အထည်ဖော်ခွင့်ကို နည်းလမ်းမျိုးစုံဖြင့် ပိတ်ပြင်ထိန်းချုပ်ထားသည့်အတွက်ကြောင့် ဖြစ်ပါသည်။ ပွင့်ပွင့်လင်းလင်းဆိုရလျှင် ပြန်ပြေးဆွဲ/လုယူ/ထိန်းချုပ်ခံခဲ့ရသည့် ကိုယ်ပိုင်ပြဋ္ဌာန်းမှု အခွင့်အရေးကို “မူလပိုင်ရှင်ထံ ပြန်ပေးပါ”ဟု ဗမာပြည်မအစိုးရ အဆက်ဆက်ကို တောင်းဆို/အရေးဆိုသည့် (Claim/Reclaim of Right) နည်းလမ်းဖြစ်ခဲ့သည်။

သို့သော် လက်ရှိမြန်မာနိုင်ငံ၏ နိုင်ငံရေးအခြေအနေသည် အခင်းအကျင်းသစ်ဖြစ်လာပြီ။ တိုင်းရင်းသား ဒေသ အများစုသည် ပြည်မအာဏာရှင်အုပ်ချုပ်ရေးယန္တရား၏ သက်ရောက်မှုမှ လွတ်မြောက်လာပြီဖြစ်သည်။ Pre-Panglong ခေါ် ပင်လုံ-အကြို/မတိုင်ခင်ကာလသို့ ပြန်ရောက်သွားပြီဟုပြင် တိုင်းရင်းသားခေါင်းဆောင် တစ်ချို့က ရပ်တည်လာကြပြီဖြစ်သည်။

တစ်နည်းအားဖြင့် လက်ရှိအချိန်မှာ တိုင်းရင်သားလူမျိုးများအနေဖြင့် ကိုယ်ပိုင်ပြဋ္ဌာန်းမှုအခွင့်အရေးအတွက် ဗမာပြည်မ အာဏာပိုင်များကို အရေးဆိုရမည့်အချိန် မဟုတ်တော့ခြေ။ မိမိကိုယ်တိုင် လက်တွေ့ အကောင်အထည်ဖော် ဆောင်ရွက်ရသည့်အချိန် ဖြစ်နေပြီ။ Self-Determination ကို Future Tense (အနာဂတ်ကာလပြကြိယာ)ဖြင့် အနက်ဖွင့်ရမည့်ကာလ မဟုတ်တော့ခြေ။ အခွင့်အရေးအတွက် အရေးဆိုရမည့်အချိန် မဟုတ်တော့ခြေ။ စတင်ဖော်ဆောင်ရသည့် အချိန်ဖြစ်နေပြီ။ ထို့ကြောင့် ‘ခွင့်’အစား ‘မှု/ခြင်း’တို့ဖြင့် အစားထိုးသုံးနှုန်းရမည့် အချိန်ဖြစ်သည်။ တကယ်လည်း Right ဆိုသည့် ဝေါဟာရပါမှသာ ’ခွင့်၊ အခွင့်အရေး’ စသည်တို့ကို ထည့်သုံးသင့်ပါသည်။  

ဗမာ့အတွေးအခေါ်(Mindset)နှင့် “ခွင့်”

ဆက်စပ်လို့ ‘ခွင့်’ဆိုသည့်ဝေါဟာရကို ဆက်ဆွေးနွေးလိုပါသည်။ အားလုံးသိရှိသည့်အတိုင်း ‘ခွင့်’ဆိုသည့်ဝေါဟာရတွင် အခြေခံအားဖြင့် အဓိပ္ပယ်နှစ်ခုရှိနိုင်ပါသည်။ အင်္ဂလိပ်လို Permission ခေါ် သူတစ်ပါးသို့မဟုတ် စနစ်တစ်ခု၏ သဘောတူလက်ခံပေးရန် လိုသည့်’ခွင့်’နှင့် Right ခေါ် သူတစ်ပါးလက်ခံအတည်ပြုမှုနှင့် မသက်ဆိုင်သော မိမိမူလအခွင့်အရေး ဟူ၍။

မိမိနားလည်မှုမလွဲလျှင် ဗမာစကားတွင် ခွင့်သည် အများအားဖြင့် permission/leave ဆိုသည့်အပိုင်းတွင် အသုံးများပါသည်။ ‘ခွင့်ဆယ်မျိုး’ စသည်ဖြင့်။ Prefix ဖြစ်သည့် ခွင့်-တောင်း၊ ခွင့်-တိုင်၊ ခွင့်-ယူ၊ ခွင့်-ပြု၊ ခွင့်-လွှတ် စသည်တို့သည် သူတစ်ပါး သို့မဟုတ် ယန္တရားတစ်ခုခု၏ သဘောတူအတည်ပြုမှု လိုအပ်သည့်အရာများ ဖြစ်သည်။ Right ဆိုသည့်အနက်အဓိပ္ပယ် သက်ရောက်သည့်အပိုင်းတွင် ခွင့်ဆိုသည့် စကားလုံး တစ်ခုတည်းဖြင့် ရပ်တည်လေ့မရှိပေ။   

အထူးသဖြင့် နှစ်ပေါင်းများစွာ ဗဟိုချုပ်ကိုင်မှုစနစ်ဖြင့် အုပ်စိုးလာသော ဤနိုင်ငံတွင် ‘ခွင့်’ဟုဆိုရာမှာ တစ်စုံတစ်ယောက်/ခုထံ တင်ပြရန်၊ သို့တည်းမဟုတ် တစ်စုံတစ်ယောက်/ခု၏ သဘောတူညီမှု ရယူရန်၊ ဆိုသည့် အတွေးအခေါ် ကိန်းအောင်းနေတတ်ပါသည်။ တည့်ပြောရလျှင် တိုင်းရင်းသားများ၏ အခွင့်အရေးကို ဗမာပြည်မခေါင်းဆောင်များထံ ခွင့်ပြုချက်နှင့် သဘောတူညီချက်ရယူရမလို အတွေးခေါ်  ကိန်းအောင်းနေတတ်ပါသည်။ ထို့ကြောင့် အဓိပ္ပယ်နှစ်မျိုးခွနေသော ‘ခွင့်’ဆိုသည့် စကားလုံးကို ဤအချိန်မှာ တိုင်းရင်းသားများအနေဖြင့် ဘေးချိတ်ထားသင့်ပြီဟု ယူဆရခြင်းဖြစ်ပါသည်။

အာမခံချက်ရှိသော ဆိုသည့်စကားရပ်

ဆက်စပ်လို့ ‘ကိုယ်ပိုင်ပြဋ္ဌာန်းခွင့် အာမခံချက်ရှိသော’ဆိုသည့် အသုံးအနှုန်းကိုလည်း ဆွေးနွေးလိုပါသည်။ နွေဉီးတော်လှန်ရေးကာလ နောက်ပိုင်းတွင် ‘ကိုယ်ပိုင်ပြဋ္ဌာန်းခွင့် အာမခံချက်ရှိသော’ဆိုသည့် စကားရပ်ကို ပိုမိုခေတ်စားလာပါသည်။ အားလုံးသိရှိသည့်အတိုင်း ‘အာမခံခြင်း’ဆိုသည်မှာ အခြေခံအားဖြင့် နှစ်ဘက်သဘောတူညီချက်အပေါ် ချိုးဖောက်မှုမရှိစေရေးနှင့် သံသယမရှိစေရေးအတွက် တစ်ဘက်ဘက်က ကတိကဝတ်ပြုသည့်အရာ ဖြစ်ပါသည်။ အင်္ဂလိပ်လို assurance ကို Cambridge အဘိဓာန်က ‘a promise to tell something to someone confidently or firmly, or a promise to cause someone to feel certain by removing doubt’ ဟု အဓိပ္ပယ်ဖွင့်ဆိုပြီ Oxford အဘိဓာန်တွင် a statement that something will certainly be true or will certainly happen, particularly when there has been doubt about it ဟု အနက်ဖွင့်ထားပါသည်။

ဤနေရာမှာ မေးခွန်းက မိမိကိုယ်ပိုင်ပြဋ္ဌာန်းမှုအခွင့်အရေးအတွက် ‘မည်သူ့အာမခံချက်’ လိုအပ်ပါသနည်း ဆိုသည့်အချက် ဖြစ်ပါသည်။ တစ်ဘက်မှာ ဉပဒေ၊ စာချုပ်၊ စနစ်နှင့် ယန္တရား၏ အာမခံချက်ကို ဆိုလိုခြင်းဖြစ်သည်ဆိုလျှင် အတန်အသင့် ယုတ္တိရှိပါသည်။ သို့သော် မြန်မာနိုင်ငံ၏ နိုင်ငံရေးနောက်ခံနှင့် အခင်းအကျင်းအရ ထိုသို့အမှန်တကယ် ဟုတ်ပါသလောဆိုသည့် တန်ပြန်မေးခွန်းရှိလာပါသည်။ ‘ခွင့်’နှင့်ပတ်သက်လို့ အထက်တွင် ဖော်ပြပြီးသည့်အတိုင်း ဤနိုင်ငံတွင် ‘အာမခံချက်’ဟု ဆိုရာတွင် လွတ်လပ်ရေးကာလမှစ၍ ယနေ့အထိ ကိုယ်ပိုင်ပြဋ္ဌာန်းမှု မဖော်ဆောင်နိုင်အောင် ထိန်းချုပ်လျက်ရှိသော ပြည်မအစိုးရ သို့မဟုတ် ဗမာခေါင်းဆောင်းများနှင့် လူများစုအာဏာရှင်စနစ်ကျင့်သုံးသူများ (Chauvinists)၏ သဘောတူညီမှုနှင့် ကတိပြု အာမခံချက်ကို လိုလားကြခြင်းဖြစ်ပါသည်။

မိမိလူမျိုးကိုယ်ပိုင်ပြဋ္ဌာန်းမှုအခွင့်အရေးအတွက် အဓိက အတားအဆီးက သူတို့ဖြစ်နေသည့်အတွက် အရင်ကာလတွင် ထိုကဲ့သို့ တွေးခေါ်စဉ်းစားခဲ့သည်မှာလည်း မှားသည်ဟု မဆိုနိုင်ပေ။ သို့သော် မိမိလူမျိုး၏ ကိုယ်ပိုင်ပြဋ္ဌာန်းမှု အခွင့်အရေးအတွက် သူတစ်ပါး၏ အာမခံချက် အမှန်တကယ် လိုအပ်ပါသလော။ မည်မျှအထိ အာမခံပေးနိုင်မည်နည်း၊ ယုံကြည်စိတ်ချရမည်နည်း။

ခြုံငုံသုံးသပ်ချက်

မိမိဆိုလိုရင်းကို တည့်တည့်ပြောရလျှင် Self-Determination ကို ကိုယ်ပိုင်ပြဋ္ဌာန်းမှု သို့မဟုတ် -ခြင်းဟု ဘာသာပြန်ဖို့ အချိန်တန်ပြီဖြစ်သည်။ ခွင့်/အခွင့်အရေးဆိုသည့် စကားလုံးသည် Right ဆိုသည့်အပိုင်းကို ထည့်သုံးလိုသည့်အခါ သုံးနှုန်းသင့်ပါသည်။ လုံးဝမသုံးသင့်ဟု ဆိုလိုခြင်းမဟုတ်ပေ။  

ခွင့်(Right)ကိစ္စ အရေးဆိုရသည့်အချိန်မဟုတ်ကြောင်းကို မီးမောင်းထိုးပြလိုခြင်းဖြစ်သည်။ တော်လှန်ရင်း တည်ဆောက်ရသည့်အချိန် ဖြစ်သောကြောင့်ဖြစ်သည်။  တိုင်းရင်းသားလူမျိုးများအနေဖြင့် မိမိ ကိုယ်ပိုင်ပြဋ္ဌာန်းမှုကို လက်တွေ့စတင် အကောင်အထည်ဖော်ဆောင်ရန် နောက်ထပ် နိုင်ငံရေး အခင်းအကျင်းအသစ် စောင့်နေရမည့်အချိန် မဟုတ်ချေ။

NCA ကနေ ပေါက်ဖွားလာတဲ့ လုပ်ငန်းစဉ်မှာ မပါဝင်တော့ဘူးလို့ PNLO စစ်ဦးစီးချုပ်ပြော

NCA ကနေ ပေါက်ဖွားလာတဲ့ လုပ်ငန်းစဉ်မှာ မပါဝင်တော့ဘူးလို့ PNLO စစ်ဦးစီးချုပ်ပြော

ဖယ်ဒရယ်ဂျာနယ်၊ မြန်မာ
မတ် ၁၉၊ ၂၀၂၃

ရှမ်းပြည်နယ်တောင်ပိုင်း၊ ပအိုဝ်းဒေသမှာ စစ်ကောင်စီနဲ့ ထိတွေ့တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားနေသလို စစ်ကောင်စီတပ်က လူနေရပ်ကွက်တွေနဲ့ ကျေးရွာတွေကို အကြောင်းမဲ့ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်နေတဲ့ လက်ရှိအချိန်မှာ NCA ကနေ ပေါက်ဖွားလာတဲ့ လုပ်ငန်းစဉ်မှာ မပါဝင်တော့ဘူးလို့ PNLO/PNLA ရဲ့ စစ်ဦးစီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်ခွန်သူရိန်က ပြောကြားလိုက်ပါတယ်။

မတ်လ ၁၇ရက်နဲ့ ၁၈ရက်က ထိုင်းနိုင်ငံ၊ ချင်းမိုင်မြို့မှာ (NCA)လက်မှတ်ရေးထိုးထားတဲ့ အဖွဲ့တွေရဲ့ မျက်နှာစုံညီအစည်းအဝေးကျင်းပခဲ့ပြီး NCA လက်မှတ်ထိုးထားတဲ့ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် ၇ ဖွဲ့က မဟာမိတ်စုဖွဲ့မှုပုံစံသစ်အနေနဲ့ 7 EAO Alliance ဖွဲ့စည်းလိုက်ကြောင်း ထုတ်ပြန်ကြေညာပါတယ်။

ဒီအစည်းအဝေးကို PNLOရဲ့ နာယကဖြစ်တဲ့ ဗိုလ်မှူးကြီးခွန်ဥက္ကာနဲ့အဖွဲ့သွားရောက်တက်ရောက်ခဲ့ပြီး 7 EAO Alliance ဖွဲ့စည်းလိုက်ကြောင်း ထုတ်ပြန်ကြေညာခဲ့တဲ့ အဲဒီ ၇ ဖွဲ့ထဲမှာ PNLO အဖွဲ့အမည်လည်း ပါဝင်ခဲ့တာပါ။

အဲဒီအစည်းအဝေးကို သွားရောက်တက်ရောက်တာဟာ PNLOရဲ့ ဗဟိုကော်မတီသဘောထားမပါသလို သွားရောက်တက်ရောက်သူတွေရဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်ရေးသာဖြစ်ပြီး 7 EAO Allianceမှာ PNLOနာမည်ပါဝင်လာတာဟာလည်း ဗဟိုကော်မတီရဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်မပါဝင်ဘူးလို့ ဗိုလ်ချုပ်ခွန်သူရိန်က ရှင်းလင်းပြောကြားလိုက်ပါတယ်။

“အခုဖွဲ့လိုက်တဲ့ ၇ဖွဲ့ကိစ္စနဲ့ပါတ်သက်ပြီး ကျွန်တော်တို့ဗဟိုကော်မတီရဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်မပါတဲ့အတွက် ကြောင့် PNLOအနေနဲ့ ပါဝင်ခြင်းမရှိပါဘူး။ ကျွန်တော်တို့အဖွဲ့အစည်းအနေနဲ့ ဒီကာလမှာတော့ အဲဒီကိစ္စရပ်တွေကို ယာယီခဏရပ်တန့်ထားပါတယ်။ ဘာဖြစ်လို့လည်းဆိုတော့ စစ်ကောင်စီတပ်အနေနဲ့ ကျွန်တော်တို့ဒေသမှာ တိုက်ပွဲတွေအကြီးအကျယ်ဖော်ဆောင်တယ်။ ဒီဒေသသေးသေးလေးထဲကိုပဲ လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုတွေအကြိမ်ပေါင်း ရာချီလုပ်တယ်။ ပေါင် ၅၀၀ဗုံးတွေလည်း မြောက်များစွာ ကျဲတယ်၊ ဟောင်ဝှစ်စာအမြောက်တွေပစ်တာ အကြိမ်ပေါင်း ၂၀၀၀ကျော်ထက်မနည်းကို နေ့စဉ်ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်နေတာကြောင့် ပြည်သူ ၅၀ထက်မနည်း ထိခိုက်သေဆုံးတယ်”လို့ သူကပြောပါတယ်။

လက်ရှိအချိန်မှာ စစ်ကောင်စီရဲ့ လေကြောင်း၊ လက်နက်ကြီးရန်ကြောင့် ဟိုပုံးနဲ့ ဆီဆိုင်မြို့နယ်မှာ တိမ်းရှောင်နေတဲ့ပြည်သူ တစ်သိန်းကျော်ရှိနေပြီး စစ်ကောင်စီရဲ့ လေကြောင်း၊ လက်နက်ကြီး တိုက်ခိုက်မှုတွေကြောင့် ဆီဆိုင်မြို့ဟာလည်း ပြာပုံနီးပါးအခြေအနေရောက်ရှိနေတာကြောင့် ဒီကာလမှာ NCAလမ်းကြောင်းအရသွားမယ်ဆိုပါက အလုပ်မဖြစ်နိုင်တဲ့ကာလဖြစ်တယ်လို့ ဗိုလ်ချုပ်ခွန်သူရိန်က ဆက်ပြောပါတယ်။

“NCAကနေ ပေါက်ဖွားလာတဲ့ ဘယ်လုပ်ငန်းစဉ်ကိုမဆို ဒီကာလမှာ ပါဝင်သွားရောက်ပြီး လုပ်ဆောင်မယ့်သဘောထားဆန္ဒကတော့ ကျွန်တော်တို့မှာ မရှိပါဘူး။ အကြောင်းရင်းကတော့ ထိခိုက်နစ်နာသွားတဲ့ပြည်သူတွေအပေါ်ကို သစ္စာစောင့်သိလို့ပဲ ဖြစ်ပါတယ်”လို့ သူက ပြောပါတယ်။

ပအိုဝ်းအမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးတပ်(PNLO/ PNLA)အနေနဲ့ စစ်အာဏာရှင်ကို တခြားညီနောင် တိုင်းရင်းသား တွေနဲ့ အတူ လက်တွဲတိုက်ခိုက်သွားမယ်လို့ ၂၀၂၄ ဇန်န၀ါရီလ ၂၆ ရက်နေ့က အဖွဲ့ဗဟိုကော်မတီက ထုတ်ပြန်ထားတာဖြစ်သလို ဆီဆိုင်မြို့နယ်က စစ်ကောင်စီတပ်စခန်းနဲ့ ဌာနဆိုင်ရာရုံးတွေကို သိမ်းပိုက်ထားပါတယ်။

အပတ်စဉ် လူမျိုးပေါင်းစုံ သတင်းများစုစည်းတင်ပြခြင်း

(No. 23, March 19, 2024)

၁။ နမ္မတီးတွင် ဘာသာရေးဆရာတစ်ဦးကို အမည်မသိလူတစ်စုက ပစ်ခတ်သတ်ဖြတ်
   March 18, 2024

မိုးကောင်းမြို့နယ်၊ နမ္မတီးမြို့နေ ဘာသာရေးဆရာတစ်ဦးကို အမည်မသိလက်နက်ကိုင် အမျိုးသားသုံးဦးက လာရောက်ပစ်သတ်သွားကြောင်း သိရသည်။ လမ်းခွကျေးရွာ၊ ညောင်ပင်ရပ်ကွက်၊ နေအိမ်ရှေ့ရှိ ကွန်ပျူ တာဆိုင်သို့ အမျိုးသားသုံးဦးက ဆိုင်ကယ်တစ်စီးဖြင့် ရောက်ရှိလာပြီး သေနတ်ငါးချက်ထက်မနည်းပစ်ခတ်သွား သည်ဟု ဒေသခံ အမျိုးသားတစ်ဦးက ပြော သည်။“ကျွန်တော်တို့သွားကြည့်တော့ ကွန်ပျူတာဆိုင်အထဲမှာ သွေးအိုင်တွေနဲ့ ခန္ဓာကိုယ်ကိုတော့ မကြည့်ဖြစ်တော့ဘူး။ ဆေးရုံကိုသွားပို့တော့ ဆရာဝန်ကြီးလည်းမရှိတော့ ဆရာမတွေစမ်းကြည့်ရင် လူနာကသေနေပြီလို့ပြော တယ်။ မိသားစုဝင်တွေပြောတာက အနီးကပ်လာပစ်သွားတယ်တဲ့။ ဘာကြောင့်ဘယ်လိုပစ်သတ်ခံရတာတော့မသိဘူး” ဟုပြောသည်။

ပစ်ခတ်သတ်ဖြတ်ခံရသည့် အသက် ၄၇ နှစ်ခန့်အရွယ်ရှိ ဘာသာရေးဆရာ ဦးနမ်မြဲခွန်ဂျော်လီမှာ ဦးခေါင်းငယ်ထိပ်နှင့် နောက်စေ့တို့တွင် ကျည်ထိမှန်ဒဏ်ရာရရှိခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း ဆွေမျိုးနီးစပ်သူတစ်ဦးက ပြောသည်။ “အခုလေးတင်ဖြစ်တာတဲ့ ဖုန်းဝင်လာတာ။ သူ့ကွန်ပျူတာခန်းထဲကို လူနှစ်ယောက်ဝင်လာပြီး ဝင်ပစ်သွားတာတဲ့။ ခေါင်းမှာ သုံးချက်ထိပြီး အခုအလောင်း က နမ္မတီးရင်ခွဲရုံမှာတဲ့” ဟုပြောသည်။ ပစ်ခတ်သတ်ဖြတ်ခံရသည့် အကြောင်းအရင်းနှင့် လာရောက်ပစ်ခတ်သွားသူများကို မသိ ရှိရသေးပါ။ ကချင်ပြည်နယ်တွင် မတ်လဆန်းပိုင်းမှစတင်ကာ တိုက်ပွဲများပိုမိုပြင်းထန်လာပြီး ဒေသခံပြည်သူများကို ဖမ်းဆီးမှု၊ နေအိမ်များကို မီးရှို့ဖျက်ဆီးမှုများနှင့် လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်မှုများ မကြာခဏဖြစ်ပေါ်နေသည်။ https://www.facebook.com/ph oto/?fbid=729412056053132&set=pcb.729407039386967

၂။ 7 EAO Alliance တွင် PNLO ပါဝင်ခြင်း မရှိဟုဆို
    March 18, 2024

ထိုင်းနိုင်ငံ၊ ချင်းမိုင်မြို့၌ ကျင်းပခဲ့သော တနိုင်ငံလုံး အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး သဘောတူစာချုပ် (NCA) လက်မှတ်ရေးထိုး ထားသည့် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် ၇ ဖွဲ့၏ ဆွေးနွေးပွဲအပြီး ဖွဲ့စည်းလိုက်သော 7 Ethnic Armed Organizations Alliance-7 EAO Alliance အဖွဲ့တွင် ပအိုဝ်းအမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးတပ် (PNLO) အနေဖြင့် ပါဝင်ခြင်းမရှိကြောင်း PNLO/PNLA စစ်ဦး စီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်ခွန်သူရိန်က ပြောသည်။ မတ်လ ၁၇ ရက်နှင့် ၁၈ ရက်၌ ကျင်းပခဲ့သော ဆွေးနွေးပွဲအပြီး NCA လက်မှတ်ထိုးထား သော တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင် ၇ ဖွဲ့က မဟာမိတ်စုဖွဲ့မှုပုံစံသစ်အနေဖြင့် 7 EAO Alliance ဖွဲ့စည်းလိုက်ကြောင်း ထုတ်ပြန် ကြေညာခဲ့ပြီး ယင်း ၇ ဖွဲ့ထဲတွင် PNLO အဖွဲ့အမည်လည်း ပါဝင်ခဲ့သည်။ PNLO/PNLA စစ်ဦးစီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်ခွန်သူရိန်က “အခုဖွဲ့ လိုက်တဲ့ ၇ ဖွဲ့ကိစ္စနဲ့ပတ်သက်ပြီးတော့မှ ကျနော်တို့ ဗဟိုကော်မတီရဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက် မပါတဲ့အတွက်ကြောင့် PNLO အနေနဲ့ ပါဝင် ခြင်း မရှိဘူးဆိုတာကို ဖြေကြားလိုပါတယ်” ဟု ပြောသည်။ ၂ ရက်တာဆွေးနွေးပွဲသို့ PNLO နာယက ဗိုလ်မှူးကြီးခွန်ဥက္ကာနှင့် ဗဟိုအလုပ်အမှုဆောင် ၂ ဦး တက်ရောက်ခဲ့သည်ကို တွေ့ရပြီး 7 EAO Alliance အတွင်းရေးမှူးအဖွဲ့တွင် အဖွဲ့ဝင်အဖြစ် PNLO မှ အဖွဲ့ဝင်တဦး ပါဝင်သည်ဟု ထုတ်ပြန်ထားသည်။

ဗိုလ်ချုပ်ခွန်သူရိန်က “ အခုသွားတဲ့အထဲမှာတော့ PNLO ဗဟိုကော်မတီသဘောထား မပါ ပါဘူး။ ပါဝင်တဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်တဦး ခြင်းရဲ့ တာဝန်ပဲ ဖြစ်တယ်ဆိုတာကို ကျနော်ပြောချင်ပါတယ်။ ကျနော်တို့ရဲ့ ဖွဲ့စည်းပုံအရသည် အနည်းစုက အများစုကို နာခံရ မယ်ဆိုတဲ့ ဖွဲ့စည်းပုံဥပဒေပါတဲ့အတွက်ကြောင့် သွားရောက် လုပ်ဆောင်တဲ့သူရဲ့တာဝန်ပဲ ဖြစ်တယ်လို့ ပြောချင်ပါတယ်” ဟု ဆို သည်။ PNLO သည် လက်ရှိတွင် ရှမ်းပြည်နယ်တောင်ပိုင်း ဆီဆိုင်ဒေသ၌ စစ်ကောင်စီတပ်နှင့် တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားလျက်ရှိသည်။ ယခုဆွေးနွေးပွဲမှ ချမှတ်ထားသောနိုင်ငံရေးလုပ်ငန်းစဉ်များအား အကောင်အထည်ဖော်နိုင်ရန် အဖွဲ့ခေါင်း ဆောင်အဖြစ် ရှမ်းပြည် ပြန်လည်ထူထောင်ရေး ကောင်စီ (RCSS/SSA) ဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ယွက်စစ်က တာဝန်ယူပြီး မွန်ပြည်သစ်ပါတီ (MNSP)မှ နိုင်အောင်မင်းက ဒုတိယအဖွဲ့ခေါင်းဆောင်အဖြစ် တာဝန်ယူမည်ဖြစ်သည်။ https://www.facebook.com/photo?fbid=8182 39600349229&set=a.600722605434264

၃။   ချင်းလဲန်းဖွဲ့စည်းပုံအရ ချင်းအမျိုးသားတည်ဆောက်ရေးဖော်ဆောင်နေချိန် ဟန့်တားနှောင့်ယှက်မှုများကို တွန်းလှန်   ဖယ်ရှားမည်ဟု CNF ဆို
  March 18, 2024

ချင်းလဲန်းဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအရ ချင်းအမျိုးသားနှင့် ချင်းလဲန်းကိုတည်ဆောက်နေသည့်အချိန်တွင် ဟန့်တားနှောင့် ယှက်သည့် လုပ်ရပ်မှန်သမျှ ပြည်သူနှင့်အတူ တွန်းလှန်ဖယ်ရှားသွားမည်ဟု ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး CNF က ပြောဆိုလိုက်သည်။ လာမည့် မတ်လ ၂၀ ရက်တွင် ကျရောက်မည့် ၃၆ နှစ်ပြည့် ချင်းတော်လှန်ရေးနေ့အတွက် ကြိုတင်ထုတ်ပြန်ချက်ကို မတ်လ ၁၈ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်ရာမှာ ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး CNF က ထိုကဲ့သို့ပြောဆိုလိုက်ခြင်းဖြစ်သည်။“ချင်းလဲန်းဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံ ဥပဒေအရ ဥပဒေပြုရေး၊ အုပ်ချုပ်ရေး၊ တရားရေးမဏ္ဍိုင်များဖြင့် ချင်းအမျိုးသားနှင့် ချင်းလဲန်းကို တည်ဆောက်နေချိန်မှာ မဏ္ဍိုင် အသီးသီး၏ လုပ်ငန်းယန္တယားများအပေါ် ဟန့်တားနှောက်ယှက်သည့်လုပ်ရပ်မှန်သမျှကို ချင်းပြည်သူနှင့်အတူ တွန်းလှန်ဖယ် ရှားသွားမည်’’ ဟု ၃၆ နှစ်ပြည့် ချင်းတော်လှန်ရေးနေ့ထုတ်ပြန်ချက်တွင်ဖော်ပြထားသည်။

သို့သော် နိုင်ငံရေး ရပ်တည်ချက် တူညီသော နိုင်ငံ၊ အစိုးရ၊ အဖွဲ့အစည်း၊ လူပုဂ္ဂိုလ်များနှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက် သွားမည် ဖြစ်ကြောင်း CNF က ဆိုသည်။ နွေဦးတော်လှန်ရေးတွင် စစ်ရေး နှင့် နိုင်ငံရေးအကြပ်အတည်းများရင်ဆိုင်နေရသော စစ်ကောင်စီ သည် စစ်မှုမထမ်းမနေရဥပဒေကို အသက်ပြန်သွင်းပြီး စတင်အကောင်အထည်ဖော်ဆောင်လာပြီဖြစ်သောကြောင့် ယင်းဥပဒေ နှင့် အကျုံးဝင်သူများအနေဖြင့် ၎င်းတို့ထံအချိန်မှီ ပူးပေါင်းပါဝင်လာကြရန်လည်း CNF တိုက်တွန်းတောင်းဆိုထားသည်။ မတ်လ ၂၀ ရက်သည် အာဏာရှင်စနစ်မှန်သမျှအမြစ်ပြတ်ချေမှုန်းပြီး ကိုယ်ပိုင်ပြဌာန်းခွင့် အာမခံချက်ရှိသော ချင်းလဲန်းတည်ဆောက်ရေး၊ နိုင်ငံရေးနှင့် အမျိုးသားတန်းတူရေး အာမခံချက်ရှိသည့် ဖက်ဒရယ်ပြည်ထောင်စုတည်ဆောက်ရေးအတွက် ချင်းအမျိုးသား တပ်ဦး CNF/CNA ကိုစတင်ဖွဲ့စည်းခဲ့သောနေ့ဖြစ်သည်။ ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး CNF/CNA စတင်ဖွဲ့စည်းသော မတ်လ ၂၀ ရက်နေ့ကို ချင်းတော်လှန်ရေးနေ့အဖြစ်သတ်မှတ်ပြီး  ယခုနှစ်တွင် ၃၆ နှစ်ပြည့်မြောက်လာခဲ့ပြီဖြစ်သည်။  https://www.facebook.com/photo/?fbid=914890260640028&set=pcb.914890703 973317

၄။ စစ်တွေဆန်ပြဿနာနေ့ အခမ်းအနား တက်မိသော ဒေါ်ညိုအေး ထောင်ဒဏ် ၂ နှစ် ချမှတ်ခံရ
   March 19, 2024

ရခိုင်ပြည်အတွင်း တက်ကြွလှုပ်ရှားသူလည်းဖြစ်၊ ရခိုင်အမျိုးသမီးကွန်ရက် ဥက္ကဌလည်းဖြစ်သော ဒေါ်ညိုအေးကို အာဏာ သိမ်း စစ်ကောင်စီက  မတ်လ ၁၈ ရက် နံနက်တွင် ထောင်ဒဏ် ၂ နှစ်ချမှတ်လိုက်ကြောင်း မိသားစုဝင်များထံမှ သိရသည်။  ဒေါ်ညိုအေးသည် ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ်လ ၁၃ ရက်နေ့က ၅၆ နှစ်မြောက် စစ်တွေဆန်ပြဿနာနေ့ အခမ်းအနားသို့ တက်ရောက်ပြီး သမိုင်းအတွေ့အကြုံများကို ဟောပြောခဲ့၍ အာဏာသိမ်း စစ်ကောင်စီက ၅၀၅ (ခ) ပုဒ်မဖြင့် တရားစွဲဆိုခဲ့သည်။ ရှစ်လကြာ တရားရင်ဆိုင်ပြီးနောက် ရခိုင်အမျိုးသမီးကွန်ရက် ဥက္ကဌ ဒေါ်ညိုအေးကို စစ်ကောင်စီ တရားရုံးက သက်သေအတု လုပ်ပြီး ထောင်ဒဏ် ၂ နှစ် ချမှတ်လိုက်ခြင်းဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။ စစ်ကောင်စီ ဘက်တော်သား စစ်တွေမြို့မရဲစခန်းမှ အရာရှိ တစ်ဦးက တရားလိုအဖြစ် စစ်တွေမြို့နယ် တွဲဖက်တရားရုံးတွင် တရားစွဲဆိုခဲ့ပြီး သက်သေအတုလုပ်ကာ ထောင်ဒဏ်ချမှတ်ခြင်း ဖြစ်သည်ဟု ဒေါ်ညိုအေး အသိုင်းအဝိုင်းက ပြောသည်။

နီးစပ်သူတစ်ဦးက ” ဒေါ်ညိုအေးက ပွဲစီစဉ်သူမဟုတ်ဘူး။ ပွဲစီစဉ်တဲ့သူတွေက ဖိတ်ကြားလို့ အခမ်းအနား တက်ခဲ့တာ။ စစ်တွေဆန်ပြဿနာနေ့ အတွေ့အကြုံတွေကို ကိုယ်တိုင်ကြုံတွေ့ခဲ့ရသူတစ်ဦးအနေနဲ့ပဲ ဟောပြောခဲ့တာ။ အဲဒါကို စစ်တွေ ဆန် ပြဿနာအခမ်းအနား ဗီနိုင်း ဒေါ်ညိုအေးရုံးက ရတယ်ဆိုပြီး တရားရုံးက သက်သေ အတုလုပ်ကာ ထောင်ချလိုက်တာ ဖြစ်တယ်။ စစ်ကောင်စီရဲ့ တရားရုံးတွေက ဘယ်တော့မှ မျှတမှု မရှိဘူး။ ပြည်သူတွေကို အမြဲတမ်း စစ်ကောင်စီ အလိုကျ ထောင်ဒဏ်တွေ ချမှတ်ပေးနေတယ်။ ” ဟု ပြောသည်။  ၂၀၂၃ ခုနှစ်အတွင်း ကျင်းပခဲ့သည့် ၅၆ နှစ်မြောက် စစ်တွေဆန်ပြဿနာနေ့ အခမ်းအနား ကို ရခိုင်ပြည်ကျောင်းသားသမဂ္ဂအဖွဲ့က ဦးဆောင်ကျင်းပခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး ဒေါ်ညိုအေးက အခမ်း အနား တက်ရောက်သူအဖြစ်သာ တက်ရောက်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။ ရခိုင်အမျိုးသမီးကွန်ရက် ဥက္ကဌ ဒေါ်ညိုအေးသည် အသက် ၆၇ နှစ်အရွယ်ရှိပြီဖြစ်ပြီး လက်ရှိတွင် ကျန်းမာရေး အခြေအနေ ဆိုးဝါးနေ၍ အထူးသတိထားနေရကြောင်း မိသားစုဝင်များထံမှ သိရသည်။ https://www. facebook.com/photo/?fbid=858640852942009&set=a.682731967199566

၅။ တန့်ယန်းမြို့မှာ စစ်ကောင်စီတပ် စစ်မှုထမ်းဖို့ အစည်းအဝေးလုပ်၊ တစ်ရပ်ကွက်ကို ၂ ယောက် နှုန်းနဲ့စခေါ်
   March 18, 2024

ရှမ်းမြောက် တန့်ယန်းမြို့မှာ စစ်ကောင်စီတပ်က စစ်မှုထမ်းဖို့အတွက် အစည်းအဝေးပြုလုပ်ခဲ့တယ်လို့ မြို့ခံတွေက ပြောပါတယ်။ စစ်ကောင်စီတပ်ရဲ့လက်အောက်ခံတွေဖြစ်တဲ့ ရဲ၊ ခရိုင်မှူး၊ ထွေအုပ်၊ လဝက၊ ရပ်ကွက်အုပ်ချုပ်ရေးမှူးနဲ့ ကျေးရွာ အုပ်စု အုပ်ချုပ်ရေးမှူးတွေနဲ့ စစ်မူထမ်းဆင့်ခေါ်ဖို့ တန့်ယန်းမြို့ ရပ်ကွက် ၄ ခန်းမမှာ အစည်းအဝေးပြုလုပ်ခဲ့တာလို့ ဆိုပါတယ်။ “တကယ်ခေါ်တာတော့ ဟုတ်တယ်။ စစ်သားကောက်ဖို့အတွက်ခေါ်တာပေါ့။ ရှေ့လျှောက်စစ်မူထမ်းဖို့အတွက်  ခေါ်သွားမဲ့ ကိစ္စ ပြောတာ” လို့ မြို့ခံ အမျိုးသမီးတစ်ဦးက ပြောပါတယ်။

စစ်မှူးထမ်းဖို့အတွက် တစ်ရပ်ကွက်ကို ၂ ယောက် အရင်ခေါ်ပြီး ကျား/မ မရွေး အသက် ၁၈ ကနေ ၃၅ နှစ်အထိဖြစ်ပြီး  မတ်လ ၁၇ ရက် နောက်ဆုံးထား စာရင်းပေးပို့ရမှာ ဖြစ်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ အလားတူ ပြီးခဲ့တဲ့ မတ်လ ၁၃ ရက်မှာလည်း ရှမ်းတောင် ကျေးသီးမြို့မှာ ရပ်ကွက်အုပ်ချုပ်ရေးမှူးနဲ့ကျေးရွာအုပ်ချုပ်ရေးမှူးတွေကို စစ်ကောင်စီတပ်က ခေါ်ယူပြီး စစ်မူထမ်း ဖို့အတွက် စာရင်းကောက်ခိုင်းတာတွေ ရှိနေပါတယ်။ လားရှိုးမြို့နယ်မှာလည်း စစ်မှုထမ်းဉပဒေထွက်ပေါ်လာတဲ့နောက် ကျေးရွာအများစုက ပြည်သူ့စစ်သင်တန်းကို ရွေးချယ်တက်နေကြပါတယ်။ https://www.facebook.com/photo?fbid=737 648405209093&set=a.404503215190282

၆။ KIA က ထိုးစစ်ဆင်တိုက်ခိုက်ခဲ့သည့် တနိုင်းမြို့နယ်မှ စစ်ကောင်စီစခန်းကို အပြီးသတ်သိမ်းပိုက်
    March 19, 2024

တနိုင်းမြို့နယ်တွင် KIA က ယမန်နေ့မှစတင် ထိုးစစ်ဆင်တိုက်ခိုက်နေသည့် စခန်းကို ည ၈ နာရီခန့်က အပြီးသတ်သိမ်း ပိုက်နိုင်ခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ တနိုင်းမြို့မှ ၁၀ မိုင်ခန့်အကွာရှိ နမ်ဂေါန်ကျေးရွာ (Namgawn Mare) ရှိ ရွှေမှော်တွင် စခန်းချနေ ထိုင်သည့် စစ်ကောင်စီခြေလျင်တပ်ရင်း (ခ.လ.ရ) ၂၉၇ စခန်းလက်အောက်ရှိ စခန်းတစ်ခုကို တိုက်ခိုက်သိမ်းပိုက်ခဲ့ကြောင်း KIA ရှေ့တန်းသတင်းရင်းမြစ်တစ်ဦးက ပြောသည်။“မနေ့ည ပိုင်းမှာမှ အပြီးသိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့တယ်။ စခန်းကိုလည်း မီးရှို့ဖျက်ဆီးထား နိုင်ခဲ့ပြီ။ မနေ့ကတော့ လေယာဉ်နဲ့လည်းဗုံးလာကြဲတယ်။ ထိခိုက်သေဆုံးမှုတွေကတော့ နောက်မှသိရမှာ၊ အခုတော့မသိနိုင် သေးဘူး။ တိုက်ပွဲကမပြီးသေးဘူး။ အခုပိုပြင်းထန်လာဖို့ပဲရှိတယ်” ဟုပြောသည်။ စစ်ကောင်စီစခန်းကို တိုက်ခိုက်သိမ်းပိုက်ပြီး နောက် ယမန်နေ့ည ၁၀ နာရီအချိန်ခန့်က တနိုင်းမြို့စစ်ကောင်စီစခန်းမှ လက်နက်ကြီးနှင့် နမ်ဂေါန်ကျေးရွာကို နှစ်ကြိမ်ပစ်ခတ် ကြောင်း တနိုင်းဒေသခံအမျိုးသားတစ်ဦးက ပြောသည်။

“လက်နက်ကြီးပစ်သံက တော်တော်လည်းကျယ်တယ်။ အခုသိမ်းပိုက်နိုင်တာက ပရင်းမှော်ဘက်မျက်နှာမူပြီး ချထား တဲ့ စခန်းငယ်ဟုတ်တယ်။ အင်အားလည်း ၃၀ ကျော်လောက်တော့ရှိမှာ၊ အခုအဲ့စခန်းသိမ်းပိုက်ပြီးရင်တော့ စခန်းကြီး ၂၉၇ ကို ပြန်ထိုးစစ်ဆင်လာနိုင်တယ်။ တနိုင်းကတော့ အခြေအနေဆိုးလာနိုင်တယ်” ဟုပြောသည်။ အဆိုပါတပ်စခန်းကို ကချင်လွတ် မြောက်ရေးတပ် (KIA) တပ်မဟာ (၂) ခုပူးပေါင်းကာ ထိုးစစ်ဆင်တိုက်ခိုက်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။ စခန်းသိမ်းတိုက်ပွဲအတွင်း နှစ်ဖက်ထိခိုက်ကျဆုံးမှုကို မသိရှိရသေးပါ။ ပြီးခဲ့သည့် ဇန်နဝါရီလ ၂၉ ရက်နေ့ကလည်း တနိုင်းမြို့နယ် ဒရူကျေးရွာရှိ စစ်ကောင်စီခြေလျင်တပ်ရင်း (ခ.လ.ရ – ၈၆) တပ်စခန်းကို ကချင်လွတ်မြောက်ရေးတပ် (KIA) ပူးပေါင်းတပ်က တိုက်ခိုက်သိမ်း ပိုက်ခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ https://www.facebook.com/photo/?fbid=7298625226 74752&set=pcb.729862876008050
၇။ ဟားခါးမှာ စစ်ကောင်စီနဲ့တော်လှန် ရေးတပ်ဖွဲ့ကြားတိုက်ပွဲဖြစ်ပွား
   March 18, 2024

ချင်းပြည်နယ်၊ ဟားခါးမြို့ပေါ်မှာ ဒီကနေ့မွန်းလွဲပိုင်းကစပြီး စစ်ကောင်စီနဲ့တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့တို့ကြား တိုက်ပွဲဖြစ်နေ တယ်လို့ သိရပါတယ်။ ဟားခါးမြို့ပေါ် ရပ်ကွက်များဖြစ်ကြတဲ့ ဂိတ်ရှေ့ရပ်ကွက်၊စျေးဟောင်းရပ်ကွက် နဲ့ ပြည်တော်သာရပ်ကွက် တို့မှာ ဒီကနေ့ မွန်းလွဲပိုင်း ၂ နာရီကနေ စပြီး နှစ်ဖက်ထိတွေ့မှုဖြစ်ပွားတယ်လို့ သိရပါတယ်။

“စစ်ကောင်စီက စစ်မှုထမ်းဖို့စာရင်းတွေလိုက်ကောက်နေတာကြောင့်ဖြစ်မယ်။ ညနေ ၂ နာရီကနေ သေနတ်သံတွေ စကြားတာ အခု ညနေ ၃ နာရီခွဲထိ သေနတ်သံတွေမငြိမ်သေးဘူး၊ ဘယ်မှမသွားရဲလို့ အိမ်ထဲမှာပဲ ပုန်းနေကြတာ၊ တိုက်ပွဲပို ပြင်း ထန်လာမှာ စိုးရိမ်တယ်”လို့ ပြည်တော်သာရပ် ကွက်မှာနေထိုင်သူတစ်ဦး ပြောပါ တယ်။ ဒီကနေ့ဖြစ်ပွားတဲ့ တိုက်ပွဲ အတွင်းနှစ်ဖက် ထိခိုက်သေဆုံးမှုရှိမရှိ ကိုတော့ ဆက်လက်စုံစမ်းနေဆဲဖြစ်ပါတယ်။ မတ်လ ၁၈ ရက်ကနေစပြီး စစ်ကောင်စီက ဟားခါးမြို့ပေါ်မှာ အိမ်ထောင်စုစာရင်းကောက်ခံ ခြင်း၊ စစ်မှုထမ်းရန် ဆင့်ခေါ်စာ ပေးခြင်းတို့ စတင်လုပ်ဆောင်နေပြီလို့သိရ ပါတယ်။ https://www.facebook.com/photo/?fbid=753233130241189&set=a.603254745 2390

၈။   အမ်းမြို့နယ်ထဲက စစ်ကောင်စီစခန်းနဲ့နီးစပ်တဲ့ ချင်းရွာတွေကို စစ်မှုထမ်းဖို့ ညွန့်ကြားထား
   March 18, 2024

ရခိုင်ပြည်နယ်၊ အမ်းမြို့နယ်ထဲက စစ်ကောင်စီစခန်းနဲ့နီးစပ်တဲ့ ချင်းရွာတွေမှာ စစ်တပ်က စစ်မှုထမ်းဆောင်ဖို့ ညွန်ကြား ထားတယ်လို့ ဒေသခံတွေဆီကနေ သိရပါတယ်။ အနောက်ပိုင်းတိုင်း စစ်ဌာနချုပ်ရှိရာ အမ်းမြို့နယ်ထဲက ချင်းရွာတွေမှာ ယခု ရက်ပိုင်း စစ်ကောင်စီ အင်အား ၅၀ ခန့်ဟာ ကျေးရွာထဲသို့ အဝင်အထွက်ပြုလုပ်ကာ စစ်မှုထမ်းဖို့ အုပ်ချုပ်ရေးမှူးကနေတဆင့် ညွန့်ကြားထားတယ်လို့ သိရပါတယ်။ “အမ်းမြို့နယ်အရှေ့ဘက် ရွာတွေနဲ့ အမ်းချောင်းဘက်က ရွာတွေမှာ စစ်တပ်ကနေပြီး စစ်မှု ထမ်းဖို့ ကျေးရွာအုပ်ချုပ်ရေးမှူးကနေတဆင့် ညွန့်ကြားတာပါ။ အခုလိုမျိုး ညွန့်ကြားတော့ ကျေးရွာထဲက လူငယ်တွေရှိတဲ့ မိဘ တွေက စိုးရိမ်နေကြပါတယ်”လို့ ဒေသခံတစ်ဦးက ပြောပါတယ်။

ရက္ခိုင့်တပ်တော် (AA) လှုပ်ရှားတဲ့ အမ်းမြို့နယ်ထဲက ကျေးရွာအချို့မပါဝင်ခဲ့ပေမယ့် စစ်ကောင်စီ အားကောင်းတဲ့ ကျေးရွာတွေမှာ ပြီးခဲ့တဲ့ မတ်လ ၁၅ ရက်လောက်က စစ်တပ်က အခုလို ညွန့်ကြားထားတာဖြစ်တယ်လို့ သိရပါတယ်။ စစ်တပ်က စစ်မှုထမ်းဖို့ ညွန်ကြားခံရတဲ့ အဲ့ဒီ ကျေးရွာထဲက လူငယ်တွေကို လာမယ့် ရက်ပိုင်းတွင်း စစ်သင်တန်း တက်ရောက်ဖို့ လာခေါ် မယ်လို့ သိရပါတယ်။ ရခိုင်ပြည်နယ်က ကျောက်တော်၊ မြောက်ဦး၊ မင်းပြား၊ မြေပုံ၊ ပေါက်တော၊ ပုဏ္ဏားကျွန်း၊ ရမ်းဗြဲ စတဲ့ မြို့တွေကို ရက္ခိုင့်တပ်တော်(AA)က ထိန်းချုပ်ထားပြီး ဘူးသီးတောင်၊ ရသေ့တောင်၊ မောင်တောမြို့တွေကို သိမ်းပိုက်ရရှိရေး အတွက် AA က ဆက်လက်ထိုးစစ်ဆင် တိုက်ခိုက်နေပါတယ်။ https://www.facebook.com/photo?fbid=752709230293579 &set=a.603254748572362
၉။  မုံးကိုးမြို့မှာ MNDAA က လက်နက်ရမ်းသမ်းပစ်လို့ ဒေသခံပြည်သူတစ်ချို့ သေဆုံးတာတွေရှိနေ
   March 19, 2024

ရှမ်းပြည်မြောက်ပိုင်း မုံးကိုးမြို့မှာ ကိုးကန့်တပ်ဖွဲ့ MNDAA က စည်းကမ်းမဲ့လက်နက်ရမ်းသမ်း ပစ်ခတ်တာတွေလုပ်နေ တာကြောင့် ဒေသခံပြည်သူတွေ လက်နက်ထိမှန်သေဆုံးတဲ့ဖြစ်စဉ်တွေ ဖြစ်နေတယ်လို့ ဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။ လက်ရှိ မုံးကိုးမြို့မှာ ကိုးကန့်တပ်ဖွဲ့ MNDAA က ကိုးကန့်တပ်စခန်းဆိုပြီး အခိုင်အမာတပ်စခန်းချတာမျိုး မရှိသေးဘဲ ဒေသခံပြည်သူ တွေရဲ့ နေအိမ်တွေအပြင် နေရာတိုင်းမှာ ပြန့်ကျဲပြီး နေထိုင်နေသလို သေနတ်ရမ်းသမ်းပစ်ခတ်တာတွေပြုလုပ်တယ်လို့ သိရပါ တယ်။“ဒီအတိုင်း ရမ်းပစ်တယ်။ ကြက်ပစ်တယ်ဆိုပြီး ပစ်ခတ်တာတွေ၊ ပြီးတော့ အသက်မပြည့်တဲ့ကလေးတွေများတော့ ပိုဆိုးတာပေါ့။ ကိုးကန့်တပ်စခန်းဆိုပြီး အခိုင်အမာကမရှိ။ အရင် စစ်တပ်ရှိတုန်းကတော့ စစ်တပ်စခန်းဆိုပြီး နေရာတစ်ခုမှာပဲနေ တယ်။ အခုက ချောင်တိုင်း၊ နေရာတိုင်း၊ အိမ်တိုင်းရှိတယ်။” လို့ မုံးကိုးမြို့ဒေသခံအမျိုးသမီးတစ်ဦးကပြောပါတယ်။

ကိုးကန့်တပ်ဖွဲ့ MNDAA က သေနတ်ရမ်းသမ်းပစ်ခတ်တာကြောင့် ပြီးခဲ့တဲ့ မတ်လ ၁၁ ရက်နေ့ မနက် ၈ နာရီက မုံးကိုး မြို့ ခဆန်ရပ်ကွက်က အသက် ၁၃ နှစ်အရွယ် ကလေးတစ်ဦး သေနတ်ကျည်ထိမှန်ပြီး သေဆုံးခဲ့ရတဲ့ဖြစ်စဉ် ဖြစ်ပွားခဲ့ကြောင့် အခုလိုဆက်ပြောပါတယ်။“တနင်္ဂနွေ မနက် ၈ နာရီမှာ ဟုတ်တယ်။ အဲ့ဒီကလေးက သူ့ညီ၊ ညီမလေးတွေကို မနက် ထမင်းစားဖို့ လိုက်ခေါ်နေတဲ့အချိန် တစ်ခါတည်း အနောက်ကနေ ရင်တည့်တည့် ကျည်တစ်ခု လာထိမှန်ပြီး သေသွားတာ။ လာထိတော့ အဖေ ကိုခေါ်ပြီး ဆေးရုံကို ချက်ချင်းသွားပြီး ခွဲစိတ်စစ်ဆေးကြည့်တော့ ကိုးကန့်ရဲ့လက်နက်ကျည်ဖြစ်နေတယ်။ ကိုးကန့် MNDAA ရဲ့ လက်နက်ကျည်ဖြစ်နေတော့ ကိုးကန့်ဘက်က မဆူညံနဲ့တော့ ငြိမ်ငြိမ်နေ။ ဒါမျိုးက တိတ်တိတ်လေး ထားလိုက်ရတဲ့ဟာမျိုး ဟုတ်တယ်ဆိုပြီး ပြောတာ”လို့ သူမက ဆက်ပြောပါတယ်။ သေဆုံးခဲ့ရတဲ့ကလေးဟာ ဦးလိုင်ချောက်ရဲ့သား အသက် ၁၃ နှစ်ရှိ မောင်လိုင်းဇော် ဖြစ်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ကိုးကန့်တပ်ဖွဲ့ MNDAA ကို ဖုန်းနဲ့ ဓာတ်ပုံတွေ၊ ဗီဒီယိုတွေ မှတ်တမ်းရိုက်ယူတာ တွေအပြင် သတင်းဌာနတွေဆီ သတင်းပေးပို့သူကိုလည်းအရေးယူ ဖမ်းဆီးတာတွေ လုပ်ဆောင်နေတယ်လို့ သိရပါတယ်။ https://burmese.kachinnews.com/2024/03/19/ld2-32/
၁၀။ ထိန်းချုပ်နယ်မြေတွေမှာ ကိုယ်ပိုင်ပြဋ္ဌာန်းခွင့်နဲ့ အုပ်ချုပ်ရေးစနစ်တွေ စတင်မယ်လို့ ဗိုလ်ချုပ် ယွက်စစ်ဆို
    March 18, 2024

တစ်နိုင်ငံလုံး အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး သဘောတူစာချုပ် (NCA) လက်မှတ်ထိုးထားတဲ့ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် (၇)ဖွဲ့က ထိန်းချုပ်နယ်မြေတွေမှာ ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ရေးစနစ် စတင်တော့မယ်လို့ ရှမ်းပြည် ပြန်လည်ထူထောင်ရေးကောင်စီ (RCSS) ရဲ့ ဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်ကြီးယွက်စစ်က မတ်လ ၁၇ ရက်မှာ ထုတ်ပြန်ပြောဆိုလာပါတယ်။ NCA ထိုးထားတဲ့ (၇)ဖွဲ့ရဲ့ စုဖွဲ့မှုပုံစံ အသစ် အတွက် ပြင်ဆင်ထားတဲ့ နိုင်ငံရေးဆိုင်ရာအဆိုပြုချက်တွေ (မူကြမ်း) နဲ့ စုဖွဲ့မှုအသစ်ရဲ့ ဖွဲ့စည်းပုံစည်းမျဉ်း (မူကြမ်း) တွေကို အကြေအလည်ဆွေးနွေးပြီး အတည်ပြုနိုင်ဖို့ ကြိုးပမ်းသွားမယ်လို့ ရှမ်းပြည်ပြန်လည်ထူထောင်ရေးကောင်စီ(RCSS)ရဲ့ ခေါင်း ဆောင်ဖြစ်တဲ့ ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ယွက်စစ်က ပြောပါတယ်။

တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေးအဖွဲ့အစည်း (၇) ဖွဲ့ ရဲ့ မျက်နှာစုံညီဆွေးနွေးပွဲကို ထိုင်းနိုင်ငံ၊ ချင်းမိုင်မြို့မှာ  သုံး ရက်ကြာ ကျင်းပမှာဖြစ်ပြီး မတ်လ ၁၇ ရက်ကစလို့ ၁၉ ရက်အထိကျင်းပမဲ့ အစည်းအဝေးကနေ စုဖွဲ့မှုအသစ်ကို ဖွဲ့စည်းပြီး ရင်လည်း ပြဋ္ဌာန်းထားတဲ့ စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းတွေအတိုင်း သေချာစွာလိုက်နာဆောင်ရွက်မှပဲ အလုပ်ဖြစ်မယ်လို့ သူက ဆက်ပြောပါတယ်။ မိမိတို့ ခုနစ်ဖွဲ့ရဲ့ ထိန်းချုပ်နယ်မြေအသီးသီးမှာ မိမိတို့ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဲ့ အုပ်ချုပ်ရေးစနစ်နဲ့ စတင်အုပ်ချုပ် သွားရမှာဖြစ်ပြီး မိမိတို့ဒေသတွေမှာ ရှိနေတဲ့လူထုတွေအတွက် အုပ်ချုပ်ရေး၊ လုံခြုံရေး၊ စီးပွားရေး၊ ပညာရေး၊ ကျန်းမာရေး၊ စားဝတ်နေရေးအပါအဝင် အခြားဝန်ဆောင်မှုလုပ်ငန်းတွေကို ဆောင်ရွက်သွားမှာဖြစ်တယ်လို့ အစည်းအဝေးသဘာပတိဖြစ်တဲ့ RCSS ခေါင်းဆောင် ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ယွက်စစ်က ပြောပါတယ်။ မျက်နှာစုံညီ အစည်းအဝေးကို NCA လက်မှတ်ထိုးထားတဲ့ ရှမ်းပြည် ပြန်လည်ထူထောင်ရေးကောင်စီ (RCSS)၊ မွန်ပြည်သစ်ပါတီ(MNSP)၊ ရခိုင်ပြည်လွတ်မြောက်ရေးပါတီ (ALP)၊ လားဟူဒီမို ကရက်တစ်အစည်းအရုံး (LDU)၊ ဒီမိုကရေစီအကျိုးပြု ကရင့်တပ်မတော် (DKBA)၊ ကရင်အမျိုးသားငြိမ်းချမ်းရေးကောင်စီ (KNLA-PC)နဲ့ ပအိုဝ်းအမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးအဖွဲ့ချုပ်(PNLO)တို့ ဖြစ်ပါတယ်။ https://www.facebook.com/photo/? fbid=737705648536702&set=pcb.737705748 536692
၁၁။ မင်းတပ်မြို့ ဒေသခံအမျိုးသားတစ်ဦး မိုင်းနင်းမိလို့ ခြေတစ်ဖက်ပြတ်တယ်လို့ သိရ
    March 18, 2024

ချင်းပြည်နယ် မင်းတပ်မြို့နေ ဒေသခံအမျိုးသားတစ်ဦး မနက်မတ်လ (၁၈) ရက်နေ့ မနက်ပိုင်းလောက်မှာ မိုင်းနင်းမိလို့ ခြေတစ်ဖက် ပြတ်သွားတယ်လို့ ဒေသခံတွေဆီကနေ သိရပါတယ်။ မင်းတပ်မြို့ အရှေ့ပြင်ချောင်းနဲ့ ဘောင်ထဲရွာကြားက ဥယာဉ်ခြံကိုသွားတဲ့ အရပ်သားအမျိုးသားတစ်ဦးဟာ စစ်ကောင်စီ ထောင်ထားတဲ့ နင်းမိုင်းနင်းမိလို့ ခြေတစ်ဖက်ပြတ်သွားတယ်လို့ သိရ ပါတယ်။

မိုင်းနင်းမိလို့ ခြေတစ်ဖက်ပြတ်သွားတဲ့ လူနာကို ဆေးရုံကို ဆေးရုံပို့ဆောင်ပေး နိုင်ဖို့ အကူအညီတောင်းထားရတဲ့ အခြေနေလို့လည်း ဒေသခံတွေဆီကနေ သိရပါတယ်။ ချင်းပြည်နယ်မှာ  စစ်အာဏာသိမ်းမှုအလွန် မိုင်းနင်းမိလို့ သေဆုံးသူ အရပ် သား အယောက် ၂၀ ရှိပြီဖြစ်ပြီး ၃၇ ယောက်ကတော့ ထိခိုက်ဒဏ်ရာရခဲ့တယ်လို့ ချင်းလူ့အခွင့်အရေးအဖွဲ့ (CHRO) က ၂၀၂၃  စက်တင်ဘာလ ၁၁ ရက်နေ့ ထုတ်ပြန်ချက်အရသိရပါတယ်။ https://www.facebook.com/photo/?fbid=8129136508709 68&set=a.273500801478925
၁၂။ လောက်ကိုင်မြို့က ဗမာတန်းကို MNDAA စဖြိုနေပြီ
   March 18, 2024

လမ်းချဲ့ဖို့အတွက် ကိုးကန့်ဒေသ လောက်ကိုင်မြို့က ဗမာတန်းကို ကိုးကန့်တပ်မတော်- MNDAA စဖြိုနေပြီလို့ သိရ ပါတယ်။ မတ်လ ၁၇ ရက် မနက်ပိုင်းမှာ MNDAA က ဘိုဒူဇာနဲ့ ဖြိုချနေတာဖြစ်ပြီး ဒီနေ့နေ့လည်ပိုင်းအထိ တိုက်ခန်း ၈ လုံးအထိ ဖြိုချနေပြီလို့ ဗမာတန်းရပ်ကွက်မှာ နေထိုင်သူအမျိုးသမီးတစ်ဦးက ပြောပါတယ်။ ” ဒီမနက်စဖြိုတာ။ ၈ အိမ်လောက်တော့ပြီးပြီ။ ကျမတို့အိမ်တော့ မရောက်သေးဘူး။ ကျမတို့အိမ်ကို မနက်ဖြန်လောက် စဖြိုမယ်ထင်တယ်” လို့ ဆိုပါတယ်။ MNDAA က နေအိမ် တွေနဲ့ ဆိုင်ခန်းတွေကို စတင်ဖြိုချနေပေမယ့် နေအိမ်ဖြိုချခံရသူတွေအတွက် နေရာပြန်ပေးမပေးဆိုတာကိုတော့ ပြောထားတာ မရှိသေးဘူးလို့ ၎င်းက ဆက်ပြောပါတယ်။

” ရုံးမှာ စာရင်းပေးထားလိုက်လို့တော့ လာပြောတယ်။ ဒီဟာတွေ မဖျက်ခင် ပြည်သူတွေကို ညှိနိုင်းစေချင်တယ်။ ဒီဟာ တွေရဲ့ ဆုံးရှုံးမှုတွေက ဘယ်လောက်ကြီးလဲဆိုတာ သူတို့သိပါတယ်” ပြီးခဲ့တဲ့ မတ်လ ၉ ရက်မှာ MNDAA ရဲ့ စည်ပင်သာယာရေး အဖွဲ့က လမ်းချဲ့ဖို့အတွက်နဲ့ ပန်းခုံလုပ်ဖို့အတွက်ဆိုပြီး ဗမာတန်းမှာရှိတဲ့ နေအိမ်အပါအဝင် ဆိုင်ခန်းပေါင်း ၆၀ ကျော်မှာ နေထိုင် သူတွေကို ၃ ရက်အတွင်းအပြီး ရွေ့ခိုင်းထားတာ ဖြစ်ပါတယ်။ MNDAA ရဲ့ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ လီကျာဝင်းကတော့ ဗမာတန်း ဖြစ်လို့ ဖြိုချတာမဟုတ်ဘဲ လမ်းချဲ့ဖို့အတွက်လုပ်ဆောင်တာဖြစ်ပြီး ပြောင်းရွေ့ပေးရမယ့်သူတွေအတွက် နေရာပြန်ပေးမပေးဆို တာကိုတော့ ဗဟိုကော်မတီက ဆွေးနွေးနေတယ်လို့ ဒေသတွင်းမီဒီယာတွေမှာ ဖြေကြားထားပါတယ်။ https://www.facebo ok.com/photo?fbid=737264875247446&set=pcb.737264 945247439

၁၃။ မင်းပြားမြို့နယ် သာ​ဒေရွာကိုစစ်​ကောင်စီ ဗုံးကြဲ၍ ​ဒေသခံပြည်သူ ၂၅ ဦး​ထက်မနည်း​သေဆုံး ၊ ၂၀ ​ကျော်ဒဏ်ရာရ
    March 18, 2024

မင်းပြားမြို့နယ် သာ​ဒေရွာကိုစစ်​ကောင်စီ ဗုံးကြဲမှုကြောင့် ​ဒေသခံပြည်သူ ၂၅ ဦးထက်မနည်းသေဆုံးပြီး ၂၀ကျော် ဒဏ်ရာအပြင်းအထန်ရရှိခဲ့ကြောင်းဒေသခံ များကပြော သည်။ မင်းပြားမြို့နယ်၊ သာ​ဒေ​​​ကျေးရွာကို ( မတ်လ ၁၈) နံနက် ၁ နာရီခန့်တွင် စစ်​ကောင်စီက ဂျက်ဖိုက်တာဖြင့် ဗုံးကြဲပြီး လက်နက်ကြီးဖြင့်ပါ ပစ်ခတ်ခြင်းဖြစ်​ကြောင်းဒေသခံတစ်ဦးကပြောသည်။ “ရွာထဲကို ပစ်တာ။ကမ္ဘာပျက်သလိုပဲ။ သေဆုံးတာ တွေများတယ်။ ကလေး‌တွေ၊ အမျိုးသမီးတွေပါတယ်။တော်တော်ရက် စက်တယ်” ဟု မင်းပြားမြို့မှ စစ်ဘေးရှောင်တစ်ဦးက ပြော သည်။ သာ​ဒေ​​​ကျေးရွာသည် ရိုဟင်ဂျာ(ဘင်္ဂါလီ)များနေထိုင်သည့်ရွာဖြစ်ပြီး သေဆုံးသူများတွင် အသက် ၁၀ နှစ်အောက် ကလေး ငယ်အချို့ပါဝင်သည်။ သေဆုံးသူများနှင့်ပတ်သက်သည့် ကိုယ်ရေးအချက်အလက်များကို အသေးစိတ် မသိရှိရသေးပေ။ မင်းပြား မြို့မှ စစ်ကောင်စီစခန်းများကို ရက္ခိုင့်တပ်တော် (AA) က ပြီးခဲ့သည့် ဖေဖော်ဝါရီလအတွင်းက တိုက်ခိုက်သိမ်းယူခဲ့သည်။ ယခု အခါ မြေပြင်တိုက်ပွဲမရှိဘဲ စစ်ကောင်စီက လေကြောင်းမှ အကြမ်းဖက်တိုက်ခိုက်လာခြင်းဟု ဒေသခံများကပြောသည်။

မတ်လ ၉ ရက်နေ့ ည  ၁၁ နာရီခန့်ကလည်း စစ်တွေမြို့ မွတ်ဆလင်များ‌​နေထိုင်သည့်ရပ်ကွက်သို့ စစ်ကောင်စီပစ်သော လက်နက်ကြီး ကျရောက်ပေါက်ကွဲပြီး  ရှစ်ဦးသေဆုံးပြီး ၁၂ ဦးထက်မနည်းဒဏ်ရာရခဲ့သည်။ မတ်လ ၁၇ ရက်​နေ့လယ်ပိုင်းက လည်း ပေါက်တောမြို့နယ် လက်ပံပြားကျေးရွာကု စစ်ကောင်စီက လက်နက်ကြီးပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်ခဲ့ပြီး ကလေးငယ် တစ်ဦး အပါအဝင် ၂ ဦးသေဆုံးကာ ကိုယ်ဝန်ဆောင် အမျိုးသမီးအပါအဝင် ၃ ဦး ဒဏ်ရာ အပြင်းအထန် ရခဲ့ကြသည်။  ထိုအပြင် မတ်လ ၁၇၊ နံနက် ၆ နာရီခန့်တွင် မြောက်ဦးမြို့ကို ကုန်သည်တန်းရပ်ကွက်အားစစ်ကောင်စီက ဂျက်ဖိုက်တာဖြင့်ဗုံးကြဲချခဲ့ရာ ပြည်သူ ၁ ဦး သေဆုံးပြီး ၂ ဦး ဒဏ်ရာရရှိခဲ့ကြောင်း ဒေသခံအချို့ကပြောသည်။ https://www.facebook. com/photo/?fbid=74715488 7483306&set=a.559396186259178
၁၄။ လွိုင်ကော်မြို့တွင် မီးလောင်ဗုံးကြောင့် နေအိမ်များ ပျက်စီး၊ ဖောက်ထွင်းခံရမှု ပိုများလာ
   March 18, 2024

တိုက်ပွဲတွေ ပြင်းထန်နေဆဲဖြစ်တဲ့ ကရင်နီ(ကယား)ပြည်နယ်၊ လွိုင်ကော်မြို့တော်မှာ စစ်ကောင်စီတပ်ရဲ့ မီးလောင်ဗုံးနဲ့ လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုရန်ကြောင့် အရပ်သား နေအိမ်တွေ မီးလောင်ပျက်စီးတာနဲ့ဖောက်ထွင်းခံတာတွေ များလာတယ်လို့ ဒေသခံတွေဆီက သိရပါတယ်။ လွိုင်ကော်မြို့တော်မှာ စစ်ကောင်စီတပ်နဲ့ ကရင်နီတော်လှန်ရေးတပ်တွေအကြား တိုက်ပွဲတွေ ဖြစ်နေတာ ၁၁၁၁ စစ်ဆင်ရေး စတင်ချိန်ကတည်းက အခုချိန်အထိ လေးလကျော် ရှိလာပါပြီ။ လက်ရှိအချိန်အထိလည်း မြို့တွင်း တိုက်ပွဲတွေ ပြင်းထန်နေဆဲဖြစ်ပြီး မြို့ကို ထိန်းချုပ်နိုင်ဖို့ ကြိုးစားနေကြကာ ဒေသခံပြည်သူတွေ သောင်းနဲ့ချီပြီး စစ်ဘေးရှောင် နေကြရပါတယ်။ အုပ်စုဖွဲ့ ခိုးယူသူတွေပါ ရှိလာပြီး စစ်ကောင်စီတပ်က သူတို့ကို အကာအကွယ်ပေးထားတယ်လို့ ဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။

ဒေသခံတယော်က “ကုန်စုံဆိုင်အကြီးတွေကို အကုန်လုံး သူတို့လိုက်ဖောက်တာပေါ့။ သူတို့အချင်းချင်းပဲ ကျနော်တို့ကို ပြန်ပြောပြတာ။ သူတို့ဖောက်နေတဲ့ဟာတွေ ပြီးရင်သူတို့ကို နှုတ်ပိတ်ခ မုန့်ဖိုးဆိုပြီး လာလာပေးနေတဲ့ဟာတွေ။ တော်တော်များ တယ် သိန်းပေါင်းမနည်းဘူး။ သူတို့ ထုတ်ရောင်းနေတဲ့ဟာတွေပေါ့။ သူတို့ဖောက်၊ ဖောက်ပြီးရင်ကျန်တာတွေ မင်းတို့ယူနိုင်သ လောက်ယူပြန်ကျန်တာထားခဲ့ပေါ့။ ရဲစခန်းမှာရော ဒကစမှာရော ခိုးရာပါပစ္စည်းတွေ ရှိတယ်။ တဖြည်းဖြည်းနဲ့ သူတို့ သယ်ထုတ်တယ်။ ပြည်သူတွေ ကားတွေကို ချောဆွဲတယ်”လို့ ပြောပါတယ်။ လွိုင်ကော်ရဲစခန်းနဲ့ ဒေသကွပ်ကဲမှုစစ်ဌာန ချုပ်(ဒကစ) တို့မှာ ခိုးရာပါပစ္စည်း အများအပြားရှိနေပြီး စစ်ကောင်စီတပ်နဲ့  ဖောက်ထွင်းခိုးယူသူတွေ ပူးပေါင်းသယ်ထုတ်နေသလို ကိုယ့်အိမ်ကိုယ် ပြန်ကြည့်တဲ့သူတွေကိုလည်း ဖမ်းထားကာ ပိုက်ဆံပေးပြီး ရွေးရတယ်လို့ ဒေသခံက ပြောပါတယ်။ မြို့သိမ်းတိုက်ပွဲတွေ ဆင်နွှဲနေ တဲ့ ကရင်နီအမျိုးသားများကာကွယ်ရေးတပ် (KNDF) အနေနဲ့ သူတို့ထိန်းချုပ်ထားတဲ့နေရာတွေမှာ ဒေသခံတွေနဲ့ပူး ပေါင်းပြီး မြို့စီမံထိန်းသိမ်းရေး ကော်မတီတွေဖွဲ့ကာ ပူးပေါင်းလုပ်ဆောင်နေတယ်လို့ KNDF ဒုစစ်ဦးစီးချုပ် မာဝီက ပြောပါတယ်။ မြို့တွင်း နေအိမ်တွေ ဖောက်ထွင်းခံရတာဟာ လွိုင်ကော်တင်မဟုတ်ဘဲ စစ်ကောင်စီတပ်တွေအရင်က ဒီးမော့ဆိုမြို့ကို ထိန်းချုပ်တုန်း ကလည်း အလားတူ ဖြစ်နေတာလို့ KNDF ဒုစစ်ဦးစီးချုပ် မာဝီက ပြောပါတယ်။ https://burmese.dvb.no/post/643825
၁၅။ မြိတ်နှင့် ကျွန်းစုမြို့နယ်တို့တွင် ပျူစောထီးများကို လစာပေးရန် ဒေသခံများထံမှ ကောက်ခံ
    March 18, 2024

တနင်္သာရီတိုင်း၊ မြိတ်မြို့နယ်နဲ့ ကျွန်းစုမြို့နယ်တွေမှာ အုပ်ချုပ်ရေးမှူးတွေက ပျူစောထီးတွေရဲ့ လစာကို ပြည်သူတွေ ဆီမှ ကောက်ခံနေတယ်လို့ ဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။ ပျူစောထီးတွေရဲ့ လစာကို ပြည်သူတွေဆီက ကောက်ခံတာဟာ ပြီးခဲ့ တဲ့ ၂၀၂၃ ခုနစ် နိုဝင်ဘာလလောက်ကတည်းက ကောက်ခံနေတာဖြစ်ပြီး ကျေးရွာ၊ ရပ်ကွက်ပေါ်မူတည်ပြီး ကျပ်ငွေ ၅,၀၀၀ မှ ၂၀,၀၀၀ အထိ ပေးဆောင်နေရတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။“မောင်းလှော်ရွာမှာတော့ ပျူစောထီးဆက်ကြေးဆိုပြီး တအိမ်ကို ၅,၀၀၀ ပေးရတယ်။ အရင်ကတော့ ပျူတွေလိုက်ကောက်ပြီး အခုတော့ ရွာသူကြီးကိုယ်တိုင် လိုက်ကောက်တယ်။ မောင်းလှော်ကျေးရွာ အုပ်စု တခုလုံးဆိုရင် ပျူစောထီး ၆၀ နီးပါးလောက်ရှိမယ်။ ရွာသားတွေဆီက ကောက်လို့ရတဲ့ငွေကို ပျူတယောက် ၂ သိန်းစီ ပြန်ခွဲပေးတယ်” လို့ အမည်မဖော်လိုသူ ရွာသားတဦးက ပြောပါတယ်။

မြိတ်မြို့နယ်ရှိ ကလွင်ကျေးရွာအုပ်စု၊ ရေပုန်းရပ်ကွက်နဲ့ မြိတ်တောင်ကျေးရွာအုပ်စုတို့မှာ ပျူစောထီး အားကောင်းတဲ့ နေရာဖြစ်ပြီး ပျူစောထီးတွေရဲ့ လစာအတွက် ဒေသခံတွေရဲ့လုံခြုံရေးကိုအကြောင်းပြပြီး အုပ်ချုပ်ရေးမှူးက ပိုက်ဆံကောက် တယ်လို့ မြို့ခံတွေဆီက သိရပါတယ်။ အမည်မဖော်လိုသူ မြို့ခံတဦးက “တရားမဝင် လောင်းကစားဒိုင်တွေက မဖြစ်မနေပေးရ တာ။ ရပ်ကွက်ထဲမှာကျတော့ တအိမ်ကို ၂၀,၀၀၀ နှုန်းနဲ့ လာကောက်တယ်။ ပိုက်ဆံရှိတဲ့ အိမ်တွေကိုတော့ ပိုက်ဆံများများထည့် ရင်လုံခြုံမယ်လို့ပြောပြီး ကောက်တယ်။ မပေးရင်လည်း ကျနော်တို့ လုံခြုံရေးအတွက် ပြဿနာရှိလာနိုင်တယ်”လို့ ပြောပါတယ်။ တနင်္သာရီတိုင်းမှာ ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၀၂၃ ခုနစ်အတွင်း စစ်ကောင်စီခန့် အုပ်ချုပ်ရေးမှူး၊ ပျူစောထီးနဲ့ သတင်းပေး ဒလန်လို့ စွပ်စွဲခံရသူ စုစုပေါင်း ၁၀၀ နီးပါး အသတ်ခံရတယ်လို့ ဒေသတွင်း သတင်းအရင်းအမြစ်ဆီက သိရပါတယ်။ https://burmese.dvb.no/pos t/643785
၁၆။ တာချီလိတ်မှာ ပေါက်ကွဲမှုဖြစ်လို့ အမျိုးသား တစ်ဦး ပြင်းထန်ဒဏ်ရာရ
    March 18, 2024

ရှမ်းပြည်အရှေ့ပိုင်း၊ တာချီလိတ်မြို့မှာ မတ်လ ၁၇ ရက် ညနေပိုင်းက ပေါက်ကွဲမှု တစ်ခုဖြစ်ပွားလို့ အမျိုးသား ၁ ဦး ပြင်း ထန်ဒဏ်ရာရရှိခဲ့တယ်လို့ သတင်းအရင်းအမြစ်တွေထံက သိရပါတယ်။ မတ်လ ၁၇ ရက် ညနေ ၆ နာရီခန့်မှာ တာချီလိတ် မြို့၊ အာခါဈေးလမ်း၊ ရှမ်းရှေ့တန်ဆောင်ကျောင်းရှေ့ ခြံဝန်းအတွင်းမှာ ယင်းပေါက်ကွဲမှုဖြစ်ပွားတာဖြစ်ပြီး အဆိုပါပေါက်ကွဲမှု ကြောင့် အမျိုးသား ၁ ဦး ဘယ်နားထင်နဲ့ ဘယ်ပေါင်တွေမှာ စိုးရိမ်ရတဲ့ပြင်းထန်ဒဏ်ရာတွေ ရရှိခဲ့တယ်လို့သိရပါတယ်။

ဒဏ်ရာရသူကို တာချီလိတ်ဆေးရုံကြီးကို ပို့ဆောင်ကုသနေတယ်လို့ သိရပါတယ် ပြီးခဲ့တဲ့ မတ်လ ၈ ရက် မနက်ပိုင်းက လည်း တာချီလိတ်မြို့၊ ရန်အောင်မြေနဲ့ဝိန်းကျောက်ရပ်ကွက်အကြား အါခါဈေးလမ်းက ခြံဝန်းတံခါးက ချိတ်ဆွဲထားတဲ့အထုပ်ကို ဆွဲယူခဲ့တဲ့  အမျိုးသမီးငယ် ၁ ဦး ဗုံးပေါက်ကွဲလို့ ဒဏ်ရာအပြင်းအထန်ရရှိခဲ့တဲ့ဖြစ်စဉ် ရှိခဲ့ကြောင်း သိရပါတယ်။ https://www.facebook.com/photo/?fbid=437625211957262&set=pcb.437625558623894

၁၇။ ရေးမှာ တစ်ရက်တည်း အမျိုးသား ၂ ဦး အသတ်ခံရ
  March 19, 2024

မွန်ပြည်နယ် ရေးမြို့နယ် ကြိုးတံတားကျေးရွာနဲ့စံပြကျေးရွာအနီးမှာ တစ်ရက်တည်း အမျိုးသား ၂ ဦး သတ်ဖြတ်ခံလိုက်ရ တယ်လို့ ဒေသခံတွေနဲ့ လူမှုကယ်ဆယ်ရေးအဖွဲ့ တာဝန်ရှိသူတွေရဲ့ ပြောပြချက်အရ သိရပါတယ်။ မတ် ၁၇ ရက်နေ့ မနက် ၉ နာရီအချိန်ခန့်မှာ ရေး-သံဖြူဇရပ်လမ်းပေါ် ကြိုးတံတားရွာနဲ့စံပြရွာကြားမှာ အသက် ၅၀ ကျော် အမျိုးသားတစ်ဦး လက်ပြန်ကြိုး တုတ်ပြီး လည်ပင်းဓားခုတ် ဒဏ်ရာတွေနဲ့ သေဆုံးလျက် ပြန်လည်တွေ့ရှိခဲ့တာပါ။ အဲဒီနေ့ မနက် ၁၁ နာရီအချိန်ခန့်မှာလည်း ကြိုးတံတားရှိ စစ်ကောင်စစ်ဆေးရေးဂိတ်ဟောင်းနေရာမှာ အသက် ၃၅ နှစ်အရွယ် အမျိုးသားတစ်ဦးဟာ သေနတ်ဒဏ်ရာတွေနဲ့ သေဆုံးလျက် တွေ့ရှိခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

ဒေသခံတွေရဲ့ ပြောပြချက်အရ သေဆုံးသွားတဲ့ အမျိုးသား၂ ဦးဟာ ရေးဒေသခံမဟုတ်ဘူးလို့ သိရပေမယ့် သီးခြား အတည် ပြုနိုင်တာ မရှိပါဘူး။ သေဆုံးသွားတဲ့ အမျိုးသား ၂ ဦးကို လူမှုကယ်ဆယ်ရေးအဖွဲ့တွေက လမိုင်းဆေးရုံထံ ပို့ဆောင်ပေးခဲ့ ပြီး ပိုင်ရှင်မဲ့တွေအနေနဲ့ သဂြိုဟ်ပေးခဲ့ရတယ်လို့ သိရပါတယ်။ စစ်အုပ်ချုပ်ရေး ကြေညာထားတဲ့ ရေးမြို့နယ်ဟာ အာဏာ သိမ်း ကာလအတွင်း အရပ်သားပြည်သူတွေ မကြာခဏ သတ်ဖြတ်ခံရတာနဲ့ ပစ္စည်းလု လူသတ်တဲ့ ဖြစ်စဉ်တွေလည်း အမြဲလို ဖြစ်ပေါ် နေရပါတယ်။ https://www.facebook.com/photo?fbid=461917089732436&set=pcb.461917283065750
၁၈။ စစ်ကောင်စီ လက်အောက်ခံ ခေါန်လန်ဖူးပြည်သူ့စစ်(ဌာနေ)မှ စစ်သား တစ်ဦး လက်နက်နှင့်တကွ အလင်းဝင်
   March 18, 2025

ကချင်ပြည်နယ်၊ ပူတာအိုမြို့နယ်၊ ခေါင်လန်ဖူးဒေသ၊ ခေါင်လန်ဖူးပြည်သူ့စစ်(ဌာနေ)အဖွဲ့မှ ပြည်သူ့စစ်တစ်ဦး လက်နက် နှင့်တကွ အလင်းဝင်ရောက်ခဲ့ကြောင်း ပူတာအို PDF တပ်ဖွဲ့မှ တာဝန်ရှိသူတစ် ဦးက ပြောကြားသည်။ မတ်လ ၁၈ ရက် နံနက်ပိုင်းတွင် ခေါင်လန်ဖူးဒေသ၊ အောက်ရှန်ဂေါင်ရွာနေ ပြည်သူ့စစ်တပ် သား အသက် ၅၉ အရွယ် တပ်သားတစ်ဦးသည် ပြည်သူနှင့်တစ်သားတည်းရပ်တည်လိုသဖြင့် ၎င်းကိုင်ဆောင်သော လက်နက်ခဲယမ်းများ ယူဆောင်ကာ ပူတာအို PDF တပ်ဖွဲ့ထံ သို့ အလင်းဝင် လာခဲခြင်းဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

“အလင်းဝင်လာတဲ့သူက ခေါင်လန်ဖူးပြည်သူ့စစ်စခန်းက၊ အဲဒီစခန်းထဲမှာ ထွက်လာချင်တဲ့ ပြည်သူ့စစ် ၂၀ လောက်ရှိ သေးတယ်၊ စစ်ကောင်စီတပ်သားတွေရှိနေလို့ ထွက်မလာရတာလို့ ပြောတယ်။ တိုက်ပွဲကလည်း စတာကြာပြီ၊ လောလောဆယ် တော့ တိုက်ပွဲပြင်းထန်နေတဲ့အခြေအနေမို့ တပ်မဟာဘက်ကို ပို့ဖြစ်ဖို့များတယ်” ဟု ပူတာအို PDF မှ တာဝန်ရှိသူတစ်ဦးက ပြော ကြားသည်။ အဆိုပါ တပ်သား ထွက်ပြေးလာသည့် ဆွမ်ဘရာဘွမ်စခန်းသည် အကြမ်းဖက်စစ်သား အင်အား ၃၀ ခန့်ရှိပြီး စစ်ရေး တင်းမာနေသဖြင့် ပြည်သူနှင့်အတူ တစ်သားတည်းရပ်တည်လိုသည့် ပြည်သူ့စစ် ၂၀ ခန့်မှာ ထွက်ပြေးလာနိုင်ခြင်းမရှိသေး ကြောင်း သိရသည်။ ။ https://www.facebook.com/photo?fbid=7710818117860 94&set=a.568142278746716
၁၉။ ဖရူဆိုမြို့နယ်ရှိ တဖူဒီးကူစစ်ရှောင်စခန်းမှာ သောက်သုံးရေ ပြတ်လပ်မှုနဲ့ ကြုံတွေ့နေပြီး အကူအညီ လိုအပ်နေ
   March 18, 2024

ကရင်နီပြည်၊ ဖရူဆိုမြို့နယ် တောင်ဘက်ခြမ်းရှိ ဒိုးပရယ်အုပ်စုအတွင်းက တဖူဒီးကူ (ဖရူဆို) စစ်ဘေးရှောင်စခန်းမှာ နွေရာသီ ရေမရှိတော့တဲ့အတွက် သောက်သုံးရေရရှိဖို့အကူအညီလိုအပ်နေတယ်လို့သိရပါတယ်။ အဲ့ဒီစစ်ရှောင်စခန်းမှာ နွေရာသီ ကာလအတွင်း နှစ်စဉ်နှစ်တိုင်း ရေရှားပါးမှုပြဿနာနဲ့ကြုံတွေ့ရပြီး အလှူရှင်ရဲ့ ထောက်ပံ့ကူညီမှုတွေနဲ့သာ ရင်ဆိုင်ဖြေရှင်းခဲ့ရ တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ယခုနှစ်မှာတော့ အကူအညီမရရှိတော့တဲ့အတွက် ပိုမိုခက်ခဲတဲ့ အခြေအနေကိုရောက်ရှိနေတာကြောင့် ကူညီပေးကြဖို့ တောင်းဆိုထားပါတယ်။

တဖူဒီးကူ(ဖရူဆို) စစ်ရှောင်စခန်းကနေ ရေအရင်းအမြစ်ရှိတဲ့ ရေထွက်ပေါက်မှာ အသွားအပြန် ၁၂မိုင်ခန့် သွားရောက် သယ်ယူရပြီး ကားတစ်စီးသယ်ယူစရိတ်အနေနဲ့ ကျပ်နှစ်သိန်းခန့် ကုန်ကျတယ်လို့ သိရပါတယ်။ ရေဂါလံ ၁၅၀၀ ဆံတဲ့ ကား တစ်စီးကို သောက်သုံးရန်နဲ့ ချက်ပြုတ်ရန်အတွက် တစ်ပတ်ခန့်သာ အသုံးပြုနိုင်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ အဲ့ဒီ စစ်ဘေးရှောင်စခန်းမှာ အိမ်ခြေ ၃၄ အိမ်၊ စစ်ဘေးရှောင်ဦးရေ ၁၀၀ ကျော်ရှိနေပြီး၊ ဖရူဆို ဒေသခံ အများဆုံးဖြစ်သလို တခြားမြို့နယ်၊ ကျေးရွာက ဒေသခံတွေလည်း စုပေါင်းနေထိုင်ကြတယ်လို့ သိရပါတယ်။ ဒီးမော့ဆို၊ ဖရူဆိုမြို့နယ်အတွင်းက စစ်ဘေးရှောင်စခန်းအားလုံး နီးပါးမှာ နွေရာသီ ရေရှားပါးမှုပြဿနာနဲ့ ကြုံတွေ့နေရပြီး ရေအလှူရှင်လိုအပ်နေတာကြောင့် ကူညီပေးကြဖို့ စစ်ဘေးရှောင် အရေး ကူညီဆောင်ရွက်သူတွေနဲ့ စစ်ဘေးရှောင်တွေက အကူအညီတောင်းခံထားပါတယ်။  https://www.kantarawaddytimes.org/y6s9

၂၀။ အာဏာသိမ်းပြီးနောက် ကရင်နီပြည်မှာ စစ်ပဋိပက္ခအတွင်း သေဆုံးတဲ့ ကလေး ၄၃ ဦးရှိ
    March 18, 2024

အာဏာသိမ်းပြီးနောက် ကရင်နီပြည်မှာ စစ်ပဋိပက္ခအတွင်း သေဆုံးခဲ့ရတဲ့ အရပ်သားပြည်သူတွေထဲ ၁၈ နှစ်အောက် ကလေး ၄၃ ဦးရှိနေပါတယ်။ အဲ့ဒီစာရင်းဟာ ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလကနေ ၂၀၂၄ ခုနှစ် မတ်လ ၁၈ ရက်နေ့အထိ လက်လှမ်း မှီသလောက် ကောက်ယူထားတဲ့ စာရင်းသာဖြစ်ပြီး မြေပြင်မှာတော့ အဲ့ဒီထက် ပိုများနိုင်ပါတယ်။ သေဆုံးသွားတဲ့ ကလေးတွေ ဟာ စစ်ကောင်စီတပ်က ပစ်ခတ်လာတဲ့ လက်နက်ကြီးကြောင့် သေဆုံးသူအများဆုံးဖြစ်ပြီး ၂၄ ဦး၊ လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှု ကြောင့် သေဆုံးသူ ၇ ဦး နဲ့ ဖမ်းဆီးသတ်ဖြတ်ခံရတဲ့ ကလေးလည်း ရှိနေတာပါ။ ဒါ့အပြင် တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် ထိခိုက်ဒဏ်ရာရတဲ့ ကလေးတွေလည်း များပြားခဲ့ပါတယ်။ ယခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလအတွင်း ကလေးတွေစာသင်ကြားနေတဲ့ စာသင်ကျောင်းကို စစ်ကောင်စီက လေယာဉ်ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်ခဲ့တာကြောင့် အသက် ၁၅ နှစ်အောက် ကျောင်းသား လေးဦးသေဆုံးခဲ့သလို ရှားတော မြို့နယ်မှာလည်း စစ်ဘေးရှောင်လာတဲ့ ဒေသခံ ၇ ဦးကို သတ်ဖြတ်ခဲ့တဲ့ဖြစ်စဉ်မှာလည်း ၁၀နှစ်အောက် ကလေးငယ် ၃ ဦးပါဝင်ခဲ့ ပါတယ်။ ဒီဖြစ်စဉ်တွေကို စစ်ကောင်စီက ရည်ရွယ်ချက်ရှိရှိ လုပ်ဆောင်ခဲ့တာဖြစ်ပြီး စစ်ရာဇဝတ်မှုကို ချိုးဖောက်တယ်လို့ ကရင်နီပြည် ကြားကာလ အုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ (IEC)အတွင်းရေးမှူး (၂) ဦးဗညားက ပြောဆိုပါတယ်။

အာဏာသိမ်းပြီးနောက် ကရင်နီပြည်တွင်းမှာ အရပ်သားတွေကို သတ်ဖြတ်ပြီး စစ်ရာဇဝတ်မှု ကျူးလွန်သူတွေကို အပြစ် ပေးအရေးယူနိုင်ဖို့ လည်း ကြိုးစားနေတယ်လို့ ဦးဗညားက ဆက်ပြောပါတယ်။“သေချာတာတခုကတော့ အရေးယူမှုက တော့ case by case ပြင်ဆင်ပြီးတော့ သွားဖို့ရှိတယ်ပေါ့ သွားလည်းသွားနေပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ တခြားတစ်ဖက်မှာလည်း ကျနော်တို့ နိုင်ငံအတွင်းမှာ ကျူးလွန်တဲ့သူတွေကို အပြစ်ပေးအရေးယူနိုင်ဖို့အတွက်က ခက်ခဲမှုအများကြီးရှိတယ်။ နိုင်ငံတကာမှာတင်ပြ တောင်းဆိုတဲ့နေရာမှာလည်း ထင်သလောက်မပေါက်ဘူးပေါ့။ သို့ပေမဲ့ ကျနော်တို့ခေါ်တဲ့ Accountability တာဝန်ယူမှု၊ တာဝန် ခံမှုအပြည့်ကတော့ ဆက်ပြီးတော့မှ ရှိနေမယ်။ ကျူးလွန်တဲ့သူကို စစ်ရာဇဝတ်မှုအရဖြစ်စေ မဟုတ်လည်း လူသားမျိုးနွယ်စုအပေါ် ကျူးလွန်သော ရာဇဝတ်မှုဖြစ်စေ သို့မဟုတ် နိုင်ငံအတွင်းမှာ ခုနကပြောတဲ့ လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှု ဆိုတဲ့ကိစ္စ အောက်မှာ အရေးယူနိုင်အောင် ဆက်ပြီးကြိုးစားနေမှာပါ။”လို့ ဦးဗညားက ဆက်ပြောပါတယ်။ https://www.kantarawaddy times.org/%e1%80%a1%e1%80%ac%e1%80%8f %e1%80%ac%e1%80%9e%e1%80%
၂၁။ အောင်မြေ (၁) နဲ့ (၂) ကျေးရွာက စစ်ရှောင်တွေရဲ့ နေအိမ်ရှိ ပစ္စည်းတွေကို စစ်ကောင်စီတပ်က သယ်ယူသွား
   March 18, 2024

တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားခဲ့တဲ့ ဝိုင်းမော်မြို့နယ်၊ အောင်မြေ (၁) နဲ့ (၂) ကျေးရွာက ဒေသခံနေအိမ်တွေကို စစ်တပ်ကဖွင့်ဖောက်ပြီး  ပစ္စည်းတွေ ယူဆောင်သွားတယ်လို့ စစ်ရှောင်ပြည်သူတစ်ဦးထံက သိရပါတယ်။ မနေ့ကမနက် ၁ နာရီခွဲဝန်းကျင်မှာ ရွှေညောင် ပင်ကျေးရွာအခြေစိုက် ခလရ ၃၂၁ တပ်ရင်းကနေ သုံးဘီးကား၊ လေးဘီးကားနဲ့ ဟိုက်ဂျက်ကားတွေ ထွက်လာပြီး အောင်မြေ(၁) နဲ့ (၂) ကျေးရွာမှာရှိတဲ့ ဒေသခံနေအိမ်တွေကို ဖောက်ထွင်းပြီး စားစရာတွေ အပါအဝင် တန်ဖိုးကြီးပစ္စည်းတွေ ယူသွားတယ်လို့ ဒေသခံအမျိုးသမီးတစ်ဦးကတစ်ဆင့် သိရပါတယ်။ အဲ့ဒီနောက် မနက်မိုးလင်းခါနီး ၄ နာရီခွဲမှာ ဆယ်ဘီးကားနဲ့ နောက်တစ် ခေါက် ပြန်လာသယ်ယူသွားပြန်တယ်လို့ ဒေသခံက ဆက်ပြောပါတယ်။

စစ်တပ်က အခုလိုမျိုးပြည်သူတွေရဲ့ နေအိမ်က ပစ္စည်းတွေသယ်ထုတ်သွားပေမယ့်၊ ဒေသခံရွာသားတွေကိုတော့ မိုင်း ရှင်းရမယ်လို့အကြောင်းပြပြီး စားစရာရိက္ခာတွေ သယ်ယူဖို့ ခဏတဖြုတ်တောင် ကျေးရွာထဲ ဝင်ခွင့်မပြုဘူးလို့ သိရပါတယ်။ ဝိုင်းမော်မြို့နယ်အတွင်းက အောင်မြေ (၁)၊ အောင်မြေ (၂) နဲ့ ခါးရှီးကျေးရွာဘက်တွေမှာ ပြီးခဲ့တဲ့ မတ်လ ၇ ရက်ကစပြီး တစ်ပတ် နီးပါးလောက် တိုက်ပွဲတွေဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး စစ်တပ်ကကျေးရွာဘက်ကို မစ်ဇိုင်းဒုံးနဲ့ ပစ်ခတ်ခြင်း၊ ရဟတ်ယာဉ်၊ တိုက်လေယာဉ်နဲ့ Y – 12 ကင်းထောက်လေယာဉ်တွေ အသုံးပြုပြီး ဝေဟင်ကနေ တိုက်ခိုက်ခြင်းတွေ ပြုလုပ်ခဲ့တဲ့အတွက် အရပ်သားနေအိမ်တွေ ပျက်စီးဆုံးရှုံးမှုနဲ့ ပိတ်မိပြည်သူတွေ သေဆုံးတဲ့ဖြစ်စဉ်တွေ ရှိခဲ့ပါတယ်။ https://www.faceb ook.com/photo/?fbid=8145264 44044581&set=a.605896064907621
၂၂။ မူဆယ်မြို့ ဆက်ကြေးမပေးသူကို အမည်မသိ လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့က သေနတ်ပစ်ခတ် ဖမ်းဆီး
  March 18, 2024

သျှမ်းပြည် မူဆယ်မြို့နယ်တွင် အမည်မသိ လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့မှ ဆက်ကြေးမပေးသူကို သေနတ်ဖြင့် လိုက်လံပစ်ခတ် ပြီး ဖမ်းဆီးသွားခဲ့ကြောင်း စုံစမ်းသိရသည်။ (မတ်လ ၁၇ ရက်) ညအချိန်တွင် မူဆယ်မြို့ ကောင်းမူးတုံရပ်ကွက်ရှိ တွင်းစတား ဟိုတယ်အနီးပင်လုံ ၁ လမ်းတွင်အမည်မသိလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့မှ ဆက်‌ကြေးမပေးသူကို သေနတ်ဖြင့် လိုက်လံပစ်ခတ်၍ ဖမ်းဆီး ခေါ်ဆောင်သွားခဲ့ကြောင်း မူဆယ်မြို့ဒေသခံများက ပြောသည်။“မနေ့ညက ပင်လုံ ၁ လမ်းထဲမှာ Alphard ကားပေါ်ကနေ ဆင်းလာတဲ့ လူကို ဘယ်ကမှန်းမသိတဲ့ သေနတ်ကိုင်လူစုက လိုက်ဖမ်းတာ။ သူတို့ကို အခွန်မပေးလို့ လူလိုက်ဖမ်းတာလို့ ပြော တယ်။ သေနတ်ပစ်တာကောဆိုတော့ လူဘယ်နှယောက်မိလဲ သေချာမသိဘူး။ မူဆယ်က တော်တော်ကြောက်စရာ ကောင်းနေ ပြီ”ဟု မူဆယ်မြို့မှ ဒေသခံအမျိုးသားတစ်ဦးက ပြောသည်။

အလားတူ မတ်လ ၁၃ ရက်နေ့ကလည်း မူဆယ်မြို့ တောင်ရပ်ကွက်ရှိ မြန်မာ-တရုတ် ငွေလဲလုပ်ငန်း လုပ်ကိုင်သည့် နေအိမ်သို့ မူဆယ် PDF အမည်ခံထားသည့် MSPDF အယောင်ဆောင်အဖွဲ့မှ လက်ပစ်ဗုံး လာရောက်ဖောက်ခွဲခဲ့ပြီး မိသားစုဝင် များ၏ အသက်အန္တရာယ်ကိုလည်း ခြိမ်းခြောက်ခဲ့ကြောင်း မူဆယ်ဒေသခံများက ပြောသည်။ “အခုက PDF အယောင်ဆောင် အဖွဲ့တွေကော၊ ပြည်သူ့စစ်အဖွဲ့က လုပ်စားနေတာကော အစုံပဲ။ လက်နက်ကိုင်တပ်လည်း ဘယ်သူ့ကိုမှလည်း အားကိုးလို့ မရ ဘူး။ တစ်ခုခု ဖြစ်လာရင် ပြည်သူက ခံဘက်ကြီးပဲ။ စီးပွားရေးအကြီး မပြောနဲ့၊ အိမ်ဆိုင်အသေးကအစ ဘယ်ဆက်ကြေးမှ မလွတ် ဘူး။ တဖြည်းဖြည်းနဲ့ ရှာစားရခက်လာပြီ”ဟု မူဆယ်မြို့မှ ၎င်းဒေသခံအမျိုးသားက ဆက်ပြောသည်။ https://burmese.shannews.org/

၂၃။  ၂ ပတ်အတွင်း သင်္ဃန်းညီနောင်ဝန်းကျင်က စခန်း ၃ ခု ကာကွယ်ရေးတပ်များ သိမ်းပိုက်နိုင်
   March 18, 2024

ကရင်ပြည်နယ်၊ မြဝတီမြို့နယ် ၊ သင်္ဃန်းညီနောင်ဒေသနှင့် အနီးဝန်းကျင်ရှိ စစ်စခန်း ၃ ခုကို ၂ ပတ်အတွင်း ကရင်အမျိုး သားလွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော် – KNLA နှင့် ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်မတော် – PDF ပူးပေါင်းတပ်က သိမ်းနိုင်ခဲ့သည်ဟု ကော်ဘရာစစ်ကြောင်း ရန်ပုံငွေရှာဖွေခြင်းအဖွဲ့က ထုတ်ပြန်သည်။ တိုက်ပွဲစတင်ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် မတ်လ ၇ ရက်တွင် သင်္ဃန်းညီ နောင်စစ်ဆင်ရေးကွပ်ကဲမှုဌာနချုပ် စကခ- ၁၂ လက်အောက်ခံ ခမရ – ၃၅၅ ကို လက်နက်ခဲယမ်းအများအပြားနှင့်အတူ သိမ်းပိုက် နိုင်ခဲ့သည်။ ထို့နောက် မတ်လ ၁၁ ရက်တွင် မြဝတီတောင်ပိုင်း ဖလူး မဆုတ်တမ်းခံစစ်စခန်းကို လက်နက်ခဲယမ်းနှင့်တကွ စစ်သုံ့ ပန်းများကိုပါ ဖမ်းဆီးသိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့သည်။

အဆိုပါ စခန်းသိမ်းတိုက်ပွဲတွင် စစ်သုံ့ပန်းများဖမ်းမိသည့်အပြင် စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင်များသည် သောင်ရင်းမြစ်အား ဖြတ်ကူးပြီး ထိုင်းနိုင်ငံဘက်သို့အယောက် ၂၀ ကျော် ထွက်ပြေးသွားခဲ့သည်ဟု မြေပြင်ရဲဘော်များနှင့် ကရင်အမျိုးသားအစည်း အရုံး – KNU ဗဟို၏ ထုတ်ပြန်ချက်အရ သိရသည်။ ယင်းအပြင် ခမရ – ၃၅၆ ကိုလည်း ယခုမတ်လ ၁၅ ရက်တွင် လက်နက်ခဲယမ်းအများအပြားဖြင့်သိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့သည်ဟု ကော်ဘရာစစ်ကြောင်း ရန်ပုံငွေရှာဖွေခြင်းအဖွဲ့က ဓာတ်ပုံနှင့်တကွ ထုတ်ပြန်​ထားသည်။ နှစ်ဖက်ထိတွေ့တိုက်ပွဲတွင် စစ်ကောင်စီဘက်က ထိခိုက်သေဆုံးမှုများပြီး ကာကွယ်ရေးပူးပေါင်းအဖွဲ့များဘက် ကလည်း ၆ ဦး ကျဆုံးခဲ့သည်ဟုကေအဲန်ယူဗဟိုက ထုတ်ပြန်သည်။ https://thanlwinkhet.net/?p=8470
၂၄။  ကျိုက်ထိုတွင် စစ်မှုထမ်းဥပဒေကို အကောင်အထည်ဖော်သူများအား KRF အရေးယူမည်
    March 18, 2024

မွန်ပြည်နယ်၊ ကျိုက်ထိုမြို့နယ်မှာ စစ်ကောင်စီ စစ်မှုထမ်းဥပဒေကို အသက်သွင်းဖို့ ကြိုးစားနေတဲ့ ဘယ်သူမဆို စစ်ရေး ပစ်မှတ်အဖြစ် အရေးယူသွားမယ်လို့ ကျိုက်ထိုတော်လှန်ရေးအင်အားစု (KRF) က သတိပေးထုတ်ပြန်ခဲ့ပါတယ်။ ကျိုက်ထိုမြို့ နယ်ရှိ ရပ်ကွက်နဲ့ ကျေးရွာအုပ်ချုပ်ရေးမှူးတွေကို စစ်ကောင်စီက ပြီးခဲ့တဲ့တပတ်မှာ အစည်းအဝေးခေါ်ယူပြီး ‌စစ်မှုထမ်းဖို့အ တွက် ရပ်ကွက်နဲ့ ကျေးရွာတခုကို လူငယ် ၁၀ ဦးစီ စာရင်းကောက် ခေါ်ယူဖို့ ခိုင်းစေခဲ့ပါတယ်။ စစ်ကောင်စီရဲ့ စစ်မှုထမ်းဥပဒေကို ရှုတ်ချပြီး ကျိုက်ထိုမြို့အတွင်းရှိ လူငယ်တွေကို စစ်မှုထမ်းဖို့ အကောင်အထည်ဖော် ဆောင်ရွက်ရာမှာ စစ်ကောင်စီဘက်က ကိုယ်တိုင်ကိုယ်ကျ ပါဝင်သူတွေနဲ့ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်သူတွေကို စစ်ရေးပစ်မှတ်အဖြစ် အရေးယူသွားမယ်လို့ ကျိုက်ထိုတော် လှန်ရေးအင်အားစု (KRF) ပြန်ကြားရေးတာဝန်ခံက ပြောပါတယ်။

“စစ်မှုထမ်းဥပဒေ အကောင်အထည်ဖော်တဲ့နေရာမှာ ကိုယ်တိုင်ပါဝင်တဲ့သူတွေအပြင်ကို လိုက်ပြီး လုပ်ကိုင်ပေးနေတဲ့ ဝန်ထမ်းတွေ၊ မြို့နယ်နဲ့ ရပ်ကွက်၊ ကျေးရွာ အုပ်ချုပ်ရေးမှူးတွေ၊ နောက်ပြီး ရာအိမ်မှူး၊ ဆယ်အိမ်မှူးနဲ့ စစ်ကောင်စီ ဒေါက်တိုင် တွေကိုပါ စစ်ရေးပစ်မှတ်အဖြစ် ထိရောက်စွာ အရေးယူသွားပါမယ်။ စစ်ကောင်စီနဲ့ ပူးပေါင်းတဲ့သူမှန်သမျှ နိဂုံးမလှဘူးလို့ ပြော ချင်ပါတယ်။” စစ်ကောင်စီမှာ စစ်မှုမထမ်းဖို့ ရှောင်လွဲနိုင်တဲ့ နည်းလမ်းမှာ တောခိုဖို့ကလွဲပြီး တခြားနည်းလမ်း မရှိတဲ့အတွက် နီးစပ်ရာ တော်လှန်ရေးအဖွဲ့တွေနဲ့ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်သွားပြီး စစ်ကောင်စီကို အမြစ်ပြတ်တဲ့အထိ တိုက်ထုတ်သွားသင့်တယ်လို့ သူက ဆက်ပြောပါတယ်။ လက်နက်ကိုင်ရမှာ ကြောက်ပေမဲ့ စစ်ကောင်စီက အတင်းအကျပ် စစ်မှုထမ်းခိုင်းပါက တော်လှန်ရေး တပ်ဖွဲ့ထဲ ဝင်သွားမယ်လို့ ကျိုက်ထိုမြို့မှာ နေထိုင်တဲ့ လူငယ်တဦးက ပြောပါတယ်။ စစ်ကောင်စီမှာ စစ်မှုမထမ်းချင်ဘဲ ရှောင်လွှဲ လိုသူတွေကို ကျိုက်ထိုမြို့ရှိ ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့‌တွေဘက်က ကြိုဆိုလက်ခံပေးသွားမယ်လို့ ပြီးခဲ့တဲ့ ရက်ပိုင်းတွေက အသီးသီးထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။ https://burmese.dvb.no/post/643763
၂၅။ ၄ လကြာ ကုန်စည်စီးဆင်းမှုရပ်နေသည့် ရခိုင်တွင် ကုန်စည်စျေးများ ထပ်ဆင့်မြင့်တက်နေ
   March 19, 2024

ကုန်စည်စီးဆင်းမှု ၄ လအကြာ ရပ်တန့်နေသည့်ရခိုင်တွင် ပြည်နယ်အတွင်း ကုန်စည်စျေးနှုန်းများမှာ ထပ်ဆင့်မြင့်တက် လျှက်ရှိနေကြောင်း ဒေသခံများကပြောသည်။ စားသောက်ကုန်နှင့် လူသုံးကုန်များအတွက် ပြည်မမြို့များကို အဓိကအားထား နေခဲ့ရသည့် ရခိုင်တွင် စစ်ကောင်စီနှင့် ရက္ခိုင့်တပ်တော်တို့ တိုက်ပွဲများစတင်ခဲ့သည့် နိုဝင်ဘာလမှစ၍ ပုံမှန်ကုန်စည် စီးဆင်းရာ လမ်းကြောင်းများ ပိတ်ဆို့ခံရမှုကြောင့် ပြည်နယ်အတွင်း ကုန်စည်များပြတ်လပ်မှုများပြားခဲ့သည်။ လက်ရှိတွင်မူ ရရာလမ်း ကြောင်းများမှ ကုန်စည်များသယ်ယူရောင်းချမှုတို့ ရှိနေကြသော်လည်း အဆင်ပြေမှုမရှိဟု ကုန်စည်သယ်ယူရောင်းချနေသူ တစ်ဦးက ပြောသည်။ “အခုအခြေနေမှာ ကုန်ကူးတာက အသက်ကိုရင်းထားရတာပဲ။ ရတဲ့နေရာက ရသလိုကုန်စည်တွေ သယ်နေရတယ်။ လမ်းကြောင်းက မကောင်းတော့ ဒီကိုရောက်တဲ့ ကုန်စျေးတွေကလည်းမြင့်သွားတာပဲ ” ဟု ပြောသည်။

လက်ရှိတွင် ကုန်စည်များထဲမှ အချို့ကုန်စည်စျေးနှုန်းများမှာ ကြက်သွန်နီ တစ်ပိဿကို ၃ သောင်းကျပ်၊ ကြက်သွန်ဖြူ တစ်ပိဿကို ၅ သောင်းကျပ်၊ ကြက်ဥ ၁ လုံး ၈၀၀ ကျပ်၊ ငရုတ်သီးခြောက် ၁ ပိဿာ ၅ သောင်းကျပ်၊ သားရေဖိနပ်တစ်ရံကို ၁၀၀၀၀ ကျပ်နှင့် တစ်ခြားလူသုံးကုန်ပစ္စည်းများမှာလည်း ၂ ဆမှ ၁၀ ဆကြား မြင့်ဆက်လျှက်ရှိနေသည်။ လတ်တလောတွင် လည်း ဘင်္ဂလာမှ စားသောက်ကုန်စည်အချို့လည်း ဝင်ရောက်နေကာ ပြည်နယ်အတွင်း ဝယ်ယူရောင်းချမှုရှိနေကြောင်း စျေးရောင်းချသူများက ပြောသည်။ “လောလောဆယ် မုန့်နဲ့ စားဆီဝင်နေတယ်။ မုန့်က ဘီစကွတ်မုန့်အမျိုးအစားတွေ ၄၊ ၅ မျိုး လောက်ရှိတယ်။ ဆီကတော့ ဆီသန့်လိုမျိုး ပုလင်းနဲ့လာတာ။ ဒီမှာရောင်းနေကျ စားအုန်းဆီနဲ့ စျေးအတူတူပဲ” ဟု ပြောသည်။ ရခိုင်ရှိ စစ်ကောင်စီတပ်ရင်းအားလုံးကို ထိုးစစ်ဆင်တိုက်ခိုက်နေသည့် ရက္ခိုင့်တပ်တော် အနေဖြင့်လည်း ရခိုင်ပြည်၏ ကုန်စည် စီးဆင်းမှု လမ်းကြောင်းအား ပြင်ဆင်လျှက်ရှိနေပြီး အဓိကအနေဖြင့် အိန္ဒိယနှင့် ပလက်ဝ ကုန်သွယ်ရေးလမ်းကြောင်းကို ဆက်လက် ဖောက်လုပ်လျှက်ရှိနေက အိန္ဒိယနိုင်ငံတာဝန်ရှိသူများနှင့်လည်း ရက္ခိုင့်တပ်တော်အနေဖြင့် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှုများ ပြုလုပ်မှုရှိထားကြောင်း သိရသည်။ https://www.facebook.com/photo?fbid=858 142809658480&set=pcb.858143076 325120
၂၆။ စစ်မှုထမ်းဥပဒေကို အကောင်အထည်ဖော်နေသူများအားအရေးယူသွားမည်ဟု တော်လှန်ရေးလူငယ်အင်အားစုထုတ် ပြန်
   March 18, 2024

ရှမ်းပြည်နယ်တောင်ပိုင်းအတွင်း၌ အကြမ်းဖက်စစ်ကောင်စီ၏ စစ်မှုထမ်းဥပဒေကို အကောင်အထည် ဖော်နေသူများ အား ထိရောက်စွာ အရေးယူသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ရှမ်းပြည်နယ်တောင်ပိုင်း တော်လှန်ရေးလူငယ်အင်အားစု (SSRY) က ထုတ် ပြန်သည်။ စစ်မှုထမ်းရန်အတွက် အကြမ်းဖက် စစ်ကောင်စီ၏ ထုတ်ပြန်ချက် ထွက်ပေါ်လာပြီးနောက် ရှမ်းပြည်နယ်တောင်ပိုင်းရှိ မြို့နယ်များမှ လဝက၊ ထွေအုပ်၊ ရပ်ကျေး ၊ ရာအိမ်မှူး၊ဆယ်အိမ်မှူးများနှင့် နောက် လိုက်များ သည် နိုင်ငံရေးမတည် ငြိမ်မှုကို အခွင့်ကောင်းယူကာပြည်သူများအား မတရား ခြိမ်းခြောက် ကာ အကျိုးစီးပွားရှာနေကြကြောင်း သိရသည်။

ထိုသို့ ကိုယ်ကျိုးစီးပွားရှာနေကြသော သူများ၏ ကိုယ်ရေးအချက်အလက်များကို ရရှိထားပြီး စစ် ကောင်စီ၏ စစ်မှုထမ်း ဥပဒေကို အကောင်အထည်ဖော်ပေးနေသည့် ရပ်/ကျေးအုပ်ချုပ်ရေးမှူးများကို ထိထိရောက်ရောက် အရေးယူသွားမည်ဖြစ် ကြောင်း ရှမ်းပြည်နယ်တောင်ပိုင်းတော်လှန် ရေးလူငယ်အင်အားစု (SSRY) အမှတ် ၁၀၀၈ တပ်ရင်းက ထုတ်ပြန်ထားသည်။ တိုင်းပြည်အတွက် အသက်ပေးတိုက်ပွဲဝင်သွားသည့် ရဲဘော်များနှင့် ပြည်တွင်းစစ်ဘေးကြောင့် ဒုက္ခ ရောက်နေရသူများကို လျစ်လျူရှုကာ ကိုယ်ကျိုးစီးပွားကို ရှေ့တန်းတင်နေသူများနှင့် အကြမ်းဖက် စစ်ကောင်စီကို  ရှမ်းပြည်နယ် တောင်ပိုင်း တော်လှန် ရေးလူငယ်အင်အားစု (SSRY) အမှတ် ၁၀၀၈ တပ်ရင်းမှ အမြစ်ဖြတ်ချေမှုန်းသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ယင်းထုတ်ပြန်ချက်တွင်ဖော် ပြထားသည်။ https://www.facebook.com/photo/?fbid=77103909845703 2&set=a.568142278746716
၂၇။ ဆွမ်ပရာဘွမ်မြို့ကို စစ်ကောင်စီတပ်က လေကြောင်းပစ်ကူ အဓိကထားခုခံနေ၊ စစ်ကောင်စီတပ်စခန်း တစ်ခုသာကျန်
   March 18, 2024

ကချင်လွတ်မြောက်ရေးတပ် (KIA) ပူးပေါင်းတပ်ဖွဲ့က ဆွမ်ပရာဘွမ်မြို့အတွင်း တစ်ခုတည်းကျန်သော စစ်ကောင်စီတပ် စခန်းကို အပြီးသတ်သိမ်းပိုက်နိုင်ရန် ဆက်လက်ထိုးစစ်ဆင်တိုက်ခိုက်နေပြီး စစ်ကောင်စီတပ်ကလည်း‌ လေကြောင်းပစ်ကူများ ဖြင့် ခုခံနေကြောင်း သိရသည်။ ရဲစခန်းနှင့် ဌာနဆိုင်ရာရုံးများကို ပြီးခဲ့သည့် မတ်လ ၁၆ ရက်နေ့က တိုက်ခိုက်သိမ်းပိုက်ပြီးနောက် KIA ပူးပေါင်းတပ်က မြို့အတွင်း ဝင်ရောက်နေရာယူထားပြီး စစ်ရေးတင်းမာလျက်ရှိကြောင်း ရှေ့တန်းသတင်းရင်းမြစ်တစ်ဦးက ပြောသည်။“မြို့အတွင်းက (စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင်)တော့ အကုန်ပြေးသွားလို့ မြို့ကိုတော့ဝင်နိုင်ပြီ။ ရဲစခန်းကဟာတွေတော့ သေနတ်တွေ၊ ကျည်ဆန်တွေ အကုန်ထားပြီးထွက်ပြေးသွားတာ။ ပြေးတဲ့သူကပြေး၊ အလင်းဝင်တဲ့သူကဝင် လုပ်နေတဲ့အချိန် ရဲအုပ်တစ်ယောက်က မပြေးဘဲနဲ့ လေကြောင်းပစ်ကူတွေ၊ စစ်ကူတွေ တောင်းနေတာ သေသွားတယ်လေ။ စခန်းကုန်းတစ်ခုကျန် သေးတယ်” ဟုပြောသည်။

ဆွမ်ပရာဘွမ်မြို့ပေါ်တွင် ကျန်ရှိနေသော စစ်ကောင်စီတပ်စခန်းမှာ ပူတာအိုအခြေစိုက် ခြေလျင်တပ်ရင်း (ခ.လ.ရ – ၄၆) လက်အောက်ခံတပ်စခန်းဖြစ်ပြီး အင်အား ၅၀ ခန့်ရှိကာ တိုက်ပွဲပြင်းထန်နေကြောင်း မြေပြင်သတင်းရင်းမြစ် အခြားတစ်ဦး က ပြောသည်။“အခြေအနေကတော့ မထူးသေးဘူး တိုက်နေတုန်းပဲ ချနေတုန်းပဲ။ မြို့နဲ့ ရဲစခန်းကရပြီ ရဲစခန်းအပေါ် တောင်ကုန်းမှာရှိတဲ့ စစ်တပ်ကုန်းတစ်ကုန်းပဲလိုတာ။ အဲ့စခန်းမှာက ခ.လ.ရ ၄၆ က အဖွဲ့တွေပဲ။ အခုလေကြောင်းလာနေတယ်” ဟုပြော သည်။ တိုက်ပွဲပြင်းထန်နေသည့် ဆွမ်ပရာဘွမ်မြို့သို့ စစ်ကူလာသော စစ်ကောင်စီတပ်နှင့် ခေါင်လန်ဖူးဌာနေပြည်သူ့စစ် ပူးပေါင်း စစ်ကြောင်းလည်း ပူတာအိုမြို့နယ်၊ ဆွမ်ပီယန်ကျေးရွာအနီးတွင် ကြားဖြတ်တိုက်ခိုက်ခံခဲ့ရကြောင်း သိရသည်။ ကချင်လွတ် မြောက်ရေးတပ် (KIA) ပူးပေါင်းတပ်က ဆွမ်ပရာဘွမ်မြို့နယ်၊ မလိယန်စစ်ကောင်စီစခန်းကိုလည်း ပြီးခဲ့သည့် မတ်လ ၉ ရက်နေ့ တွင် သွားရောက်တိုက်ခိုက်သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။ https://www.facebook.com/photo?fbid=729482426046095&set=pcb.7294 82479379423
၂၈။ နောင်ကားကျေးရွာအုပ်စုအတွင်းတွင် PNO ပြည်သူ့စစ်က အဆမတန်ဆက်ကြေးကောက်ခံနေ ခြင်းကြောင့် ဒေသခံ အချို့မှာအခက်ခဲရှိနေ
   March 18, 2024

နောင်ကားကျေးရွာအုပ်စုအတွင်းရှိ ကျေးရွာများကို စက်အမျိုးမျိုး ယာဥ်အမျိုးမျိုးရှိသည့်ပြည်သူများထံ PNO ကအဆ မတန် သိန်းချီ ဆက်ကြေးကောက်နေသည့်အတွက် ဒေသခံအချို့ အခက်အခဲဖြစ်ရကြောင်းသိရသည်။ ရှမ်းပြည်နယ်တောင်ပိုင်း တောင်ကြီးမြို့နယ် ကျောက်တလုံးမြို့နယ်ခွဲ နောင်ကားကျေးရွာအုပ်စုအတွင်းရှိကျေးရွာကို PNO ပြည်သူ့စစ်က ယာဥ်များ စက် များအတွက် အခွန်ပေးဆောင်ရန်စာထုတ်ပြီး အတင်းဆက်ကြေးကောက်နေသည်။ “အာဏာသိမ်းချိန်ဆိုပြည်သူက စစ်ကောင်စီ အတွက်ရော သူတို့ (PNO)အတွက်ပါ အခွန်ပေးနေရတာ အဲ့လိုပေးဖို့ပြည်သူမှာ တစ်ဦးချင်းစီကိုက အခက်အခဲဖြစ်နေရတာ မပေးချင်တောင် ဘာမှမတတ်နိုင်ဘူးလေ ပေးနေရတယ် လွန်ဆန်ဖို့လည်းမလွယ်ဘူးလေ”ဟု ဒေသခံတစ်ဦးက ပြောသည်။

PNO ပြည်သူ့စစ်သည် ပြည်သူများထံ မည်သို့ အခွန်ကောက်ရမည်ကိုသာ စဥ်းစားပြီး အချို့ပြည်သူမှာ စစ်ဘေးရှောင် ရင်း အခွန်အခထပ်ပေးရသည့်အတွက် နှစ်ဆင့် လူ့အခွင့်ရေးချိုးဖောက်ခံရသည်ဟု သူကဆက်ပြောသည်။ PNO ပြည်သူ့စစ် ဆက်ကြေးအခွန်ကောက်သည်မှာ အိမ်စီးကား ၅ သောင်း၊ တင်ဘာကား ၁၄’ပေအောက် ၁ သိန်း၊ ထွန်ကား ၁သိန်း၊ ဆယ်ဘီး ၂သိန်း၊ ဆယ့်နှစ်ဘီးတွဲ ၃ သိန်း၊ ဘက်ဖိုး ၁ တန်နှုန်း ၅သောင်း၊ စပါးကြိတ်စက် အသေး ၅ သောင်း၊အလတ် ၃သိန်း၊ အကြီး ၅ သိန်းနှင့် ဆီစက် ၁ သိန်းကျပ်တို့ကိုကောက်ခံမည်ဟုသိရသည်။ ယင်းအပြင် ပွဲရုံ အသေး ၃သိန်း၊ အကြီး ၅သိန်း၊ကြက်ခြံ တစ်ခြံ ၁ သိန်း၊ ဆီပန့်ဆိုင် အသေး ၃ သိန်း၊ အကြီး ၅ သိန်းနှင့် သဲကျင်းအသေး ၃သိန်း၊ အကြီး ၆ သိန်းစသည် သိန်းချီကောက်နေကြောင်း ဆိုသည်။ ဒေသခံများကို အတင်းဆက်ကြေးအ​​ပြင် ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်းရန်လည်း လူငယ်များကိုဆင့်ခေါ်စုဆောင်းပြီး နောင်ကား ကျေးရွာအတွင်း လူငယ် ၆ ဦးကိုလည်း စစ်ကောင်စီအတွက် ခေါ်ယူပေးခဲ့ကြောင်းစုံစမ်းသိရှိသည်။ https://www.thepeoplevoicepaoh.com

၂၉။ ၃ နှစ်ကျော်အတွင်း စစ်တပ် သတ်ဖြတ်မှုကြောင့် ကျဆုံးပြည်သူ ၄၇၂၀ ထိ မြင့်တက်လာ
   March 18, 2024

အာဏာသိမ်း ၃ နှစ်ကျော်အတွင်း စစ်တပ် အကြမ်းဖက်ပစ်ခတ်သတ်ဖြတ်မှုတွေကြောင့် အပြစ်မဲ့ကျဆုံးပြည်သူ အယောက် ၄,၇၂၀ ထိ ရှိလာခဲ့ပြီဖြစ်တယ်လို့ နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားများ ကူညီစောင့်ရှောက်ရေးအသင်း (အေအေပီပီ)က ပြောပါတယ်။ နွေဦးတော်လှန်ရေးကာလအတွင်း ဒီနေ့အထိ ၂၀,၁၁၄ ယောက် လက်ရှိ ချုပ်နှောင်ခံထားရဆဲ ဖြစ်ပြီး အဲဒီထဲက ၈,၈၄၁ ယောက်ကတော့ ထောင်ဒဏ် ချမှတ်ခံထားရပါတယ်။ သေဒဏ်ချမှတ်ခံထားရပြီး အကျဉ်းထောင်တွေထဲမှာ ထိန်းသိမ်းခံနေရသူ စုစုပေါင်းကတော့ ၁၂၃ ယောက် ရှိနေပြီး မျက်ကွယ်သေဒဏ်ချမှတ်ခံထားရသူ ၄၃ ယောက် အပါအဝင် ၁၁၉ ယောက်ကတော့ မျက်ကွယ်ပြစ်ဒဏ် ချမှတ်ခံထားရတာကြောင့် သေဒဏ်ချ မှတ်ခံထားရသူ စုစုပေါင်း ၁၆၆ ယောက် ရှိလာခဲ့ပြီလို့ ဆိုပါတယ်။

လတ်တလောအချိန်ထိ ဖမ်းဆီးခံရပြီး ပြန်လည်လွတ်မြောက်လာသူဦးရေကတော့ ၆,၁၃၂ ယောက်ရှိခဲ့တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ အေအေပီပီက ကောက်ယူထားတဲ့ သတင်းအချက်အလက်တွေအရ နိုင်ငံတဝန်း အကြမ်းဖက်စစ်အုပ်စုနဲ့ ပြည်သူ့ကာကွယ် ရေးတပ်တွေ၊ တိုင်းရင်းသားခုခံကာကွယ်ရေး တပ်တွေကြား ဖြစ်ပွားခဲ့တဲ့ တိုက်ပွဲတွေနဲ့ စစ်အုပ်စုဘက်က စစ်ကြောင်းထိုး တာ၊ လက်နက်ကြီး၊ လက်နက်ငယ်တွေနဲ့ ပစ်ခတ်တာ၊ နေအိမ်တွေကို မီးရှို့ဖျက်ဆီးတာတွေကြောင့် ဘေးလွတ်ရာ တိမ်းရှောင် ထွက်ပြေးနေကြရတဲ့ စစ်ဘေးရှောင်ပြည်သူ အရေအတွက်မှာတိုးမြင့်လာပြီး လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ အကူအညီ တွေ လိုအပ်နေတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ https://burmese.dvb.no/post/643881
၃၀။ ဖမ်းဆီးခံထားရတဲ့ ရောဘတ်စစ်ရှောင်စခန်းက စစ်ရှောင်အမျိုးသား ၁၅ ဦးပြန်ပြီးလွတ်မြောက်
    18 March 2024

ဗန်းမော်မြို့ ရောဘတ်စစ်ရှောင်စခန်းကနေ ဖမ်းဆီးခံထားရတဲ့ စစ်ရှောင်အမျိုးသား ၁၅ ဦး မနေ့ညနေပိုင်းပြန်ပြီး လွတ် မြောက်လာပြီဖြစ်တယ်လို့ စစ်ရှောင်စခန်းကနေ သိရပါတယ်။ အဲဒီစစ်ရှောင်တွေဟာ ပြီးခဲ့တဲ့ မတ်လ ၉ ရက်ည စစ်တပ်က စစ်ရှောင်စခန်းထဲကနေ လာရောက်ဖမ်းဆီးခေါ်သွားတာဖြစ်ပြီး မတ်လ ၁၇ ရက်နေ့ ညနေ ၄ နာရီလောက်မှာ ပြန်လွတ်ပေး လိုက်တာဖြစ်တယ်လို့ စစ်ရှောင်စခန်းတာဝန်ခံဆရာတစ်ဦးက ပြောပါတယ်။“အကုန်ပြန်လွတ်လာပြီ၊ ဒီက ရပ်မိရပ်ဖတစ်ချို့နဲ့ သွားခေါ်ခဲ့တာပေါ့၊ သူတို့ဘက်ကလည်း မေးစရာရှိတာနည်းနည်းပါးပါးပြန်မေးပြီး ဘာအပြစ်မှမရှိဘူးဆိုပြီး ခံဝန်ချက် ထိုးပြီး ပြန်လွတ်လိုက်တာပေါ့”လို့ပြောပါတယ်။

မတ်လ ၇ ရက်နေ့ကတည်းကစပြီး စစ်ကောင်စီတပ်တွေဟာ ဗန်းမော်မြို့ထဲကို ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ KPDF တွေဝင် ရောက်လာပြီဆိုတဲ့ အကြောင်းပြချက်နဲ့မြို့တွင်း၊မြို့ပြင် အရပ်သားပြည်သူတွေကို စစ်ဆေးဖမ်းဆီးတာ လုပ်ဆောင်လာပြီး မတ်လ ၈ ရက်နေ့မှာလည်း ဟိုတယ်၊ တည်းခိုခန်းအားလုံးမှာ ရှောင်တခင်ဝင်ရောက်စစ်ဆေးပြီး မြစ်ဆုံဟိုတယ်ပိုင်ရှင်ကို ဖမ်းဆီးသွားတဲ့အပြင် မတ်လ ၉ ရက်နေ့ညမှာလည်း ရောဘတ်စစ်ရှောင်စခန်းက စစ်ရှောင်ဖမ်းဆီးရသူ စုစုပေါင်း ၁၇ ဦးကို ဖမ်းဆီးသွားတာဖြစ်ပါတယ်။“လွတ်တာကလွတ်တာပေမဲ့၊ သူတို့ကို အပြင်မထွက်ရလို့ လက်မှတ်ထိုးထားရတာပေါ့၊ သူတို့ စစ်စရာမေးစရာရှိလာရင် အချိန်မရွေးပြန်လာခေါ် နိုင်တယ်လို့လည်းပြောတယ်”လို့ဆိုပါတယ်။ အခုလို ပြန်လွတ်လာပေမဲ့ စစ်တပ်ဘက်က အချိန်မရွေးပြန်ခေါ်ပြီး စစ်ဆေးမေးမြန်နိုင်တဲ့အတွက် ဖမ်းခံခဲ့ရတဲ့ လူငယ်တွေအနေနဲ့ စိုးရိမ်မှုတွေရှိနေတယ် လို့ သူကဆက်ပြောပါတယ်။ https://burmese.kachinnews.com/2024/03/18/bb1-85/
၃၁။ ရွှေကုက္ကိုလ်မြို့ရှိ ကျားဖြန့်ငွေလိမ်လုပ်ငန်းများ မြို့အပြင်နှင့် မြဝတီမြို့ဘက်သို့ ပြောင်းရွှေ့လုပ်ကိုင်နေ
    March 18, 2024

ကရင်ပြည်နယ်၊ မြဝတီမြို့မြောက်ဘက်ခြမ်း ရွှေကုက္ကိုလ်မြို့ရှိ တရုတ်နိုင်ငံသားများ ဦးစီး လုပ်ကိုင်နေသည့် ကျားဖြန့် အွန်လိုင်းငွေလိမ်လုပ်ငန်းအများစုကို မြို့အပြင်နေရာများနှင့် မြဝတီမြို့ဘက်တွင် ပြောင်းရွှေ့လုပ်ကိုင်နေကြကြောင်း ထိုလုပ် ငန်းနှင့်နီးစပ်သည့် ဒေသခံသတင်းအရင်းအမြစ်ထံမှ သိရသည်။ ရွှေကုက္ကိုလ်မြို့တွင် လျှပ်စစ်မီး၊ ရေနှင့် အင်တာနက်များ ဖြတ် တောက်ခံထားရ၍ ကျားဖြန့် ကုမ္ပဏီမှ လုပ်ငန်းဦးစီးသူ တရုတ်နိုင်ငံသားများက ၎င်းတို့၏ အလုပ်သမားများနှင့်အတူ မြို့အပြင် နှင့် မြဝတီ မြို့ဘက်သို့ ပြောင်းရွှေ့လုပ်ကိုင်နေသည့် အခြေအနေနှင့်ပတ်သက်၍ လုပ်ငန်းနှင့် နီးစပ်သည့် အမည်မဖော်လိုသူ ဒေသခံတစ်ဦးက ယခုလို ပြောသည်။“အွန်လိုင်းကာစီနိုလုပ်ငန်းတွေတော့ နည်းနည်းတော့ အလှမ်းဝေးသွားတယ်။ ကုက္ကိုလ် မြို့ထဲမှာမဟုတ် တော့ဘူး။ သူတို့က မြို့အပြင်ဘက်ကို ပြန်ရွှေ့လိုက်တယ်။ မြဝတီဘက်ကိုလည်း ရွှေ့သွားကြတာ။ ကုက္ကိုလ်မှာ လုပ်ငန်းက မကုန်တကုန်ပဲ။ ကာစီနိုအသေးတွေလောက်ပဲကျန်တော့တယ်။ ကျန်တာက မြဝတီဘက်နဲ့ မြို့အပြင်ဘက်ကို ရောက်ကုန်ပြီး။ ဒီကကောင်လေးတွေ အလုပ်သွားလုပ်ကြတယ်။”ဟု ၎င်းဒေသခံက ပြောသည်။

ရွှေကုက္ကိုလ်မြို့တွင် အွန်လိုင်းငွေလိမ်လုပ်ငန်းအများစု ရပ်နားထားလိုက်သော်လည်း မြို့အတွင်းမှာ အထပ်မြင့် အဆောက် အဦးများ တိုးချဲ့ဆောက်လုပ်နေဆဲဖြစ်ပြီး စက်မှုဇုန်လုပ်ငန်းနှင့် အထည်ချုပ်ရုံများအဖြစ် ပြန်လည်ပြုလုပ်သွားမည် ဟုလည်း သတင်းများထွက်ပေါ်လျက်ရှိသည်။ ထို့အပြင် ရွှေကုက္ကိုလ်မြို့အပြင်နှင့် မြဝတီဘက်သို့ ပြောင်းရွှေ့သွားသည့် အွန်လိုင်းငွေလိမ်လုပ်ငန်းမှ အလုပ်သမားများကိုလည်း အတင်းအဓမ္မခိုင်းစေမှုများပြုလုပ်ခံနေရကြောင်း အမည်မဖော်လိုသူ အွန်လိုင်းငွေလိမ်လုပ်ငန်းအလုပ်သမားတစ်ဦးက ပြောသည်။ ၎င်းက “ကုက္ကိုလ်က သူဌေးက ငါတို့ကို မြဝတီဘက်မှာရွှေ့မယ် ပြောပြီး ခေါ်သွားတယ်။ ဒါပေမဲ့ မြဝတီ မှာက သူတို့ပေးတာနဲ့ခိုင်းတာက မတန်တော့ဘူး။ အခန်းကျဉ်းထဲမှာ စုပြီးနေရတယ်။ အိမ်တွေ ငှားပေးတာလည်းရှိတယ်။ သွားလုပ်မနိုင်ဘူး အလုပ်ပင်ပန်းတယ်။ သူတို့ကျွေးသလိုစားရတာလည်းအဆင်မပြေဘူး” ဟု ပြော သည်။ https://kicnews.org/2024/03/%e1%80%9b%e1%80%bd%e1 %80%be%e1%8080%e1%80%af%e1
၃၂။ တိုက်ပွဲတွေကြောင့် မြစ်ကြီးနား – ပူတာအို ကားလမ်း ဖြတ်သန်းလို့မရဘဲ ပူတာအိုမြို့မှာ ကုန်ဈေးနှုန်းမြင့်တက်‌နေပြီး   ပြတ်လပ်မှုပါရှိနေ
  March 19, 2024

တိုက်ပွဲတွေဖြစ်ပွားနေတာကြောင့် မြစ်ကြီးနား-ပူတာအို ကားလမ်းပိုင်း ပိတ်ထားပြီး ပူတာအိုမြို့မှာ ကားလမ်းနဲ့ အဓိက တင်သွင်းယူတဲ့ စားသောက်ကုန်တွေနဲ့ အခြားကုန်ဈေးနှုန်းတွေ မြင့်တက်နေတဲ့အပြင် ပြတ်လပ်မှုတွေလည်း ရှိနေတယ်လို့ ဒေသခံတွေက ဆီကသိရပါတယ်။ ကားလမ်းပိတ်ထားတာ တစ်ပတ်ကျော်ရှိလာပြီဖြစ်ပြီး မြစ်ကြီးနားမြို့ကနေ ပူတာအိုမြို့ကို ကားနဲ့ နေ့ချင်းတင်သွင်းတဲ့ CP ကြက်လို အသားတွေနဲ့ ငါး၊ သစ်သီးဝလံတွေကအစ ဈေးမြင့်တက်နေတဲ့အပြင် ပြတ် လပ်မှုတွေ လည်း ရှိလာတယ်လို့ ပူတာအိုမြို့ခံတစ်ဦးက အခုလိုပြောပါတယ်။ “တချို့ကုန်ခြောက်ပစ္စည်းတွေဆို ဝယ်လို့မရတော့ဘူး။ ဈေးကြီးတာထက်ကို ပိုက်ဆံရှိလို့ ဝယ်စားမယ်ဆိုရင်တောင် ဝယ်လို့မရတာတွေ အများကြီးရှိတယ်။အသား ငါးတွေတော့ တော် တော်လေး ပြတ်လပ်နေပြီ။ လမ်းကြောင်းလေးဖွင့်ဖို့ပဲ ဆုတောင်းနေရတာ။”  လို့ ဆိုပါတယ်။

လက်ရှိအချိန် မြို့ပေါ်က ဆိုင်ကြီးတွေမှာ ကြက်ဥဝယ်လို့မရတော့တာနဲ့ တချို့တလေ ဝယ်လို့ရတဲ့ ဆိုင်တွေမှာလည်း တစ်လုံးတစ်ထောင် ပေးဝယ်နေရတဲ့အပြင် ယုဇနလက်ဖက် တစ်ထုပ်ကို တစ်ထောင်နဲ့ သုံးလေးရာတန်ပစ္စည်းတွေလည်း တစ်ထောင်လောက်ထိ  မြင့်တက်သွားတာလို့ ဆိုပါတယ်။ မြစ်ကြီးနား- ပူတာအို ကားလမ်း ပိတ်ထားကတည်းကနေ လက်ရှိ အချိန်ထိမဖွင့်သေးတဲ့အတွက် ကုန်ဈေးမြင့်တက်တာအပြင် တချို့ပစ္စည်းတွေဆိုရင် ဝယ်လို့မရတော့ဘူးလို့ နောက်ထပ် ပူတာအို ဒေသခံတစ်ဦးကလည်း အခုလို ပြောပါတယ်။ ” လမ်းကြောက အခုထိမပွင့်သေးတော့ ပူတာအိုဘက်မှာ ကုန်ဈေးနှုန်းက အရမ်း တက်နေတာ။ ဘိလပ်မြေတွေက တက်တာတောင်မဟုတ်တော့ဘူး ဒီမှာရှိကို မရှိတော့ဘူး။ ကုန်ပစ္စည်းတွေလည်း အကုန် ပြတ် ကုန်တော့မှာ ကားလမ်းက ပိတ်ထားတော့။” လို့ ဒေသခံက လက်ရှိအခြေအနေကို ပြောပါတယ်။ လက်ရှိ ဆန်တစ်အိတ်ကို ၁၄၀,၀၀၀ (တစ်သိန်းလေးသောင်း)ဝန်းကျင်လောက် ဈေးပေါက်နေပြီး ကားနဲ့ အဓိကတင်သွင်းယူတဲ့ ခရမ်းချဉ်သီး၊ ကြက်သွန်နီ ကအစ ဈေးမြင့်တက်မှုတွေ ရှိနေတာလို့ သိရပါတယ်။   https://www.facebook.com/photo?fbid=428921713148161&set= a.266001999440134

၃၃။ ရသေ့တောင်မြို့ကို AA သိမ်းပိုက်ထိန်းချုပ်ခဲ့ပြီး သိမ်းယူနိုင်သည့် မြို့ပေါင်း ၁၀ မြို့အထိရှိလာ
   March 18, 2024

ရခိုင်ပြည်၊ ရသေ့တောင်မြို့ အခြေစိုက်တပ်ရင်းများဖြစ်သည့် ခမရ-၅၃၆ ၊ ၅၃၇  နှင့် ၅၃၈  တပ်ရင်း သုံး ခုစလုံးအား ရက္ခိုင့်တပ်တော်  (AA) က  အပြီးသတ် သိမ်းပိုက်ရယူနိုင်ခဲ့ပြီး မြို့ကို ထိန်းချုပ်ထားနိုင်ပြီ ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။ ရက္ခိုင့်တပ် တော် (AA) သည် ရသေ့တောင်မြို့ကို မတ် ၁၇ ရက်၊ ညနေ ၄ နာရီခန့်တွင်  အပြီးသတ်သိမ်းပိုက်ရယူနိုင်ခဲ့ပြီး ဖြစ်ကြောင်း AA က ထုတ်ပြန်ထားသည်။ စစ်ကောင်စီသည် ရသေုတောင်ကို  ကြည်း၊ ရေ၊ လေပစ်ကူအမြောက်အမြားဖြင့် အပြင်း အထန် ခုခံနေသည့်ကြားမှ အဆိုပါ တပ်ရင်း သုံးခုစလုံးကို နှစ်ပတ်ခန့် ထိုးစစ်ဆင် တိုက်ခိုက်ပြီးနောက် ယခုကဲ့သို့ သိမ်းပိုက်ရယူနိုင်ခဲ့ခြင်းဖြစ် ကြောင်း သိရသည်။

အဆိုပါ စခန်းများအတွင်းမှ စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင်အင်အား ခန့်သည် ၂၀၀  စစ်သင်္ဘောများဖြင့် ကိုယ်လွတ်ရုန်း ထွက် ပြေးလွတ်မြောက်သွားကြောင်း သိရသည်။ ထိုသို့ ထွက်ပြေးလွတ်မြောက်သွားသော်လည်း စစ်မှုထမ်းဥပဒေအား ခုတုံးလုပ်၍ စစ်ကောင်စီက  လောလော လတ်လတ် စစ်သင်တန်းပေးထားသည့်  မူဆလင်အချို့၏ အလောင်းများ၊ စစ်ကောင်စီတပ်သား အလောင်းများ၊ လက်နက်ခဲယမ်း၊ စစ်အသုံးအဆောင်ပစ္စည်းများကို သိမ်းဆည်းရမိခဲ့သည်ဟု AA က ထုတ်ပြန်ထားသည်။ လက်ရှိတွင် AA သည်  ပလက်ဝ၊ ဆမီး၊ ပေါက်တော၊ ကျောက်တော်၊ မင်းပြား၊ မြေပုံ၊ မြောက်ဦး၊ ပုဏ္ဏားကျွန်း၊ ရမ်းဗြဲ နှင့် ယခု ရသေ့တောင်အပါအဝင် တိုက်ခိုက်သိမ်းပိုက်ထားသည့် မြို့ပေါင်း ၁၀ မြို့ရှိလာပြီ ဖြစ်သည်။ https://www.facebook.com/pho to/?fbid=738248351777520&set=pcb.738248431777512

မှတ်ချက်။          သက်ဆိုင်ရာ သတင်းမီဒီယာအသီးသီးမှ ကောက်နုတ်ဖော်ပြခြင်းဖြစ်ပါသည်။

အထီးကျန်နေသည့် စစ်တပ်နှင့် အာဏာသိမ်းစစ်ခေါင်းဆောင်တို့၏ ကျဆုံးခန်းနီးနေပြီလော – ၄

အထီးကျန်နေသည့် စစ်တပ်နှင့် အာဏာသိမ်းစစ်ခေါင်းဆောင်တို့၏ ကျဆုံးခန်းနီးနေပြီလော – ၄

ဖက်ဒရယ်ဂျာနယ်၊ မြန်မာ

ထိန်မောင်နော်တောင် | သတင်းဆောင်းပါး

အပိုင်း (၄)

၅။ တော်လှန်ရေးအင်အားစုများ

တော်လှန်ရေးအင်အားစုများဟု ဆိုရာတွင် စစ်အာဏာရှင်စနစ်အား တော်လှန်တိုက်ခိုက်နေကြသော အင်အားစု အားလုံးကို ဆိုလိုသည်။ လက်ရှိ စစ်ကောင်စီအား မြေပြင်စစ်ရေး တိုက်ခိုက်ရာ၌ အောင်မြင်မှုများ ရရှိနေသည်ကို တွေ့ရှိရသည်။

.

(က) မြောက်ပိုင်းမဟာမိတ်သုံးဖွဲ့နှင့် စစ်ကောင်စီ

မြောက်ပိုင်းမဟာမိတ်သုံးဖွဲ့၏ ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေးသည် ၎င်းတို့လိုချင်သော ပန်းတိုင်၏ ၇၀ ရာခိုင်နှုန်းခန့် ပြီးမြောက်ပြီဟု ဆိုနိုင်သည်။ ထိုသုံးဖွဲ့ထဲမှ တအာင်းအမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးတပ် (TNLA) နှင့် ကိုးကန့်တပ်မတော် (MNDAA) တို့သည် ရည်မှန်းချက်အောင်မြင်ပြီဟု ဆိုရမည်ဖြစ်ပြီး လက်ရှိတွင် စစ်ကောင်စီနှင့် တိုက်ပွဲတစ်စုံတစ်ရာ ဖြစ်ပွားခြင်းမရှိတော့ပေ။ တရုတ်အစိုးရ၏ ကြားဝင်စေ့စပ်မှုကြောင့်ဟု ဆိုသော်လည်း ထိုသို့ အခြေအနေရောက်လာမည်ကို လူအများကကြိုတင် ခန့်မှန်းတွက်ဆပြီးဖြစ်သည်။

.

လက်ရှိတွင် ရက္ခိုင့်တပ်တော် (AA) သည် ရခိုင်ပြည်နယ်တွင်း တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားလျက်ရှိရာ ရခိုင်ပြည်နယ်၏ နယ်မြေအများစုအား တိုက်ခိုက်သိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့ပြီ ဖြစ်သည်။ စစ်ကောင်စီနှင့် ရက္ခိုင့်တပ်တော် (AA) တို့ကြား တရုတ်အစိုးရ၏ ကြားဝင်ညှိနှိုင်းမှု မဖြစ်ပေါ်လာနိုင်ဟု မဆိုနိုင်ပေ။ အဘယ့်ကြောင့်ဆိုသော် တရုတ်အစိုးရသည် ၎င်းတို့၏ အကျိုးအမြတ်အား ထိခိုက်စေနိုင်သည့် ကိစ္စမျိုးမလိုလားပေ။ ယခင်က ၂၀၂၃ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာ (၂၆) ရက်နေ့တွင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် ဦးဆောင်သည့် NLD အစိုးရ နှင့် တရုတ်နိုင်ငံပိုင် CITIC Group ကုမ္ပဏီတို့ သဘောတူညီခဲ့သည့် ရင်းနှီးမြုပ်နှံမှု ဒေါ်လာသန်းထောင်ချီ တန်ဖိုးရှိသော ကျောက်ဖြူရေနက် ဆိပ်ကမ်းစီမံကိန်းအား  စစ်ကောင်စီနှင့် CITIC တို့သည် ပြန်လည်ပြင်ဆင် လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သည်။ ထိုအခြေအနေသည် စစ်ကောင်စီနှင့် ရက္ခိုင့်တပ်တော်ကြား တရုတ်အစိုးရ ကြားဝင်လာနိုင်သည်ဟု ဆိုရမည်။ တဖက်တွင်လည်း ရခိုင်တွင် စစ်ရှုံးနေသည့် စစ်ကောင်စီသည် တရုတ်၏ ကြားခံမှုကို လိုလားတောင့်တနေမည်မှာ အမှန်ပင်ဖြစ်သည်။

.

(ခ) K3C, NUG, C3C, J2C

ကချင်ပြည်လွတ်လပ်ရေးအဖွဲ့ (KIO)၊ ကေအဲန်ယူ-ကရင်အမျိုးသားအစည်းအရုံး (KNU)၊ ကရင်နီ အမျိုးသားတိုး တက်ရေးပါတီ (KNPP)၊ ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး (CNF) တို့ပါဝင်သည့် K3C အဖွဲ့နှင့် အခြား EAO ဖွဲ့တို့သည် NUG အပါအဝင် NUG လက်အောက်ခံ ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ် PDF တပ်ဖွဲ့များနှင့် အခြားသော တော်လှန်ရေး လက်နက်ကိုင်အင်အားစုတို့နှင့် စစ်ရေး၊ နိုင်ငံရေးပူးပေါင်းဆောင်ရွက်နေသည်ကို တွေ့ရှိရသည်။

.

အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ (NUG) သည် မဟာမိတ် တိုင်းရင်းသားတော်လှန်ရေးအဖွဲ့များနှင့် အတူပူးပေါင်းကာ ဗဟိုကွပ်ကဲရေးနှင့် ပေါင်းစပ်ညှိနှိုင်းရေးကော်မတီ (Central Command and Coordination Committee – C3C)၊ ပူးပေါင်းညှိနှိုင်းရေးကော်မတီ (Joint Coordination Committee – J2C) တို့ကို စုဖွဲ့ထားနိုင်ခဲ့သည်။ ထို့နောက် တိုင်းစစ်ဒေသ Military Division Command (MDC) စစ်တိုင်း ၃ ခုအား ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။ MDC1 မြောက်ပိုင်းစစ်ဒေသခေါ် အမှတ် (၁) စစ်ဒေသ၊ MDC2 တောင်ပိုင်းစစ်ဒေသခေါ် အမှတ် (၂) စစ်ဒေသ၊ MDC3 အလယ်ပိုင်း စစ်ဒေသခေါ် အမှတ် (၃) စစ်ဒေသတို့ဖြစ်သည်။

.

စစ်ဒေသ (၁) MDC1 တွင် ကချင်၊ ချင်း ၊ ရှမ်းမြောက်၊ စစ်ကိုင်း ၊ မကွေး ၊ မန္တလေးတို့ပါဝင်ပြီး  KIA ၏ C3C စစ်ရေး ဦးဆောင်မှုအောက်တွင် စစ်ရေးလှုပ်ရှားများဆောင်ရွက်လျက်ရှိကာ စစ်ဒေသမှုး (စစ်ဦးစီးချုပ်) ဒုဗိုလ်ချုပ်ကြီး R Hkawng Lum နှင့် ခရိုင်မှူးများ ကွပ်ကဲသည်ဟု ဆိုသည်။ တောင်ပိုင်းစစ်ဒေသခေါ် စစ်ဒေသ (၂) MDC2 ၏ COC သည် KNU ဦးဆောင်သော J2C ဖြစ်ပြီး စစ်ဒေသ (၂) ထဲတွင်မူ ကရင်၊ ရန်ကုန်၊ ပဲခူး ၊ ဧရာဝတီ၊ တနင်္သာရီ တို့ပါဝင်ကာ စစ်ဒေသမှုး (စစ်ဦးစီးချုပ်) အနေဖြင့် KNU ဒုစစ်ဦးစီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်စောဘောကျော်ဟဲ နှင့် တပ်မဟာ ၃ တပ်မဟာမှူး ဗိုလ်မှူးချုပ်စောလေးတရော် တို့က တာဝန်ယူ ဆောင်ရွက်နေသည်ဟု ဆိုသည်။ ထို့အတူ အလယ်ပိုင်းစစ်ဒေသခေါ် စစ်ဒေသ (၃) MDC3 ရှမ်းတောင်၊ ကရင်နီ၊ နေပြည်တော် တို့ပါဝင်ပြီး စစ်ဒေသမှူး (စစ်ဦးစီးချုပ်) အနေဖြင့် KA စစ်ဦးစီးချုပ် ဗိုလ်မှူးချုပ် အောင်မြတ် မှ တာဝန်ယူသည်။ နေပြည်တော် စစ်ဒေသခွဲအား MDC2 နှင့် ပူးပေါင်းလှုပ်ရှား၍ KNLA တပ်မဟာ ၂ တောင်ငူခရိုင် တပ်မဟာမှူးသည် စစ်ဒေသခွဲ ကွပ်ကဲပြီး ဒုစစ်ဒေသခွဲမှူးသည် NUG မှ ဖြစ်သည်ဟု သိရသည်။

.

ဤသို့သော အခြေအနေများကို ကြည့်မည်ဆိုပါက စစ်ကောင်စီအား စစ်ရေးအရတုန့်ပြန်ရန် ၎င်းအဖွဲ့အစည်းများကြား ပူးပေါင်းကွပ်ကဲရေးနှင့် ပေါင်းစပ်ညှိနှိုင်းရေးတို့ကို ညှိနှိုင်းဆွေးနွေးခြင်းဖြင့် ကွပ်ကဲဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်ဟု ဆိုရမည်။ ထို့အပြင် အာဏာသိမ်းပြီးနောက် ပေါ်ပေါက်လာသည့် အင်အားကြီး ဒေသကာကွယ်ရေး တပ်ဖွဲ့များ ဖြစ်ကြဖြစ်သည့် Karenni National Defense Force (KNDF), Kachin People’s Defense Force (KPDF), Chinland Defense Force (CDF) တို့လို အဖွဲ့အစည်းများသည်လည်း C3C နှင့် ပူးပေါင်းချိတ်ဆက်လျက် ရှိသည်။ အလားတူ ဗမာပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေးတပ်တော် (BPLA) တပ်ဖွဲ့သည်လည်း ၎င်းတို့ အခြေချနယ်မြေရှိ EAO များနှင့် ပူးပေါင်းတိုက်ပွဲဝင်လျက် ရှိနေသည်။

.

ထိုသို့ NUG ၊ တိုင်းရင်းသားတော်လှန်ရေးအင်အားစုများနှင့် တော်လှန်ရေးအင်အားစုများအကြား ပူးပေါင်းချိတ်ဆက်မိသွားခြင်းသည် လက်ရှိနွေဦးတော်လှန်ရေး အောင်မြင်မှုရရှိရန်နှင့် ပြည်သူလူထု မျှော်လင့်နေသော အနာဂတ် ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီ နိုင်ငံတော်သစ်ဆီသို့ တက်လမ်းနိုင်ရန် လမ်းစဟု ရှုမြင်မည်ဆိုပါက မြင်နိုင်သည်။

.

လက်ရှိအချိန်သည် တော်လှန်ရေးအင်အားစုများသည် စစ်ကောင်စီထက် နိုင်ငံရေး၊ စစ်ရေး အဖက်ဖက်တွင် အသာရရှိနေချိန်ဖြစ်သောကြောင့် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် တော်လှန်ရေးအဖွဲ့အစည်းများ အနေဖြင့် မိမိလူမျိုး တစ်မျိုးတည်းလွတ်မြောက်ဖို့ထက် အာဏာရှင်စနစ်၊ စစ်အာဏာရှင်စနစ် အမြစ်ဖြတ်ရေးကို ဦးစားပေးလုပ် ဆောင်မည်ဆိုပါက မိမိတို့လူမျိုး၊ အမျိုးသားလွတ်မြောက်မှုလည်းရ၊ ဘုံရန်သူလည်းကျဆုံး တစ်ချက်ခုတ်နှစ်ချက်ပြတ်ဆိုသလို အချိုပေါ်သကာလောင်း ရလိုက်မည်ဖြစ်သည်။

.

ဤသို့မဟုတ် မိမိတစ်မျိုးသားတည်းလွတ်မြောက်ဖို့ရန် ကိုယ်လွတ်ရုန်းသွားသော် တချိန်ချိန်တွင် မြန်မာစစ်တပ်၏ ပြန်လည်ရန်စ တိုက်ခိုက်ခြင်းကိုခံရမည်မှာ မြေကြီးလက်ခတ်မလွဲပေ။ နှစ်ပေါင်း ၇၀ ကျော်ကြာ ပြည်တွင်းစစ်ကြီးသည် အဘယ့်ကြောင့် ကြာရှည်နေရသည်ဆိုသည်မှာ သာဓက ပေါင်းများစွာ ဖြစ်ပျက်ခဲ့ပြီး၍ မြင်နိုင်သည်။

.

ထို့ကြောင့် ယနေ့အချိန်အခါသည် နှစ်ပေါင်းများစွာ သက်ဆိုးရှည်ကြာကာ မြန်မာပြည်၊ မြန်မာပြည်သူနှင့် တိုင်းရင်းသားလူမျိုးစုပေါင်းစုံအကြား ဂုတ်သွေးစုပ် အနိုင်ကျင့်ဗိုလ်ကျနေသော အာဏာရှင်စနစ်နှင့် စစ်အာဏာရှင်စနစ်တို့ မြန်မာ့မြေပေါ်မှ အပြီးပိုင် နိဂုံးချုပ်ရမည့် အချိန်ကောင်းဖြစ်သောကြောင့် လှည်းနေလှေအောင်း မြင်းစောင်းမကျန် တော်လှန်ကြပါစို့ဟု တိုက်တွန်းလိုက်ပါရစေ။

နိုင်ငံရေး လူထုအသိပညာပေး ဟောပြောမှု အခန်းဆက် | အပိုင်း (၄)

နိုင်ငံရေး လူထုအသိပညာပေး ဟောပြောမှု အခန်းဆက် | အပိုင်း (၄)

မိတ်ဆက် – ဒီတပတ် နိုင်ငံရေး လူထုအသိပညာပေး ဟောပြောမှု အခန်းဆက် အစီအစဉ် ကနေ ဖက်ဒရယ်ယူနစ်ကိုအခြေခံပြုပြီး တည်ဆောက်တဲ့ ဖက်ဒရယ်စနစ်ထဲက လူထုလှုပ် ရှားမှု တခုဖြစ်တဲ့ ပင်လုံပြည်ထောင်စုကို ပြန်လည်တည်ဆောက်ခြင်း ဆိုတဲ့ ခေါင်းစဉ်နဲ့ အခန်းဆက် ထုတ်လွင့် တင်ဆက်ပေးနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။

.

အခုအစီအစဉ်ကို ဖက်ဒရယ်ဂျာနယ်၊ မြန်မာနဲ့ ဝမ်ဆန်ဝါး (VANSANGVA) ဝိုင်းတော်သားများက နိုင်ငံရေး လူထုအသိပညာပေး အစီအစဉ်ကနေ လေ့လာ သိရှိခွင့်ရရှိ စေဖို့နဲ့ အနာဂတ် ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီ ပြည်ထောင်စု ကြီး တည်ဆောက် နိုင်ရေးမှာ အထောက်အပံ့ ဖြစ်စေဖို့ မျှော်ရည်ကာ ပူးပေါင်းတင်ဆက်ခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။

.

အခုအစီအစဉ်ကိုလည်း အပတ်စဉ် တနင်္ဂနွေနေ့ ညနေတိုင်း မြန်မာစံတော် ချိန် ၇ နာရီမှာ ဖက်ဒရယ်ဂျာနယ်၊ မြန်မာရဲ့ သတင်းကွန်ရက် စာမျက်နှာနဲ့ မိတ်ဖက် မီဒီယာများ၊ အဖွဲ့ အစည်းများရဲ့ သတင်း ကွန်ရက် စာမျက်နှာတို့ကနေ တပြိုင်နက် ထုတ်လွင့် တင်ဆက် ပေးသွားမှာဖြစ်လို့ စောင့်မျှော် ကြည့်ရှု နားဆင်နိုင်မှာ ဖြစ်ကြောင်း သတင်းကောင်း ပါးအပ်ပါတယ်။

.

အခုအစီအစဉ်ကို တိုက်ရိုက် ထုတ်လွင့် တင်ဆက်ခွင့်ပြုခဲ့တဲ့ မိတ်ဖက် သတင်းမီဒီယာများနဲ့ အဖွဲ့အစည်းများကို ဖက်ဒရယ်ဂျာနယ်၊ မြန်မာက အထူးကျေးဇူး တင်ရှိပါတယ်။

.

နိုင်ငံရေး လူထုအသိပညာပေး ဟောပြောမှု အခန်းဆက် အစီအစဉ်နှင့် စပ်လျဉ်း ပြီး ပိုမိုသိရှိလိုတဲ့ အကြောင်းအရာရှိပါက မေးမြန်းနိုင်ဖို့ federaljournalnews@gmail.com / Federal Journal Facebook Chat Box, Comments တို့မှာ လာရောက် ဆက်သွယ်မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။

#FJMM_Lecture_series_Part_4
#Vansangva_Episodes
#Transformation_Movement_For_Bottom_up_Federalism

အထီးကျန်နေသည့် စစ်တပ်နှင့် အာဏာသိမ်းစစ်ခေါင်းဆောင်တို့၏ ကျဆုံးခန်းနီးနေပြီလော – ၃

အထီးကျန်နေသည့် စစ်တပ်နှင့် အာဏာသိမ်းစစ်ခေါင်းဆောင်တို့၏ ကျဆုံးခန်းနီးနေပြီလော – ၃

ဖက်ဒရယ်ဂျာနယ်၊ မြန်မာ

ထိန်မောင်နော်တောင် | သတင်းဆောင်းပါး

အပိုင်း (၃)

၄။ တစ်နိုင်ငံလုံးပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှုရပ်စဲရေး သဘောတူစာချုပ် (NCA) လက်မှတ်ထိုးထားသော အဖွဲ့များနှင့် စစ်ကောင်စီ၏ ဆက်ဆံရေး

မြန်မာနိုင်ငံ၏ ပြည်တွင်းစစ်သည် လွတ်လပ်ရေးနှင့်အတူ ပေါက်ဖွားလာခဲ့သည်ဟု ဆိုရမည်ဖြစ်သည်။ ဤသို့  နှစ်ပေါင်းကြာရှည်စွာ ဖြစ်ပွားနေသော မြန်မာ့ပြည်တွင်းစစ်အား ချုပ်ငြိမ်းစေရန် လက်နက်ကိုင် တိုက်ခိုက်မှုအစား နိုင်ငံရေးပြဿနာကို နိုင်ငံရေးနည်းလမ်းဖြင့် ဖြေရှင်းမှရမည်ဟူသည့် ယုံကြည်ချက်ဖြင့် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် တပ်ဖွဲ့ (၁၀) ဖွဲ့သည် Nationwide Ceasefire Agreement – NCA ခေါ် တစ်နိုင်ငံလုံး ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှု ရပ်စဲရေး သဘောတူစာချုပ်တွင် လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သည်။

.

ပထမဆုံး NCA စာချုပ်အား ဦးသိန်းစိန် အစိုးရလက်ထက် ၂၀၁၅ ခုနှစ်တွင် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် အဖွဲ့ ရှစ်ဖွဲ့ဖြစ်သည့် ကရင်အမျိုးသားအစည်းအရုံး (KNU)၊ ကရင်ငြိမ်းချမ်းရေးကောင်စီ (KNU/ KNLA-PC)၊ ဒီမိုကရေစီ အကျိုးပြု ကရင်တပ်မတော် (DKBA)၊ ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး (CNF)၊ ပအိုဝ်းအမျိုးသား လွတ်မြောက်ရေးအဖွဲ့ချုပ် (PNLO)၊ မြန်မာနိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာ ကျောင်းသားများ ဒီမိုကရက်တစ်တပ်ဦး (ABSDF)၊ ရခိုင်ပြည်လွတ်မြောက်ရေး ပါတီ (ALP) နှင့် ရှမ်းပြည်ပြန်လည် ထူထောင်ရေးကောင်စီ (RCSS) တို့ ပထမဆုံးစတင် လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သည်။ ထို့နောက် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် ဦးဆောင်သော NLD အစိုးရလက်ထက် ၂၀၁၈ ခုနှစ်တွင် လားဟူဒီမိုကရက်တစ်အစည်းအရုံး (LDU) နှင့် မွန်ပြည်သစ်ပါတီ (NMSP) တို့က လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သောကြောင့် NCA စာချုပ်တွင် လက်မှတ်ထိုးထားသည့် အဖွဲ့ (၁၀) အထိရှိလာခဲ့သည်။

.

(က) စစ်ကောင်စီတပ်အား တိုက်ခိုက်နေသော အဖွဲ့အစည်းများ

စစ်တပ်အာဏာသိမ်းပြီး နောက်ပိုင်းမှစ၍ ကရင်အမျိုးသားအစည်းအရုံး (KNU)၊ ချင်းအမျိုးသား တပ်ဦး (CNF) နှင့် မြန်မာနိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာ ကျောင်းသားများ ဒီမိုကရက်တစ်တပ်ဦး (ABSDF) တို့သည် NCA စာချုပ် ပျက်ပြယ်ပြီဖြစ်ကြောင်း တရားဝင်ကြေညာခဲ့သည်။ KNU သည် NCA စတင်ကတည်းက တက်ကြွစွာ ပါဝင်ခဲ့သော်လည်း စစ်ကောင်စီအနေဖြင့် ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှုရပ်စဲရေး သဘောတူညီမှုနှင့် နိုင်ငံရေး ဆွေးနွေးပွဲများအား ဖျက်ဆီးလိုက်ပြီ ဖြစ်သောကြောင့် NCA စာချုပ် လုံးဝမရှိတော့ဟု KNU ပြောခွင့်ရသူ ပဒိုစောတောနီးမှ ပြောဆိုခဲ့သည်ကို တွေ့ရ၏။ ထို့အတူ  မြန်မာနိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာ ကျောင်းသားများ ဒီမိုကရက်တစ်တပ်ဦး (ABSDF) ၏ အထွေထွေ အတွင်းရေးမှူး ရဲဘော်ဆန်နီကလည်း NCA စာချုပ်သည် ပြီးဆုံးသွားပြီဖြစ်ကြောင်း ဆို၏။

.

NCA စာချုပ်အား ချိုးဖောက်သူမှာ စစ်ကောင်စီသာဖြစ်ပြီး စစ်အာဏာသိမ်းမှုသည် ပြည်သူလူထုနှင့် စစ်ကောင်စီကြားမှ နိုင်ငံရေးပြဿနာဖြစ်သွားသည့်အတွက်ကြောင့် အပစ်ရပ်စာချုပ် NCA နှင့် ဖြေရှင်ရန် မရနိုင်သည့်အပြင် မြန်မာ့နိုင်ငံရေးအား ထင်သလို ခြယ်လှယ်နေသော စစ်ကောင်စီအား စစ်ရေးအရ တိုက်ခိုက်ရန်မှလွဲ၍ အခုအချိန် တွင် ရွေးချယ်စရာ နည်းလမ်းမရှိကြောင်း ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး CNF က ပြောဆိုခဲ့သည်။

.

၎င်းတို့ သုံးဖွဲ့သည် NCA သဘောတူစာချုပ် ချုပ်ဆိုခဲ့သော အဖွဲ့ဝင်များထဲမှ ပထမဆုံး စစ်အာဏာသိမ်းမှုကို ဆန့်ကျင်၍ အာဏာသိမ်း စစ်ကောင်စီနှင့် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးခြင်း မပြုလုပ်တော့သည့်အပြင် စစ်ကောင်စီအား အခြားသော တော်လှန်ရေးအင်အားစုများနှင့်တူ လက်နက်ကိုင်လမ်းစဉ်ဖြင့် ပြန်လည်တော်လှန် တိုက်ခဲ့ကြသည့် အဖွဲ့အစည်းများဖြစ်သည်။ ထို့အပြင် လက်ရှိနွေဦးတော်လှန်ရေး၏ ဦးဆောင် အဖွဲ့အစည်းများ ဖြစ်ကြသော အမျိုးသားညီညွတ်ရေး အတိုင်ပင်ခံကောင်စီ (NUCC)၊ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ (NUG) တို့တွင်လည်း ပါဝင်နေသလို တော်လှန်ရေး လုပ်ငန်းစဉ်များတွင်လည်း ပူးပေါင်း ချိတ်ဆက် လုပ်ဆောင်နေသည်ကို တွေ့မြင်ရသည်။

.

(ခ) ပအိုဝ်းအမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးအဖွဲ့ချုပ် (PNLO)

အလားတူ တစ်နိုင်ငံလုံး ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှုရပ်စဲရေး သဘောတူစာချုပ်(NCA) လက်မှတ်ရေးထိုးထားသော ပအိုဝ်းအမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးအဖွဲ့ချုပ် (PNLO) ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ ခွန်မြင့်ထွန်း ဦးဆောင်သော အဖွဲ့သည် ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလ ၁၁ ရက်နေ့တွင် ပြုလုပ်သည့် ၇၂ နှစ်မြောက် ပအိုဝ်းအမျိုးသားလွတ်မြောက်မှု တော်လှန်ရေးနေ့ တွင် ပအိုဝ်းတော်လှန်ရေးအင်အားစုများ ပူးပေါင်းကျင်းပသည့် ပအိုဝ်းအမျိုးသားဖက်ဒရယ် ညီလာခံမှ ပအိုဝ်းအမျိုးသားဖက်ဒရယ်ကောင်စီ (PNFC) ကို ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။ ထို့နောက် ပအိုဝ်းအမျိုးသား ဖက်ဒရယ်ကောင်စီ (PNFC) သည်  အခြားသော တော်လှန်ရေးအင်အားစုများနှင့်အတူ ပူးပေါင်း၍ အာဏာသိမ်းစစ်ကောင်စီအား ဆန့်ကျင်တော်လှန်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။

.

ပအိုဝ်းအမျိုးသား ဖက်ဒရယ်ကောင်စီ (PNFC) သည် ပအိုဝ်းကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရ ဒေသတွင် အခြေချနိုင်ခြင်းမျိုးတော့ မရှိပေ။ မွန်ပြည်နယ်နှင့် ကရင်ပြည်နယ်စသည့် ၎င်းတို့၏ မဟာမိတ်များ နယ်မြေတွင်သာ လှုပ်ရှားသွားလာနေသည်ကို တွေ့ရသည်။  ပအိုဝ်းအမျိုးသား ဖက်ဒရယ်ကောင်စီ (PNFC) ၏ စစ်ရေးဌာန အောက်တွင် ပအိုဝ်းပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ ခမ်းဒေါင်း (PPDF-KD)၊ ပအိုဝ်းအမျိုးသား ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ ခမ်းကောင် (PNDF-KK) တပ်ဖွဲ့နှစ်ဖွဲ့နှင့် တပ်နယ်သုံးနယ်ဖွဲ့အထိ ဖွဲ့စည်းထားနိုင်သည်ဟု သိရသည်။ ယင်းတပ်ဖွဲ့ နှစ်ဖွဲ့သည် ပအိုဝ်းကိုယ်ပိုင် အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသတွင် စစ်ရေးလှုပ်ရှားမှု မတွေ့ရပေ။ သို့သော် ပအိုဝ်းအမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေး တပ်မတော် (PNLA) နှင့် ၎င်းတို့အကြားတွင် ရင်းနှီးသည့် ဆက်ဆံရေးရှိမည်ဟု တွက်ဆနိုင်သည်။

.

ယခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ ၂၁ ရက်နေ့တွင် ပအိုဝ်းအမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော် (PNLA) ၏ လက်နက်ခဲယမ်း ယာဉ်တန်းအား ဟိုပုံးမြို့နယ်၊ စံဖူးကျေးရွာအနီးတွင် စစ်ကောင်စီတပ်နှင့် ၎င်း၏ လက်အောက်ခံ ပအိုဝ်းပြည်သူ့စစ် PNO တို့မှ ဟန့်တားနှောက်ယှက်ရာမှ စ၍ နှစ်ဖက်ပစ်ခတ်မှုဖြစ်ပွားခဲ့သည်။ ထိုသို့ ပစ်ခတ်မှုဖြစ်ပြီးနောက် ယာဉ်တန်းပေါ် ပါလာသော လက်နက်ခဲယမ်းများလည်း မီးလောင်ပျက်စီးခဲ့ရသည်သာမက PNLO ၏ ဌာနချုပ်အနီး နော်ထော်ရွာသို့ စစ်ကောင်စီမှ ဗုံကြဲတိုက် ခိုက်မှုများပြုလုပ်လေသည်။

.

ထို့နောက် PNLA နှင့် ပူးပေါင်း တပ်ဖွဲ့တို့သည် တန်ပြန်တိုက်ခိုက်သည့် အနေဖြင့် ဆီဆိုင်မြို့ရှိ ရဲစခန်းအပါအဝင် အခြားသော ဌာနဆိုင်ရာ အစိုးရရုံးများနှင့် စစ်ကောင်စီ၏ တပ်စခန်းတို့အား တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။ ယင်းနောက် ဇန်နဝါရီ ၂၄ ရက်နေ့တွင် ဆီဆိုင်မြို့တစ်ခုလုံး ထိန်းချုပ်နိုင်ခဲ့သည်။ လက်ရှိတွင်လည်း ပအိုဝ်းကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရ ဒေသ ဆီဆိုင်မြို့နယ်အတွင်း တိုက်ပွဲများ ဆက်လက်ဖြစ်ပွားနေဆဲဟု သိရသည်။ ထိုသို့သော အခြေအနေတွင် ပအိုဝ်းအမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေး တပ်မတော်(PNLA)  နှင့် ပအိုဝ်းအမျိုးသား ဖက်ဒရယ်ကောင်စီ (PNFC) လက်အောက်ရှိ တပ်ဖွဲ့တို့သည် ပအိုဝ်းဒေသအတွင်း ပူးပေါင်းစစ်ရေးလှုပ်ရှားမှုများ ပြုလုပ်လာပြီး စစ်ကောင်စီအား တိုက်ခိုက်နေပြီ ဖြစ်သည်။

.

NCA လက်မှတ်ရေးထိုးထားသော ပအိုးဝ်အမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးအဖွဲ့ချုပ် PNLO သည် စစ်အာဏာရှင်စနစ် ချုပ်ငြိမ်း၍ ပြည်သူလူထု တရပ်လုံး လိုလားနေသော ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီ ဖေါ်ဆောင်ရေးလမ်းစဉ်အား အောင်နိုင်သည်အထိ ဘဝတူ ညီနောင်များနှင့်အတူ ဆင်နွှဲသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ဇန်နဝါရီ ၂၆ ရက်နေ့တွင် အတိအလင်း ထုတ်ပြန်ကြေညာလိုက်သည်။

.

(ဂ) မွန်ပြည်သစ်ပါတီ

တစ်နိုင်ငံလုံးပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှုရပ်စဲရေး သဘောတူညီချက် (NCA) စာချုပ် လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သော နောက်ထပ် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုဖြစ်သည့် မွန်ပြည်သစ်ပါတီ သည် လက်ရှိတွင် နှစ်ခြမ်းကွဲသွားသည့် အရိပ်အရောင်မြင်နေရ၏။

.

မွန်ပြည်သစ်ပါတီ အထွေထွေ အတွင်းရေးမှူး နိုင်ဇေယျ၊ ဒုစစ်ဦးစီးချုပ် ဗိုလ်မှူးချုပ် စလွန်းထော တို့သည် မိခင်အဖွဲ့အစည်း မွန်ပြည်သစ်ပါတီမှ ခွဲထွက်ကာ မွန်ပြည်သစ်ပါတီ (စစ်အာဏာရှင်တိုက်ဖျက်ရေး) အဖွဲ့ဟူ၍ ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။

.

မွန်ပြည်သစ်ပါတီ၏ (၁၁) ကြိမ်မြောက် ပါတီညီလာခံတွင် လက်ရှိခေါင်းဆောင်များသည် (၂၀၁၂) ခု နှစ်ဖက် သဘောတူ အပစ်ရပ်စာချုပ် Bilateral Ceasefire Agreement အတိုင်း ရပ်တည်သွားပြီး  စစ်ကောင်စီနှင့် ဆက်ဆံသွားရန် ဆုံးဖြတ်ခဲ့သည်ဟု ဆိုသည်။ ဤသို့ဆုံးဖြတ်ခြင်းသည် ပြည်သူများကို အကာအကွယ် ပေးရန်နှင့် မိမိတို့ လိုလားသည့် အမျိုးသားတန်းတူရေး၊ ကိုယ်ပိုင်ပြဌာန်းခွင့် အပြည့်အဝရှိသော ဖက်ဒရယ်ပြည်ထောင်စုပေါ်ထွန်းရေး၊ နိုင်ငံ၏အာဏာ အဓမ္မသိမ်းယူထားသည့် စစ်တပ်၊ စစ်အာဏာရှင်စနစ် နှင့် အာဏာရှင်စနစ်ဟူသမျှ ချုပ်ငြိမ်းရေးသည်သာ တစ်ခုတည်းသောနည်းလမ်းဟု ယုံကြည်ချက်၊ ရပ်တည်ချက်များနှင့် လွှဲမှားနေကြောင်း မွန်ပြည်သစ်ပါတီ (စစ်အာဏာရှင်တိုက်ဖျက်ရေး) အဖွဲ့၏ ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ပါရှိသည်ကို တွေ့ရသည်။

.

ထို့သို့ မွန်ပြည်သစ်ပါတီ (စစ်အာဏာရှင်တိုက်ဖျက်ရေး) ခွဲထွက်အဖွဲ့ထဲတွင် အခြားယုံကြည်ချက်၊ ရပ်တည်ချက် တူညီကြသော ပါတီခေါင်းဆောင်၊ ပါတီဝင်၊ တပ်ဗိုလ်၊ တပ်မှူး၊ အကြပ်တပ်သားများနှင့် ရဲဘော်များလည်း ပါဝင်သည်ဟု ဆိုသည်။ ၎င်းတို့သည် လက်ရှိတွင် အခြားသော နွေဦးတော်လှန်ရေး အဖွဲ့အစည်းများနှင့် ပူးပေါင်းပြီး အာဏာသိမ်းစစ်ကောင်စီအား ပြန်လည်တိုက်ခိုက်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ဖေဖော်ဝါရီ ၁၄ ရက်နေ့တွင် ထုတ်ပြန် ကြေညာခဲ့သည်။

.

မွန်ပြည်သစ်ပါတီသည် NCA လက်မှတ်ရေးထိုးထားသော တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များ၏ ငြိမ်းချမ်းရေး လုပ်ငန်းစဉ် ဦးဆောင်အဖွဲ့ (PPST) တွင် အဖွဲ့ဝင်အဖြစ် ပါဝင်ခဲ့ဖူးသော်လည်း လက်ရှိတွင် တင်းပြည့်ကျပ်ပြည့် အဖွဲ့ဝင်အဖြစ် ပါဝင်ခြင်းမျိုးမရှိတော့ပေ။

.

(ဃ) ရှမ်းပြည်ပြန်လည် ထူထောင်ရေးကောင်စီ (RCSS)

ရှမ်းပြည်ပြန်လည်ထူထောင်ရေးကောင်စီ (RCSS) တစ်နိုင်ငံလုံး ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှု ရပ်စဲရေး သဘောတူညီချက် (NCA) စာချုပ် လက်မှတ်ရေးထိုးထားသော အဖွဲ့အစည်းဖြစ်သည်။ အလားတူ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် အဖွဲ့များ၏ ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ် ဦးဆောင်အဖွဲ့ (PPST) တွင်လည်း နှစ်ရှည်ကြာ ဦးဆောင်ကဏ္ဍမှ ပါဝင်လျက် ရှိသည်။

.

ရှမ်းပြည်ပြန်လည် ထူထောင်ရေးကောင်စီ (RCSS) အဖွဲ့၏ ဥက္ကဌဖြစ်သော ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ယွက်ဆစ် ကိုယ်တိုင် PPST တွင် ယာယီအဖွဲ့ခေါင်းဆောင်အဖြစ် ပါဝင်ခဲ့သော်လည်း ၂ နှစ်ကျော်ခန့် တာဝန်ယူပြီး လွန်ခဲ့သော ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဇူလိုင်တွင် ယာယီခေါင်းဆောင်အဖြစ်မှ နှုတ်ထွက်သွားခဲ့သည်။ ထို့အပြင် ၂၀၂၂ ခုနှစ် ဧပြီလ မှစ၍ RCSS သည် (NCA) လက်မှတ်ရေးထိုးထားသောအဖွဲ့များနှင့် ဖွဲ့ထားသည့် ငြိမ်းချမ်းရေး လုပ်ငန်းစဉ် ဦးဆောင်အဖွဲ့ (PPST) တွင် ပါဝင်နေမှု အဆင့်ကို လျှော့ချလိုက်သည်တွေ့ရသည်။

.

သို့သော် ရှမ်းပြည်ပြန်လည်ထူထောင်ရေးကောင်စီ RCSS သည် ယနေ့ချိန်ထိ တစ်နိုင်ငံလုံး ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှု ရပ်စဲရေး သဘောတူညီစာချုပ် (NCA) ကို ဆက်လက်ကိုင်စွဲထားပြီး စစ်ကောင်စီ၏ အမျိုးသား စည်းလုံးညီညွတ် ရေးနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးဖော်ဆောင်မှု ကော်မတီ (NSPNC) နှင့် ပုံမှန်တွေ့ဆုံမှု ရှိသည်ကိုတော့ တွေ့မြင်နေရသည်။

.

တစ်ဖက်တွင်လည်း နှစ်ရှည်လများစွာ လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခ ဖြစ်ပွားနေကြသော ရှမ်းလူမျိုးကိုယ်စားပြု ရှမ်းတပ်နှစ်တပ်ဖြစ်သည့် ဝမ်ဟိုင်းအခြေပြု ရှမ်းပြည်တိုးတက်ရေးပါတီ (SSPP/SSA) နှင့် လွယ်တိုင်းလျဲန်းအခြေပြု ရှမ်းပြည်တပ်မတော် RCSS/SSA တို့သည် ပြီးခဲ့တဲ့နှစ် ဒီဇင်ဘာလ (၁၃) ရက်နေ့တွင် နှစ်ဖက် အပစ်အခတ်ရပ်စဲကြောင်း တရားဝင်ထုတ်ပြန်ကြေညာခဲ့သည်။ ဤသည်မှာ ရှမ်းပြည်သူလူထုတစ်ရပ်လုံး မျှော်လင့်တောင့်တနေသော ဆန္ဒတစ်ခုပင်ဖြစ်သည်။

.

သို့သော်လည်း ရှမ်းပြည်နယ်တွင်းနှင့် ပြည်တွင်းပြည်ပရှိ စစ်အာဏာရှင်တော်လှန်ရေးတွင် ပါဝင်ကြနေသော ရှမ်းလူငယ်များမှာမူ ၎င်းတို့၏ အားထားရာဖြစ်သည့် ရှမ်းတပ်နှစ်တပ်၏ လက်ရှိနွေဦးတော်လှန်ရေးတွင် ရေလှုံနှုတ်ပိတ်နေသည်ကို သဘောမတွေ့ကြပေ။ သို့သော် မြောက်ပိုင်းညီနောင်သုံးဖွဲ့၏ (၁၀၂၇) စစ်ဆင်ရေးသည် အိပ်ပျော်နေသော ကျားတို့ နိုးထချိန်တန်ပြီဆိုသည့် သတိပေးခေါင်းလောင်းသံ ဖြစ်လာမည်ဟု ဆိုရမည်။

.

(င) လေယူရာယိမ်းကမည့် အဖွဲ့များ

ဤအခြေနေတွင် အခြားသော NCA လက်မှတ်ရေးထိုးထားကြသည့် အဖွဲ့အစည်းများ ကရင်ငြိမ်းချမ်းရေး ကောင်စီ (KNU/ KNLA-PC)၊ ဒီမိုကရေစီအကျိုးပြု ကရင်တပ်မတော် (DKBA)၊ ရခိုင်ပြည်လွတ်မြောက်ရေးပါတီ (ALP) နှင့် လားဟူဒီမိုကရက်တစ်အစည်းအရုံး (LDU) တို့ကိုမူ လေယူရာယိမ်းကမည့် အဖွဲ့များဟုသာ ဆိုရပါမည်။ အဘယ့်ကြောင့်ဆိုသော် ထိုအဖွဲ့အစည်းများ၏ စစ်အင်အား လူအင်အား အခြေအနေကို ချိန်ဆကြည့်ပါက ဒီမိုကရေစီအကျိုးပြု ကရင်တပ်မတော် (DKBA)မှ လွဲ၍ အခြားသော အဖွဲ့အစည်းတို့၏ အင်အားသည် ရာဂဏန်း လောက်သာရှိမည်ဖြစ်သည်။

.

ထိုအထဲမှ ရခိုင်ပြည်လွတ်မြောက်ရေးပါတီ (ALP) နှင့် လားဟူဒီမိုကရက်တစ် အစည်းအရုံး (LDU) တို့သည်လည်း ယင်းတို့ အဖွဲ့အစည်းအတွင်း အကွဲကွဲအပြဲပြဲများဖြင့် ပြည့်နှက်နေသည်ကိုတွေ့ရသည်။

.

ထို့အတွက်ကြောင့် အခြားသော တော်လှန်ရေးအင်အားစုများ အာဏာရှင်တော်လှန်ရေးဆင်နွှဲနေစဉ် စစ်ကောင်စီ နှင့် ပုလင်းတူဘူးဆို့ အလွမ်းသင့်နေကြသော လက်ကျန် NCA လက်မှတ်ရေးထိုးထားသည့် တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းတို့သည် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်နှင့် ၎င်း၏ စစ်တပ် ကျဆုံးချိန်တွင် လေယူရာသို့ယိမ်းမည့် အဖွဲ့များဟု မိမိအနေဖြင့် ပြောဆိုပါက လွန်မည်မထင်ပါ။

အထီးကျန်နေသည့် စစ်တပ်နှင့် အာဏာသိမ်းစစ်ခေါင်းဆောင်တို့၏ ကျဆုံးခန်းနီးနေပြီလော – ၂

အထီးကျန်နေသည့် စစ်တပ်နှင့် အာဏာသိမ်းစစ်ခေါင်းဆောင်တို့၏ ကျဆုံးခန်းနီးနေပြီလော – ၂

ဖက်ဒရယ်ဂျာနယ်၊ မြန်မာ

ထိန်မောင်နော်တောင် | သတင်းဆောင်းပါး

အပိုင်း (၂)

၃။ စစ်ကောင်စီနှင့် ပြည်သူ့စစ်၊ BGF ကဏ္ဍ

ပြည်သူ့စစ်နှင့် နယ်ခြားစောင့်တပ်ခေါ် BGF တို့သည် မြန်မာစစ်တပ်၏ အဓိက ထောက်တိုင် အရန်အင်အားအဖြစ် အားကိုးအားထားရသည့် အဖွဲ့အစည်းများပင်ဖြစ်သည်။ ၎င်းအဖွဲ့အစည်းတို့အား စစ်တပ်မှ အလယ်အလတ် လက်နက်များ တပ်ဆင်ပေးထားပြီး မြန်မာစစ်တပ်နှင့် တိုင်းရင်းသား တော်လှန်ရေးများအကြား ဖြစ်ပွားသည့် တိုက်ပွဲများအတွင်း စစ်ကူအဖြစ် ရှေ့တန်းစစ်မြေပြင်သို့၌ ပူးပေါင်းတိုက်ပွဲဝင်စေသည်။ မြန်မာစစ်တပ်သည် ၎င်းအဖွဲ့အစည်းများအား စီးပွားရေးမက်လုံးပေးကာ ၎င်းတို့၏ နယ်မြေအတွင်း စိတ်ကြိုက် မူးယစ်ဆေးဝါးများ ရောင်းဝယ်ဖောက်ကားခြင်း၊ လောင်းကစား (ကာဆီနို) ရုံများ ဖွင့်လှစ်ခွင့်ပေးခြင်း၊ ပြည်သူလူထုအပေါ် မတရားဆက်ကြေးကောက်ခြင်း စသည့် အခွင့်ရေးများပေးကာ မွေးစားထားသည့် အိမ်မွေးကြက်သဖွယ်သာ ဖြစ်သည်။

.

ပြည်သူ့စစ်နှင့် နယ်ခြားစောင့် (BGF) တပ်ဖွဲ့များသည် လူမျိုးစုတိုင်းရင်းသားဒေသတို့တွင် အများဆုံးရှိနေသည်ကို‌ တွေ့မြင်နိုင်သည်။ အချို့အဖွဲ့အစည်းတို့သည် ယခင်က မြန်မာစစ်တပ်ကို တော်လှန်တိုက်ခိုက်ခဲ့ကြသည့် လူမျိုးစု တိုင်းရင်းသားတော်လှန်ရေး လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းများထဲမှ ၎င်းတို့ အဖွဲ့အစည်းကြားက သဘောထားကွဲလွဲမှုကြောင့် သော်လည်းကောင်း၊ လူမျိုးစု အချင်းချင်းကြား မြန်မာစစ်တပ်၏ သွေးထိုးလှုံ့ဆော်မှုကြောင့် သော်လည်းကောင်း မိခင်အဖွဲ့အစည်း အသီးသီးထံမှ နှုတ်ထွက်ခဲ့၍ မြန်မာစစ်အစိုးရနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေး ရယူကာ မြန်မာစစ်တပ်၏ လက်အောက်ခံ ပြည်သူ့စစ်၊ နယ်ခြားစောင့်တပ် (BGF) များ အဖြစ် အသွင်ပြောင်းခံလိုက် ခြင်းဖြစ်သည်။ သို့သော် ယင်းအဖွဲ့အစည်းများ၏ စိတ်နှလုံးထဲတွင်မူ ကိုယ့်အမျိုးသားရေးနှင့် သက်ဆိုင်လာပါက ၎င်းတို့၏ အသွေးအသားထဲမှ ပေါက်ဖွားလာသည့် မျိုးချစ်စိတ်ကို ထိန်းချုပ်ထားနိုင်မည် မဟုတ်ပေ။

.

ထိုအခြေအနေများကို စစ်ခေါင်းဆောင် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင် ဦးဆောင်သည့် စစ်တပ်၏ ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ (၁) ရက်နေ့ အာဏာသိမ်းမှုဖြစ်စဉ် နောက်ပိုင်းတွင် လက်တွေ့ကျကျ ထင်ထင်ရှားရှား တွေ့မြင်လာရသည်။

.

သို့သော် သတိထားရမည့် အချက်တခုသည် အာဏာသိမ်းစစ်ကောင်စီအနေဖြင့် တိုင်းရင်းသားလူမျိုးစု ဒေသတွင်း ပြည်သူ့စစ်တပ်ဖွဲ့များ ဖွဲ့စည်းရန် ခက်ခဲနေသော်လည်း လူမျိုးစုအချင်းချင်းကြား လူမျိုးရေးပဋိပက္ခများ ဖန်တီးလာခြင်းကိုမူ သတိချပ်ရန် လိုမည်ဖြစ်သည်။ ထို့အပြင် ပြည်မဒေသ အချို့တွင်လည်း ၎င်းတို့လက်အောက်ခံ ကြံ့ခိုင်ရေးပါတီဝင်များနှင့် အစွန်းရောက် (မဘသ) ဘုန်းကြီးများ ဦးဆောင်ကာ ပျူစောထီးခေါ် ပြည်သူ့စစ်များ ဖွဲ့စည်းပြီး အရန်တပ်အဖြစ်သာမက ရှေ့တန်း စစ်မြေပြင်များမှာပါ ဝင်ရောက်တိုက်ခိုက်နေသည်ကိုတွေ့ရ၏။

.

(က) ကရင်နီပြည်လူမျိုးပေါင်းစုံ ပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေးတပ်ဦး (ကလလတ)

လက်ဝဲ အယူဝါဒအား ယုံကြည်သည့် ကရင်နီပြည်လူမျိုးပေါင်းစုံ ပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေးတပ်ဦး (ကလလတ) သည် ၁၉၇၈ ခုနှစ်မှာ ကရင်နီပြည် တိုးတက်ရေးပါတီ KNPP နှင့် နိုင်ငံရေး သဘောထား မတိုက်ဆိုင်သောကြောင့် သီးခြားရပ်တည်လာခဲ့သည့်အဖွဲ့ဖြစ်ပြီး ယခု နွေဦးတော်လှန်ရေးတွင် ပါဝင်လာသည်။

.

၂၀၂၃ ခုနှစ် ဇွန်လ ဆန်းပိုင်းမှစပြီး မယ်စဲ့မြို့နယ်၊ ပန်တိမ်း အခြေစိုက် BGF တပ်ရင်းအမှတ် ၁၀၀၄ သည် မူလအဖွဲ့အစည်း ဖြစ်သည့် KNPLF (4878) တပ်ရင်း အဖြစ်လည်းကောင်း၊ ရွာသစ်မြို့အခြေစိုက် BGF တပ်ရင်း အမှတ် (၁၀၀၅) သည် မူလအတိုင်း KNPLF (7894) တပ်ရင်း အဖြစ်လည်းကောင်း ပြန်လည်ရပ်တည်ကာ အလံ၊ ယူနီဖောင်း၊ ဘက်တံဆိပ်များ ပြောင်းလဲတပ်ဆင်ခဲ့ကြသည်။ ထို့အတူ ဇွန်လ ၁၄ ရက်မှစ၍ ကလလတသည် ၎င်းတို့၏ ဌာနချုပ်အခြေစိုက်ရာ ဟိုစဲမြို့သစ်ဝန်းကျင်မှ စစ်ကောင်စီ၏ မယ်စဲမြို့မ ရဲစခန်း၊ ဗျူဟာကုန်း၊ နှင့် ထိုင်းမြန်မာ နယ်ခြားအမှတ် (BP) 14 တပ်စခန်း၊ BP (15) မယ်တနွယ်စခန်း၊ BP (16) တောင်လှစခန်း တို့ကို တိုက်ခိုက်သိမ်းယူခဲ့ပြီး နယ်ခြားစောင့်တပ် အမှတ် (၁၀၀၄) နှင့် (၁၀၀၅) တပ်ရင်းဌာနချုပ်စခန်း ၂ ခုကိုလည်း တစ်ပြိုင်နက်တည်း စီးနင်းထိန်းချုပ်ကာ မယ်စဲ့မြို့တခုလုံးကို ထိန်းချုပ်လိုက်နိုင်ခဲ့သည်။

.

ထို့နောက် ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇူလှိုင်လ ၁ ရက်နေ့တွင် အာဏာသိမ်းစစ်အုပ်စုအား ပြန်လည်တိုက်ခိုက်နေပြီ ဖြစ်ကြောင်း ကရင်နီပြည်လူမျိုးပေါင်းစုံ ပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေးတပ်ဦး (ကလလတ) အနေဖြင့် တရားဝင် ကြေညာခဲ့သည်။

.

“အကြမ်းဖက်(စကစ)စစ်အုပ်စုကို တော်လှန်တိုက်ခိုက်နေကြတဲ့ တော်ပေါ်မြေပြန့်ဒေသအနှံ့က ရဲဘော်များ တိုက်ဖော်တိုက်ဖက်များ ခင်ဗျား…ခင်ဗျားတို့နဲ့အတူ တန်းတူရင်ဘောင်တန်းပြီး အကြမ်းဖက်(စကစ) စစ်အုပ်စုကို ပြန်လည်တိုက်ခိုက်နေပြီလို့ ကျနော်တို့ ကရင်နီပြည်လူမျိုးပေါင်းစုံ ပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေးတပ်ဦး (ကလလတ) က တရားဝင်အသိပေးကြေညာအပ်ပါတယ်” “စစ်အုပ်စု၊ စစ်အာဏာရှင်စနစ်၊ စစ်အစိုးရနဲ့ ၂၀၀၈ အခြေခံဥပဒေတို့ကို အကုန်စင်တိုက်ဖျက်ပစ်နိုင်မှသာ ကျနော်တို့အားလုံး မျှော်မှန်းတောင့်တ လိုလားနေကြတဲ့ ဒီမိုကရေစီရေး၊ တန်းတူရေးနဲ့ ကိုယ်ပိုင်ပြဋ္ဌာန်းခွင့် အပြည့်အဝရှိတဲ့ ဖက်ဒရယ်ပြည်တောင်စု (ဝါ) စစ်မှန်တဲ့ပြည်ထောင်စုကို တည်ဆောက်နိုင်ဖို့အတွက် အခြေခံကောင်းတွေ ပေါ်ပေါက်လာနိုင်မှာလည်းဖြစ်ပါတယ်”

.

လက်ရှိအချိန်တွင်လည်း ကရင်နီပြည်ရှိ အခြားသောတော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့ဝင်များနှင့်အတူ စစ်ကောင်စီအား ဆက်လက်တော်လှန် တိုက်ခိုက်နေဆဲဖြစ်သည်။

.

ကလလတ သည် ၁၉၇၈ ခုနှစ် တွင် ကရင်နီပြည် တိုးတက်ရေးပါတီ KNPP မှ ခွဲထွက်ခဲ့ပြီး ၁၉၉၄ ခုနှစ်တွင် နဝတ-နအဖ စစ်အစိုးရမှ ဗိုလ်ချုပ်ခင်ညွန့် တို့နှင့် အပစ်အခတ် ရပ်စဲရေးသဘောတူခဲ့ကာ တိုင်းရင်းသား EAO အဖွဲ့ အဖြစ်ရပ်တည်လာခဲ့ခြင်းမှသည် ၂၀၀၉ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ ၈ ရက်နေ့တွင် နယ်ခြားစောင့်တပ်ဖွဲ့အဖြစ် ပြောင်းလဲလိုက်ခြင်းဖြစ်သည်။

.

(ခ) ရှမ်းမြောက်ရှိ ပြည်သူ့စစ်တပ်များနှင့် နယ်ခြားစောင့်တပ်(BGF) များ

မြန်မာပြည်အတွင်း စစ်ကောင်စီလက်အောက်ခံ ပြည်သူ့စစ်အဖွဲ့ အများဆုံးဒေသသည် ရှမ်းပြည်နယ် ဖြစ်သည်။ မြို့တစ်မြို့ ရွာတစ်ရွာတွင် လူအင်အား ၂၀ ဝန်းကျင်ခန့်အား စည်းရုံးစုစည်းနိုင်ပါက မြန်မာစစ်တပ်ထံ လက်နက်တောင်းကာ ပြည်သူ့စစ်အမည်ခံ ဖွဲ့စည်းနိုင်သည်။ သို့သော် အချို့အဖွဲ့အစည်းများသည် တိုင်းရင်းသားလူမျိုးစု အခြေပြု ပြည်သူ့စစ် နှင့် BGF တပ်ဖွဲ့များဖြစ်သည်။

.

ယင်းတို့အနက် အချို့ပြည်သူ့စစ်တပ်ဖွဲ့များသည် ပြီးခဲ့သည့်နှစ် အောက်တိုဘာလတွင် စတင်ခဲ့သည့် မြောက်ပိုင်းညီနောင်သုံးဖွဲ့၏ ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေးကြောင့် ပျောက်ဆုံးသွားခဲ့သည်ကိုတွေ့ရသည်။ အထူးသဖြင့် မြန်မာအမျိုးသား အမှန်တရားနှင့် တရားမျှတမှုပါတီ/ မြန်မာအမျိုးသားဒီမိုကရက်တစ်မဟာမိတ်တပ်မတော် MNTJP/MNDAA နှင့်  ပလောင်ပြည်နယ်လွတ်မြောက်ရေးတပ်ဦး/ တအာင်းအမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေး တပ်မတော် PSLF/TNLA တို့သိမ်းပိုက်ထားသည့် မြို့နယ်များရှိ မြန်မာစစ်တပ်လက်အောက်ခံ ပြည်သူ့စစ်နှင့် နယ်ခြားစောင့်တပ် (BGF) များသည် လုံးဝပျက်သုဉ်းသွားပြီဖြစ်သည်။ ကိုးကန့်ဒေသရှိ ကိုးကန့်ပြည်သူ့စစ်နှင့် နယ်ခြားစောင့်တပ် (BGF) တို့သည် ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေးစတင်သည့်နေ့မှ စပြီး ညီနောင်မဟာမိတ် တပ်ဖွဲ့များထံသို့ လက်နက်ချ အညံ့ခံလာသည်။ အလားတူ စစ်ကောင်စီလက်အောက်ခံ မန်ပန်ပြည်သူ့စစ်တပ်ဖွဲ့ အပါအဝင် TNLA သိမ်းပိုက်ရရှိသည့် ဒေသတွင်းနှင့် အနီးပတ်ဝန်းကျင်ရှိ ပြည်သူ့စစ်တပ်ဖွဲ့အချို့သည်လည်း ရှမ်းပြည်တိုးတက်ရေးပါတီ/ရှမ်းပြည်တပ်မတော်- SSPP/SSA နှင့် ပလောင်ပြည်နယ်လွတ်မြောက်ရေးတပ်ဦး/ တအာင်းအမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေး တပ်မတော် PSLF/TNLA တို့ထံ လက်နက်ချ လိုလှုံသွားခဲ့ကြောင်း ဒေသတွင်း သတင်းမီဒီယာများတွင် ဖော်ပြထားသည်ကို တွေ့ရသည်။

.

ကိုးကန့် BGF တပ်များသည် ယခင် ဥက္ကဌကြီး ဖုန်ကြားရှင် အဖွဲ့မှ ခွဲထွက်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး ထိုခွဲထွက် ကိုးကန့် အင်အားစုများအား စစ်အစိုးရက နယ်ခြားစောင့်တပ်ရင်း BGF ရင်း ၁၀၀၆ အဖြစ် ဖွဲ့စည်းပေးခဲ့သည်။ သို့သော် ၂၀၁၅ ခုနှစ် နှစ်ဆန်းတွင် ကိုးကန့်ဒေသသို့ MNDAA က ဝင်ရောက်တိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ BGF တချို့သည် MNDAA နှင့် ပြန်လည်ပူးပေါင်းမှု ရှိခဲ့သည်။ ထိုအခြေအနေတွင် မြန်မာစစ်တပ်နှင့် ကိုးကန့် BGF တို့သည် ကိုးကန့်ဒေသ လုံခြုံရေးအတွက် စိုးရိမ်စရာ ဖြစ်လာသည့်အတွက်ကြောင့် ပြည်သူ့စစ်တပ်များကိုပါ ထပ်မံဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။ သို့သော်လည်း ဤတစ်ကြိမ် ညီနောင်သုံးဖွဲ့၏ ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေးစတင်ချိန်တွင် ၎င်းတပ်ဖွဲ့ဝင်များသည် လျင်လျင်မြန်မြန် MNDAA တပ်ဖွဲ့ထံသို့ ပြန်လည်ဘက်ပြောင်းသွားခဲ့ကြသည်။ ထို့အပြင် ၎င်းပြည်သူ့စစ်တပ်များနှင့် ဆက်စပ်မှုရှိသည့် ခေါင်းဆောင်များနှင့် မိသားစုဝင်များကိုလည်း ကျားဖြန့်ခေါင်းစဉ်ဖြင့် တရုတ်အစိုးရက ဖမ်းဝရမ်းထုတ်ခဲ့ကာ နောက်ဆုံးတွင် ၎င်းတို့ကို အကာအကွယ်ပေးထားသည့် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင် ဦးဆောင်သည့် စစ်ကောင်စီက တရုတ်အစိုးရထံ လွှဲပြောင်းပေးလိုက်ရသည်။

.

ယင်းဒေသများတွင် စစ်ရှုံးနေသည့် ထောင်နှင့်ချီသော စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင်များပင် လက်နက်ချ အလင်းဝင်လာရသည့် အခြေအနေတွင် ၎င်းတို့၏ လက်အောက်ခံ ပြည်သူ့စစ်နှင့် နယ်ခြားစောင့်တပ် (BGF) တပ်ဖွဲ့များ ဘက်ပြောင်းသွားသည်မှာ အဆန်းတော့မဟုတ်ပေ။

.

(ဂ) ကချင်တိုင်းရင်းသားများ တိုးတက်ရေးနှင့် လုံခြုံရေးတပ် (KDA)/ကောင်းခါးပြည်သူ့စစ်

ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းရှိ ပြည်သူ့စစ်အဖွဲ့များထဲမှ အင်အားကြီးအဖွဲ့တစ်ဖွဲ့ ဖြစ်သည်သာမက မြန်မာစစ်တပ်အတွက် အားကိုးအားထားရသည့် နောက်ထပ် ပြည်သူ့စစ်တပ်ဖွဲ့တစ်ခုသည် ဦးမထုနော် (ကွယ်လွန်) ဦးဆောင်ခဲ့သည့် ကချင်တိုင်းရင်းသားများ တိုးတက်ရေးနှင့် လုံခြုံရေးတပ် (KDA) ခေါ် ကောင်းခါးပြည်သူ့စစ်ပင် ဖြစ်သည်။

.

မြန်မာစစ်တပ်နှင့် ကချင်လွတ်လပ်ရေးတပ်မတော် (KIA) တို့သည် ယနေ့ထိတိုင် ကချင်ပြည်နယ်နှင့် ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းတို့တွင် စစ်ပွဲများဖြစ်ပွားနေဆဲ ဖြစ်သည်။ ရှမ်းပြည်နယ်အတွင်း KIA/KIO ၏ အင်အားကြီးထွားလာမှုအား ဟန့်တားဖို့ဆိုသည်က မြန်မာစစ်တပ်အနေဖြင့် ၎င်းဒေသအတွင်း ဩဇာအာဏာရှိသူတစ်ဦးဦးအား အသုံးချခြင်းကသာ အထိရောက်ဆုံးဟု ယူဆပြီး ရှမ်းမြောက်အခြေစိုက် KIA တပ်မဟာ (၄)မှ ခွဲထွက်သွားသည့် ဒေသခံ  ဗိုလ်ဗှူး ဦးမထုနော် ဦးဆောင်သည့်အဖွဲ့အား  စည်းရုံးသိမ်းသွင်းခဲ့သည်။

.

၁၉၉၁ ခုနှစ်တွင်  ခွဲထွက်ကာ ငြိမ်းချမ်းရေး ယူခဲ့ခြင်းပြီး နဝတ စစ်အစိုးရသည် ၎င်းတို့အား ကချင်တိုင်းရင်းသားများ တိုးတက်ရေးနှင့် လုံခြုံရေးတပ် (KDA) အဖြစ် အမည်ပေးကာ ရှမ်းပြည်နယ် (မြောက်ပိုင်း) ကွတ်ခိုင်မြို့နယ်အတွင်း အထူးဒေသ (၅) ဟု သတ်မှတ်ထားပြီး စီးပွားရေးလုပ်ကိုင်ခွင့်များ ပေးခဲ့သည်။ ထို့နောက် ၂၀၁၀ ခုနှစ်တွင် ကောင်ခါးပြည်သူ့စစ်အဖြစ် အသွင်ပြောင်းလဲခဲ့သည်။

.

စစ်တပ်အာဏာမသိမ်းမီ တစ်နှစ်အလို ၂၀၂၀ ခုနှစ် မတ်လတွင် ကောင်းခါးပြည်သူ့စစ်တပ်ဖွဲ့အား မူးယစ်ဆေးဝါး ထုတ်လုပ်မှု စွပ်စွဲချက်များဖြင့်  မြန်မာစစ်တပ်က လက်နက်ဖြုတ်သိမ်းခဲ့ပြီး အလယ်အလတ် အဆင့်ရှိ ခေါင်းဆောင် အချို့နှင့် တပ်ဖွဲ့ဝင်များအပါအဝင် လူ ၁၀၀ ခန့်ကို ဖမ်းဆီးခြင်း၊ ဝရမ်းထုတ်ခြင်းတို့ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ ၂၀၂၁ ခုနှစ် စစ်တပ်အာဏာသိမ်းပြီး နောက်ပိုင်းတွင် မြန်မာစစ်တပ် သည် ကောင်းခါးပြည်သူ့စစ်တပ်ဖွဲ့အား လက်နက်ပြန်လည်တပ်ဆင်ပေးခဲ့သည်။

.

ဂျာယာန်ပြည်သူ့စစ်တပ်စခန်းကို တအာင်းတပ် (TNLA) က ၂၀၂၃ နိုဝင်ဘာတွင် ဝင်ရောက် စီးနင်း သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။ ညီနောင်မဟာမိတ် (၃)ဖွဲ့၏ ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေးဖြင့် ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင် တွင် တော်လှန်ရေးတပ်များ အားကောင်းလာပြီးနောက် ကချင်တိုင်းရင်းသားအများစုနေထိုင်ရာ ကောင်းခါးရွာ ထဲမှ ကောင်းခါးပြည်သူ့စစ်များသည် မူရင်မိခင်တပ်ဖွဲ့ဖြစ်သည့် ကချင်လွတ်လပ်ရေးတပ်မတော် KIA ထံ ဘက်ပြောင်း ခိုလှုံခဲ့သည်။ သို့သော် ကျန်ဒေသ ၂ ခုဖြစ်သည့် လွယ်ခန်နှင့် မန်ပြိန်းအခြေစိုက် ကောင်းခါးပြည်သူ့စစ်တပ်များ၏ အခြေအနေကိုမူ ရှင်းရှင်းလင်းလင်းမသိရသေးပေ။

.

(ဃ) ကရင်နယ်ခြားစောင့် တပ်ဖွဲ့(BGF)

ကရင်ပြည်နယ်၊ ရွှေကုက္ကိုမြို့သစ်အပါအဝင် ထိုင်းနှင့်မြန်မာနယ်စပ်၊ မြဝတီမြို့အနီးရှိ တရားမဝင် အွန်လိုင်း ကာစီနိုရုံများနှင့် ကျားဖြန့် ငွေလိမ်ဂိုဏ်းများအား နှစ်နိုင်ငံ စစ်တပ်က ပူးပေါင်း ဖြိုခွင်းဖို့ရန် ညှိနှိုင်းနေကြောင်း သတင်းများ ထွက်ပေါ်ခဲ့သည်။ ထိုသို့သတင်းထွက်ပေါ်နေချိန်တွင် ThaiPBS North သည် ဗိုလ်မှူးကြီး စောချစ်သူ နှင့် စစ်ကောင်စီ၏ အကွဲအပြဲ သတင်းအား စပြီးဖော်ပြလာလေသည်။

.

စစ်တပ်အာဏာမသိမ်းမှီ ရက်ပိုင်းအလို ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလ ကတည်းကပင် တာဝန်မှ အနားယူဖို့ရန် ဖိအားပေးခံရသည့် အတွက်ကြောင့် တပ်ရင်းတပ်ဖွဲ့အားလုံး နုတ်ထွက်ဖို့အထိ ကြိုးစားခဲ့သည့် ဗိုလ်မှူးကြီး စောချစ်သူ ဦးဆောင်သည့် ကရင်ပြည်နယ်၊ ကရင်နယ်ခြားစောင့်တပ်ဖွဲ့ (BGF) သည် ယခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ (၂၁)ရက် နေ့ကစပြီး စစ်ကောင်စီ၏ ထောက်ပံ့မှုမယူတော့ဘဲ သီးခြားရပ်တည်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ထိုင်းနိုင်ငံ အခြေစိုက် သတင်းမီယာတခုဖြစ်သည့် ThaiPBS North က ဖော်ပြခဲ့သည်။

.

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလ ၁၁ ရက်နေ့တွင် စစ်ကောင်စီ ပြန်ကြားရေးဝန်ကြီး မောင်မောင်အုန်း၊ ကရင်ပြည်နယ် စစ်ကောင်စီ ဥက္ကဋ္ဌ စိုးမြင့်ဦး တို့သည် ဗိုလ်မှူးကြီးစောချစ်သူအား သွားရောက်တွေ့ဆုံပြီး စစ်ခေါင်းဆောင် မင်းအောင်လှိုင်မှ သူနှင့် လာရောက်တွေ့ဆုံရန် ဗိုလ်မှူးကြီး စောချစ်သူထံသို့ သတင်းစကားပါးကြောင်း၊ သို့ရာတွင် ဗိုလ်မှူးကြီး စောချစ်သူ သည် BGF အနေဖြင့် မြန်မာစစ်တပ်ထံမှ ခွဲထွက်၍ သီးခြားရပ်တည်မည်ဖြစ်ကြောင်း၊ မည်သည့်ဘက်မှမလိုက်ဘဲ ကရင်ပြည်နယ် ငြိမ်းချမ်းရေး ဆောင်ရွက်မည် ဖြစ်ကြောင်း ပြန်လည်ပြောဆို လိုက်သည်ဟု သိရသည်။

.

ထို့နောက် ဇန်နဝါရီလ ၂၁ ရက်နေ့မှစပြီး ဗိုလ်မှူးကြီး စောချစ်သူ ဦးဆောင်သော BGF တပ်များသည် စစ်တပ်နှင့် ပူးတွဲလုံခြုံရေးယူထားသည့် နေရာများမှ ထွက်ခွာ၍ ၎င်းတို့ ဌာနချုပ်သို့ ပြန်လည်ပေါင်းစည်းလိုက်သည်။ ဗိုလ်မှူးကြီး စောချစ်သူ ဦးဆောင်သော ကရင်နယ်ခြားစောင့်တပ် (BGF) သည် စစ်ကောင်စီထံမှ လစာအပါအဝင် ခံစားခွင့်များအား ဆက်လက်ရယူခြင်းမရှိတော့ဘဲ ၎င်းတို့ကိုယ်တိုင် သီးခြားရပ်တည်သွားမည်ဟု သိရှိရသည်။ ထိုတို့ စစ်ကောင်စီသည် ကရင်ပြည်နယ်၊ နယ်ခြားစောင့်တပ် (BGF)နှင့် ညှိနှိုင်းမှုအဆင်မပြေသည့်နောက်တွင် စစ်ရေးအရ ဖိအားပေးဖို့အထိ ရည်ရွယ်လာသည်ဟုဆို၏။

.

စစ်ကောင်စီ အားကိုးအားထားပြုရသည့် ကရင်ပြည်နယ်၊ နယ်ခြားစောင့်တပ် (BGF) အနေဖြင့် စစ်ကောင်စီထံမှ ရိက္ခာနှင့်လစာများမယူတော့ဘဲ သီးခြားရပ်တည်သွားရန် ဆုံးဖြတ်ချက်လိုက်ခြင်းသည် တစ်နိုင်ငံလုံးတွင် စစ်မျက်နှာဖွင့်နေရသည့် စစ်ကောင်စီအတွက် ခေါင်းခဲစရာ ထိုးနက်ချက်ကြီးတစ်ခု ဖြစ်မည်မှာ အမှန်ပင်ဖြစ်၏။

.

ယခုကဲ့သို့ ဗိုလ်မှူးကြီးစောချစ်သူ စစ်ကောင်စီနှင့် လမ်းခွဲလိုက်ရခြင်းသည် ၎င်းတို့အနေဖြင့် စစ်ကောင်စီအား ယုံကြည်မှုမရှိတော့သည့်အတွက်ကြောင့် ဆိုရပါမည်။ စစ်ကောင်စီသည် ၎င်းတို့၏  ကြံ့ခိုင်ရေးပါတီ အမတ်ဟောင်း၊ ကိုးကန့် ပြည်သူ့စစ်ခေါင်းဆောင် ပယ်ဆောက်ချိန် အပါအဝင်  ၁၀ ဦးအား  တရုတ်ထံ  ဖမ်းဆီးလွှဲပြောင်းပေးလိုက်ခြင်းသည် ဗိုလ်မှူးကြီးစောချစ်သူ နှင့် ၎င်း၏ အဖွဲ့အစည်းအတွက် အာမခံချက် မရှိမှုကို ဖော်ပြပြီး စစ်ကောင်စီအနေဖြင့် ဖိအားဒဏ်ကိုမခံနိုင်၍ ထိုအခြေအနေမျိုး ၎င်းတို့ထံသို့လည်း မရောက်လာနိုင်ဟု မဆိုနိုင်ပေ။ ထို့အတွက်ကြောင့် ထိုသို့မဖြစ်ပေါ်လာမှီ စစ်ကောင်စီနှင့် ခပ်ဝေးဝေးနေ၍ ကြုံလာမည့် ပြဿနာအား ၎င်းတို့ကိုယ်တိုင် ဖြေရှင်းဖို့ရည်ရွယ်ဟန်ရှိသည်ဟု ယူဆရမည်ဖြစ်သည်။

.

လက်ရှိတွင် ဗိုလ်မှူးကြီး စောချစ်သူ ဦးဆောင်သည့် ကရင်ပြည်နယ်၊ နယ်ခြားစောင့်တပ် (BGF) တပ်နယ်အားလုံး စစ်ကောင်စီလက်အောက်မှ ခွဲထွက်ပြီး ကရင်အမျိုးသားတပ်မတော် (Karen National Army -KNA) အဖြစ် ပြောင်းလဲဖွဲ့စည်းရပ်တည်ရန် ဆွေးနွေးဆုံးဖြတ်ခဲ့ပြီးဖြစ်ကြောင်း တပ်နယ်-၂ ဗျူဟာမှူး ဗိုလ်မှူး စောတင်ဝင်း က အတည်ပြုပြောဆိုခဲ့ကြောင်း ဒေသအခြေစိုက် ကေအိုင်စီ သတင်းဌာနတွင် ဖော်ပြထားသည်။

.

ဗိုလ်မှူးကြီး စောချစ်သူ ခေါင်းဆောင်နေသော ကရင်ပြည်နယ် နယ်ခြားစောင့်တပ် (BGF) တပ်ဖွဲ့ကို တိုးတက် သော ကရင့်အမျိုးသားတပ်မတော် DKBA မှခွဲထွက်ပြီး တပ်ရင်း ၁၂ ရင်းနှင့် ကရင့် ငြိမ်းချမ်းရေးတပ်ဖွဲ့ KPF မှ တပ်ရင်း ၁ ရင်း စုစုပေါင်း တပ်ရင်း ၁၃ ရင်းဖြင့် စတင်ဖွဲ့စည်းခဲ့ကာ တပ်နယ် (၄)နယ်၊ တပ်ရင်း ၁၃ ရင်းဖြင့် ဖွဲ့စည်း ထားပြီး  လှိုင်းဘွဲမြို့နယ်တွင် အမှတ် ၁၀၁၁၊ ၁၀၁၂၊ ၁၀၁၅၊ ၁၀၁၆ တပ်ရင်းတို့ အခြေချလှုပ်ရှားသလို ဖာပွန်မြို့ နယ်တွင် အမှတ် ၁၀၁၃၊ ၁၀၁၄ တပ်ရင်း၊ မြဝတီမြို့နယ်တွင် အမှတ် ၁၀၁၇၊ ၁၀၁၈၊ ၁၀၁၉၊ ၁၀၂၀၊ ၂၀၂၂  တပ်ရင်းများနှင့် ကြာအင်းဆိပ်ကြီးမြို့နယ်တွင် အမှတ် ၁၀၂၁၊ ၁၀၂၃ တပ်ရင်းတို့ အခြေချ လှုပ်ရှားလျက်ရှိရာ ခန့်မှန်းခြေ စုစုပေါင်း တပ်အင်အား သုံးထောင်ကျော်ခန့် ရှိသည်ဟု သိရှိရသည်။

ဖက်ဒရယ်လစ်ဇင် ပညာရပ်ဆိုင်ရာလေ့လာခြင်း အပိုင်း (၃၃)

ဖက်ဒရယ်လစ်ဇင် ပညာရပ်ဆိုင်ရာလေ့လာခြင်း အပိုင်း (၃၃)

မိတ်ဆက် – ဒီတပတ် ဖက်ဒရယ်လစ်ဇင် ပညာရပ်ဆိုင်ရာ အကြောင်းအရာများထဲက

၁) ဒေသန္တရအစိုးရ၏ သဘောတရားနှင့် တာဝန်အခန်းကဏ္ဍများကို လေ့လာခြင်း ဆွေးနွေးချက် (၄) ကို ဆက်လက် ကြည့်ရှုနားဆင်ရမှာပါ။

အခုအစီအစဉ်ကိုတော့ ဖက်ဒရယ်ဂျာနယ်၊ မြန်မာ နဲ့ တိုင်းရင်းသား လူမျိုးများရေးရာ စင်တာ (ENAC) တို့က ပူးပေါင်းပြီး ဖက်ဒရယ် ရေးရာ အသိပညာများကို လေ့လာ သိရှိခွင့်ရရှိ စေဖို့နဲ့ အနာဂတ် ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီ ပြည်ထောင်စု ကြီး တည်ဆောက် နိုင်ရေးမှာ အထောက်အပံ့ ဖြစ်စေဖို့ မျှော်ရည်ကာ ပူးပေါင်းတင်ဆက်ခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။

အခု တင်ဆက်ပေးနေတဲ့ ဖက်ဒရယ်ပညာရပ်ဆိုင်ရာများကို ကဏ္ဍအလိုက်၊ အခန်းဆက် တင်ဆက်ပေးထားပါတယ်။

အခုအစီအစဉ်ကို အပတ်စဉ် သောကြာနေ့ ညနေပိုင်း မြန်မာစံတော် ချိန် ၇ နာရီမှာ ဖက်ဒရယ်ဂျာနယ်၊ မြန်မာရဲ့ သတင်းကွန်ရက် စာမျက်နှာနဲ့ မိတ်ဖက် မီဒီယာများ၊ အဖွဲ့ အစည်းများရဲ့ သတင်း ကွန်ရက် စာမျက်နှာတို့ကနေ တပြိုင်နက် ထုတ်လွင့် တင်ဆက် ပေးသွားမှာဖြစ်လို့ စောင့်မျှော် ကြည့်ရှု နားဆင်နိုင်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။

ဖက်ဒရယ်လစ်ဇင် ပညာရပ် သင်ခန်းစာနှင့် စပ်လျဉ်း ပြီး ပိုမိုသိရှိလိုတဲ့ အကြောင်းအရာ ရှိပါက ဖက်ဒရယ်ဂျာနယ်၊ မြန်မာရဲ့ အီးမေးလ် လိပ်စာ federaljournalnews@gmail.com / Federal Journal Facebook Messenger တို့မှာ တိုက်ရိုက် ဆက်သွယ်မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။

(အပတ်စဉ် တနင်္ဂနွေ ညနေတိုင်း မြန်မာစံတော် ချိန် ၇ နာရီမှာလည်း Federal Journal Myanmar နဲ့ Vansangva ဝိုင်းတော်သားများ ပူးပေါင်းတင်ဆက်တဲ့ Transformation Movement for Bottom-up Federalism ဆိုတဲ့ ခေါင်းစဉ်နဲ့ ဟောပြောတင်ပြမှုကိုလည်း ဆက်လက် ထုတ်လွင့် တင်ဆက်ပေးသွားမှာ ဖြစ်ကြောင်း အထူးကြေညာ အသိပေးအပ်ပါတယ်။)

#FJMM_Federalism_Lecture_series_Part_33
#ENAC_Local_Government_Part_4

အထီးကျန်နေသည့် စစ်တပ်နှင့် အာဏာသိမ်းစစ်ခေါင်းဆောင်တို့၏ ကျဆုံးခန်းနီးနေပြီလော

အထီးကျန်နေသည့် စစ်တပ်နှင့် အာဏာသိမ်းစစ်ခေါင်းဆောင်တို့၏ ကျဆုံးခန်းနီးနေပြီလော

ဖက်ဒရယ်ဂျာနယ်၊ မြန်မာ

ထိန်မောင်နော်တောင် | သတင်းဆောင်းပါး

အပိုင်း (၁)

 “တပ်မတော်သာအမိ တပ်မတော်သာအဖ” ဆိုသည့် စစ်တပ်၏ အဆက်ဆက် လက်သုံးစကားသည် ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ ရက်နေ့ကစပြီး လူထုကြားတွင် ပြက်ရယ်ပြုသံတစ်ခုသာ ဖြစ်လာလေ၏။

.

ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင် ဦးဆောင်သည့် စစ်တပ်သည် ဆယ်စုနှစ်တစ်ခု ဒီမိုကရေစီစနစ်ဆီ ဦးတည်နေချိန် အရပ်သားအစိုးရထံမှ မတရား အာဏာသိမ်းယူခဲ့ပြီးနောက် မြန်မာနိုင်ငံသည် အမှောင်ထုထဲသို့ နောက်ထပ်တစ်ကြိမ် ပြန်လည်ကျရောက်ခဲ့ပြန်သည်။ ထိုသို့အာဏာသိမ်းပြီး တစ်ပတ်မပြည့်မီ အချိန်မှာပင် စစ်တပ်သည် ကြီးမားသည့် ပြည်သူလူထု၏ တုန့်ပြန် ဆန့်ကျင်ဆန္ဒပြမှုများနှင့် ရင်ဆိုင်ရတော့သည်။

.

အကြိမ်ကြိမ်အာဏာသိမ်းမှု ပြုလုပ်ခဲ့သည့် စစ်တပ်အတွက်မူ ဤသို့ လူထုဆန့်ကျင်မှုသည် ၎င်းတို့အတွက် အထူးအဆန်း မဟုတ်ဟု မှတ်ယူကာ အကြမ်းဖက်နှိမ်နင်းရုံဖြင့် ပြန်လည်ထိန်းသိမ်းနိုင်မည်ဟု ယူဆဟန်ရှိ၏။ သို့သော် မှန်းချက်နှင့် နှမ်းထွက်မကိုက်ဆိုသကဲ့သို့ ဖြစ်ခဲ့လေ၏။ ၂၀၂၁ ခုနှစ် နှစ်လယ်ပိုင်းကစပြီး မြန်မာပြည်အနှံ့ ပြည်သူ့ခုခံ ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့များ ဖွဲ့စည်းပြီး ရရာလက်နက်ဖြင့် စတင်တော်လှန်ခြင်းနှင့် ရင်ဆိုင်ခဲ့ရသည်။ အချို့သော ခေတ်ပညာတတ် လူငယ်များကမူ ၎င်းတို့နှင့်နီးစပ်ရာ တိုင်းရင်းသားတော်လှန်ရေး အင်အားစုများထံ သွားရောက်ကာ စစ်ပညာသင်ယူခဲ့၍ စစ်ကောင်စီတပ်ကို ပြန်လည်တော်လှန်တိုက်ခိုက်ရန် ပြင်ဆင်လာခဲ့ကြသည်။ ဤသို့ဖြင့် မြန်မာပြည်အနှံ့ စစ်အာဏာရှင်စနစ် ဆန့်ကျင်တော်လှန်‌ရေး လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းများ အများအပြား ပေါ်ထွက်လာလေသည်။ ဤသည်မှာ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင် နှင့် ၎င်း၏ စစ်တပ်အတွက်သာမက မြန်မာစစ်တပ်အင်စတီကျူးရှင်း တစ်ခုလုံး အတွက်ပင် သမိုင်းတွင် တစ်ကြိမ်တခါမျှ မကြုံဖူးသည့် ကြီးမားသော စိန်းခေါ်မှုနှင့် ကြမ္မာဆိုး ကျရောက်ခဲ့မှု အစပင် ဖြစ်လေတော့၏။

.

ထိုသို့ ပြည်တွင်းတွင် အကျပ်အတည်း စိန်ခေါ်မှုများဖြင့် ကြုံတွေ့နေရသည့် စစ်ကောင်စီသည် နိုင်ငံတကာနှင့် အာဆီယံအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများ၏ ဖယ်ကျဉ်ခြင်းကိုပါ ရင်ဆိုင်ခဲ့ရသည်။

လက်ရှိ နွေဦးတော်လှန်ရေး သုံးနှစ်အတွင်းသို့ ရောက်ရှိလာချိန်တွင် နိုင်ငံအနှံ့ ပြည်သူလူထု၏ ခုခံတော်လှန်စစ်ကို ရင်ဆိုင်နေရပြီး စစ်ရှုံးနေသည့် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင် နှင့် ၎င်း၏စစ်တပ်သည် အမှန်တကယ်ကျဆုံးဖို့ အချိန်ရောက်လာပြီလား…. ဆိုသည့် မေးခွန်းသည် လူအများစိတ်ဝင်စားနေသည့် မေးခွန်းပင်ဖြစ်သည်။ ထိုအခြေအနေများကို မိမိတစ်ဦးတစ်ယောက်၏အမြင်အားဖြင့် ထုတ်နှုတ် သုံးသပ်ပါမည်။

.

၁။ စစ်ကောင်စီ၏ ရွေးကောက်ပွဲ အိပ်မက်

အရပ်သားအစိုးရထံမှ မတရားအာဏာသိမ်းယူပြီးချိန်ကစပြီး လက်ရှိသုံးနှစ်ပြည့်သည့် အချိန်ထိတိုင် မြန်မာတစ်နိုင်ငံ လုံးအတိုင်းအတာဖြင့်ကြည့်လျင် ၎င်းတို့၏ အာဏာသက်ရောက်သည့် ဒေသသည် နိုင်ငံ၏ ၄၀ ရာခိုင်နှုန်းခန့်လောက်မျှဖြင့် ယန္တရားလည်ပတ်နိုင်သည်ကိုတွေ့ရသည်။ ထိုဒေသများတွင်ပင် အကြောက်တရားဖြင့် ဖိနိုပ်ချုပ်ချယ် အုပ်ချုပ်နေရပြီး ၎င်းတို့သည်ပင် နေ့စဉ်စိုးရိမ်ထိတ်လန့်မှုနှင့် နေထိုင် နေရသည်ကို တွေ့ရသည်။ ဆိုလိုသည်မှာ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင် နှင့် သူ့စစ်တပ်ကြီးသည် နေရာတိုင်းတွင် လုံခြုံမှုကင်းမဲ့ နေရသည်။

.

ထိုသို့ အဖက်ဖက်တွင် ကျဆုံးနေပြီး အထီးကျန်နေရသည့် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင် နှင့် ၎င်း၏ စစ်တပ်ကြီးသည် အာဏာဆက်လက်တည်မြဲရေး နည်းလမ်းမျိုးစုံဖြင့်ကြိုးစားလာသည်။ အထူးသဖြင့် ၎င်းတို့၏ နိုင်ငံရေးထွက် ပေါက်ဖြစ်ဖို့အတွက်သာမက နိုင်ငံတကာမျက်နှာစာတွင် ဝင်ဆန့်နိုင်ရန် ၎င်းတို့၏ စည်းရုံးထားသော လက်အောက်ခံ နိုင်ငံရေးပါတီများနှင့် ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပနိုင်ရန် တဖွဖွ ပြောဆိုလာသည်။ ထို့အပြင် ရွေးကောက်ပွဲအတွက် အထောက်အကူဖြစ်စေဖို့ဟုဆိုကာ ယခုနှစ်အတွင်း သန်းခေါင်စာရင်းကောက်ယူသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင် က ၎င်း၏ နှစ်သစ်ကူး မိန်းခွန်းတွင် ထည့်သွင်းပြောဆိုသည်ကို တွေ့ရသည်။

.

“၂၀၂၄ ခုနှစ်အတွင်းမှာ ကျွန်တော်တို့နိုင်ငံအတွင်း ပြည်လုံးကျွတ် လူဦးရေနှင့်အိမ်အကြောင်းအရာ သန်းခေါင်စာရင်း ကောက်ယူခြင်းလုပ်ငန်းတွေကို ဆောင်ရွက်သွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့အစိုးရရဲ့ အန္တိမရည်မှန်းချက်ဖြစ်တဲ့ လွတ်လပ်ပြီးတရားမျှတသော ပါတီစုံဒီမိုကရေစီအထွေထွေရွေးကောက်ပွဲကြီး ဖြစ်ပေါ်စေရေးအတွက် အခြေခံအချက်ဖြစ်တဲ့ မဲစာရင်းများ မှန်ကန်ပြည့်စုံရေးမှာလည်း အသုံးပြုနိုင်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ တိုင်းရင်းသားပြည်သူ တစ်ရပ်လုံးအနေနဲ့လည်း ဆောင်ရွက်မယ့် သန်းခေါင်စာရင်း ကောက်ယူရေး လုပ်ငန်းစဉ်များမှာ ပူးပေါင်းပါဝင်ပေးကြဖို့လည်း ပြောကြားလိုပါတယ်”

.

ထို့အပြင် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်သည် အာဏာသိမ်း သုံးနှစ်ပြည့်နေ့တွင် နိုင်ငံရေးပါတီများ မှတ်ပုံတင်ခြင်း ဥပဒေသစ်ပါ ပြဋ္ဌာန်းချက်တချို့အား ဖြေလျော့၍ စစ်ကောင်စီလက်အောက်ခံ ပြည်ထောင်စု ရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင်(UEC) ဥက္ကဋ္ဌ ကိုလည်း အသစ်ပြောင်းလဲခန့်အပ်ခဲ့သည်။

.

သို့သော် အဖက်ဖက်က ချွတ်ချုံကျကာ လူထုဘဝလုံခြုံမှု ကင်းမဲ့နေပြီး နိုင်ငံအနှံ့ နေ့စဉ် ဗုံးသံ၊ သေနတ်သံများဖြင့် ပြည့်နက်နေသည့် လက်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံ၏ အခြေနေသည် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှုင် ပြောသကဲ့သို့ “လွတ်လပ် ပြီးတရားမျှတသည့် ပါတီစုံဒီမိုကရေစီအထွေထွေရွေးကောက်ပွဲ” ကျင်းပဖို့ဆိုသည် မဖြစ်နိုင်ပေ။ ပြည်သူလူထု အနေနှင့်လည်း လက်ရှိအချိန်တွင် မည်သို့မျှ ရွေးကောက်ပွဲကို စိတ်ဝင်စားမည် မဟုတ်ပေ။ ထို့အတွက်ကြောင့် စစ်ကောင်စီ၏ အာဏာဆက်လက်တည်မြဲရေး ရွေးကောက်ပွဲအိပ်မက်ကို အကောင်အထည် ဖော်လာနိုင်ရန် အလွန်ပင် ရာခိုင်နှုန်းနည်းနေသည်ဟု ဆိုရပါမည်။

.

၂။ စစ်ကောင်စီနှင့် နိုင်ငံတကာ

၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်နေ့ အာဏာသိမ်းယူပြီးချိန်ကစပြီး ယနေ့အချိန်ထိ နိုင်ငံတကာ အသိုင်းအဝိုင်းတွင် စစ်ကောင်စီသည် လောက်လောက်လားလား အသိအမှတ်ပြုခြင်း မခံခဲ့ရပေ။ အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံဖြစ်သည့် တရုတ်၊ အိန္ဒိယ၊ ထိုင်း၊ ကမ္ဘောဒီယားနှင့် ရုရှား တို့လို အချို့နိုင်ငံ အနည်းငယ်နှင့်သာ စီးပွားရေး၊ သံတမန်ရေး လုပ်ငန်းများ လုပ်ကိုင်ခွင့်ရရှိခဲ့သည်ကို တွေ့ရသည်။ ယင်းနိုင်ငံများသည်လည်း ၎င်းတို့၏ အကျိုးစီးပွားအတွက်ကြောင့်သာ မဖြစ်မနေ ဆက်ဆံနေရသည့် သဘောမျိုးပင် ဖြစ်သည်။

.

ကုလသမဂ္ဂအတွင်း ကိုယ်စားပြုခွင့်ရဖို့ စစ်ကောင်စီအနေဖြင့် အသည်းအသန် ကြိုးပမ်းနေသော်လည်း ပြီးခဲ့သည့် နှစ်နှစ်ဆက်တိုက် ကိုယ်စားပြုခွင့်မရရှိခဲ့ပေ။ ထို့အတူ ပြီးခဲ့သည့် ၂၀၂၃ သြဂုတ်လ ၁၆ ရက်နေ့တွင် ပြည်ထောင်စု လွှတ်တော် ကိုယ်စားပြုကော်မတီ (CRPH) အား ကိုယ်စားပြုသော အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု နယူးယောက်မြို့တွင် ရုံးစိုက်သည့် ကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာ မြန်မာအမြဲတမ်းကိုယ်စားလှယ်နှင့် စစ်ကောင်စီလက်အောက်ခံ မြန်မာနိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီးဌာနတို့သည် ကုလသမဂ္ဂ အမြဲတမ်း ကိုယ်စားလှယ်နေရာ ရရှိဖို့ အပြိုင် အဆိုပြု တင်သွင်းခဲ့ကြောင်းသိရ သည်။ သို့သော် ကုလသမဂ္ဂအထွေထွေညီလာခံ၏ နိုင်ငံအသီးအသီး ကိုယ်စားလှယ် ရွေးချယ်ရေး Credential ကော်မတီသည် ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလ ၆ ရက်နေ့ ကျင်းပခဲ့သည့် အစည်းအဝေးတွင် မြန်မာနှင့် အာဖဂန်နစ္စတန် နိုင်ငံတို့၏ ကိုယ်စားပြုမှု အရေးကို ဆိုင်းငံ့ထားဖို့ရန် Credential ကော်မတီဥက္ကဌ Ms. Jane Mugafalu Kabui က အဆိုပြုခဲ့ပြီး မဲခွဲခြင်းမရှိဘဲ အတည်ပြုခဲ့သည်။

.

ထိုသို့ ကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာ မြန်မာအမြဲတမ်းကိုယ်စားလှယ်အဖြစ် နိုင်ငံကိုယ်စားပြုမှုအရေး ဆုံးဖြတ်ချက်ကို ကုလသမဂ္ဂ စိစစ်ရွေးချယ်ရေးကော်မတီက ထပ်မံဆိုင်းငံလိုက်သည့်အတွက်ကြောင့် လက်ရှိ သံအမတ်ကြီး ဦးကျော်မိုးထွန်းသည်သာ ကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာ မြန်မာကိုယ်စားလှယ်အဖြစ် ဆက်လက် ကိုယ်စားပြုခွင့်ရ နေမည်ဖြစ်သည်။ ဦးကျော်မိုးထွန်းသည် စစ်တပ်အာဏာသိမ်းလိုက်ပြီးချိန်ကစ၍ စစ်ကောင်စီအား ကိုယ်စားမပြုဘဲ NLD အစိုးရနှင့် ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်ကိုယ်စားပြု ကော်မတီ (CRPH) ကိုသာ ကိုယ်စားပြုကြောင်း ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေ‌ဖော်ဝါရီ ၂၆ ရက်နေ့ ကုလသမဂ္ဂ အစည်းအဝေးတွင် တရားဝင်ပြောဆိုထားပြီးဖြစ်သည်။

.

ထို့အပြင် ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၂၁ ရက်နေ့တွင် ကျင်းပပြုလုပ်ခဲ့သည့် ကုလသမဂ္ဂ လုံခြုံရေးကောင်စီတွင်လည်း စစ်ကောင်စီအား မြန်မာနိုင်ငံတွင်း အကြမ်းဖက်မှုများရပ်တန့်ရန်၊ နိုင်ငံတော်၏ အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် နှင့် နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားများအားလုံး လွှတ်ပေးဖို့ တောင်းဆိုချက်တရပ်ကို ကန့်ကွက်သူမရှိ အတည်ပြုချမှတ်လိုက်သည်ကို တွေ့ရှိရသည်။ ဤသို့ ဆုံးဖြတ်ချက် ချလိုက်ခြင်းအပေါ်  စစ်ကောင်စီဖက်က မြန်မာနိုင်ငံ၏ အခြေအနေသည် နိုင်ငံတကာငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် လုံခြုံရေးအပေါ် ထိခိုက်သက်ရောက်မှုမရှိဘဲ ပြည်တွင်းရေးသာဖြစ်ပြီး ထိုသို့ ဆုံးဖြတ်ချက်ချခြင်းသည် ကုလသမဂ္ဂပဋိညာဉ်စာတမ်းနှင့် မညီညွတ်သည့်အပြင် မြန်မာ့ပြည်တွင်းရေး ကိစ္စရပ်များအား ဝင်ရောက်စွက်ဖက်ရာရောက်ကြောင်း မကျေမနပ် တုန့်ပြန်သည်ကို တွေ့ရသည်။

.

ကုလသမဂ္ဂလုံခြုံရေးကောင်စီ၏ မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ ဆုံးဖြတ်ချက်သည် မြန်မာနိုင်ငံ လွတ်လပ်ရေး ရပြီးချိန်ကစပြီး ပထမဆုံးအကြိမ်ချမှတ်ခဲ့သည့် ဆုံးဖြတ်ချက်ဖြစ်ပြီး ဗီတိုအာဏာအသုံးပြုခွင့်ရှိသည့် တရုတ်နှင့် ရုရှားတို့ကပါ ကန့်ကွက်ခဲ့ခြင်းမပြုသည်ကိုတွေ့ရ၏။

အလားတူ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံ ၁၁ နိုင်ငံဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားသည့် အာဆီယံတွင်လည်း မြန်မာကိုယ်စားပြုခွင့် ရပ်ဆိုင်းထားပြီး အာဆီယံ အစည်းအဝေးများတွင်လည်း တက်ရောက်ခွင့် ပိတ်ပင်ခံထားသည်။ ၂၀၂၁ ဧပြီ ၂၄ ရက်နေ့ မြန်မာ အာဏာသိမ်း စစ်ခေါင်းဆောင် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင် ကိုယ်တိုင်တက်ခဲ့သည့် ဂျာကာတာ အစည်းအဝေးတွင် (၁) အကြမ်းဖက်မှုများ ချက်ခြင်းရပ်ရေး (၂) သက်ဆိုင်သူများ တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးရေး (၃) ယင်းကဲ့သို့ ဒိုင်ယာလော့ဂ်များ ဖြစ်လာရန် အာဆီယံ အထူးသံက ကြားဝင် ညှိနှိုင်းပေးရေး (၄) အာဆီယံကတဆင့် စာနာမှု အကူအညီများပေးရေးနဲ့ (၅) အာဆီယံ အထူးသံ မြန်မာပြည်သို့ လာပြီး သက်ဆိုင်သည့် အဖွဲ့တွေအားလုံးနှင့် တွေ့ဆုံရေး ဆိုသည့် ဘုံသဘောတူညီသည့် မူ ၅ ချက် ချမှတ်ခဲ့သည်။ သို့သော် စစ်ကောင်စီအနေဖြင့် ထိုသဘောတူညီချက် တခုကိုမျှ လက်ရှိအချိန်ထိ ကောင်အထည်ဖော် ဆောင်ရွက်ပေးနိုင်ခဲ့ခြင်း မရှိခဲ့ပေ။

.

ယင်းနောက်ပိုင်းတွင် အာဆီယံထိပ်သီးအစည်းအဝေးနှင့် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးများ အစည်းအဝေးများ၌ စစ်ကောင်စီ ခေါင်းဆောင် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်နှင့် ၎င်း၏ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးများအား အာဆီယံက ဖိတ်ကြားခြင်းမပြုတော့ဘဲ နိုင်ငံရေးနှင့်မသက်ဆိုင်သော ကိုယ်စားလှယ်များကို အစားစေလွှတ်ရန် မူဝါဒချမှတ်ခဲ့၏။ သို့သော် အချို့သော အာဆီယံအစည်းအဝေးသို့ စစ်ကောင်စီ၏ အဆင့်နိမ့်ကိုယ်စားလှယ်များ တက်ရောက်နေသည်ကို တွေ့ရသည်။

.

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာလ ၅ ရက်နေ့ အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ ဂျကာတာမြို့တွင် ကျင်းပသည့် အာဆီယံ ထိပ်သီး ညီလာခံမှ ၂၀၂၆ ခုနှစ်တွင် ကျရောက်မည့် မြန်မာနိုင်ငံ၏ အာဆီယံအလှည့်ကျ ဥက္ကဋ္ဌရာထူးနေရာအား ဖိလစ်ပိုင် နိုင်ငံမှ လွှဲပြောင်းရယူ တာဝန်ထမ်းဆောင်ဖို့ ဆုံးဖြတ်လိုက်ကြောင်း ပြည်တွင်းပြည်ပ သတင်းစာမျက်နှာများတွင် ဖော်ပြထားသည်ကို တွေ့၏။ ထိုသို့ဆုံးဖြတ်လိုက်ခြင်းသည် မြန်မာနိုင်ငံ၏ အစိုးရဟု မှတ်ယူနေသည့် စစ်ကောင်စီ အတွက်သည် အရှက်ရဖွယ်ဖြစ်လေသည်။  ထို့အပြင် အာဆီယံသည် မြန်မာနိုင်ငံအရေးအား ကိုင်တွယ်ဆောင်ရွက်ရန် ဘုံသဘောတူညီချက်အတိုင်း ဆက်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း အင်ဒိုနီးရှား နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ရက်တနိုမာဆူဒီက ပြောဆိုခဲ့သည်။

.

ယခုကဲ့သို့ ပြည်တွင်းအကျပ်အတည်းနှင့် ရင်ဆိုင်နေရချိန် နိုင်ငံတကာ၌ မြန်မာနိုင်ငံနှင့်သက်ဆိုင်သည့် ကိစ္စရပ်များပြောဆိုခွင့် မရရုံသာမက ကိုယ်စားပြုခွင့်ပါ ပိတ်ပင်ခံထားရသည့် စစ်ကောင်စီ ခေါင်းဆောင် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင် အတွက်မူ တစ်ပူပေါ် နှစ်ပူဆင့် ဆိုကဲ့သို့ ကြီးမားသည့် ထိုးနက်ချက်တခုပင် ဖြစ်သည်ဟု ဆိုရမည်ဖြစ်ပြီး တော်လှန်ရေးအဖွဲ့အစည်းများအတွက်မူ နွေဦးတော်လှန်ရေးအောင်မြင်ဖို့ရန် အုတ်တစ်ချပ် သဲတစ်ပွင့်မျှ အားအင် ဖြစ်စေမည်မှာ အမှန်ပင်ဖြစ်သည်။

အပိုင်း ၂ ဆက်လက် ဖော်ပြမည်။

ထိုင်းနိုင်ငံရှိ CI ထုတ်ပေးရေး ဌာနများတွင် နိုင်ငံရေးသမားများနှင့် CDM ဝန်ထမ်းများကို တင်းကြပ်မှုရှိ

ထိုင်းနိုင်ငံရှိ CI ထုတ်ပေးရေး ဌာနများတွင် နိုင်ငံရေးသမားများနှင့် CDM ဝန်ထမ်းများကို တင်းကြပ်မှုရှိ

ဖက်ဒရယ်ဂျာနယ်၊ မြန်မာ
မတ်လ ၁၂ရက်၊ ၂၀၂၄

ထိုင်းနိုင်ငံအတွင်း မြန်မာသံရုံးမှတစ်ဆင့် CI ( Certificate of Identity) ထုတ်ပေးရေးဌာနများတွင် CDM ဝန်ထမ်းများနှင့် တော်လှန်ရေးနယ်ပယ်မှု ပြည်သူများကို တင်းတင်းကြပ်ကြပ် စိစစ်လျှက်ရှိနေကြောင်း CI ထုတ်ပေးရေးဌာနနဲ့ နီးစပ်သူများထံမှ သိရပါတယ်။

CI လာရောက် လျှောက်ထားသူများမှ မသင်္ကာသူများကို သေချာစိစစ်မေးမြန်းပြီး တော်လှန်ရေးနဲ့ ဆက်နွယ်နေသူများ၊ CDM ဝန်ထမ်းများ နှင့် ၅၀၅ ထုတ်ခံထားရသူများကို CI ပြုလုပ်ပေးခြင်း မရှိကြောင်း သိရပါတယ်။

” သူတို့ သေချာစိစစ်တယ်။ မှတ်ပုံတင်နံပါတ်တွေကို တိုက်စစ်တာတွေ ပြုလုပ်တယ်။ စစ်ဆေးလို့ CDM ဝန်ထမ်းတွေ၊ ၅၀၅ သမားတွေဆိုရင် CI မလုပ်ပေးပဲ ပြန်လွှတ်လိုက်တယ် ” လို့ CI ဌာနနဲ့ နီးစပ်သူတစ်ဦးမှ FJMM ကိုပြောပါတယ်။

အဆိုပါ စစ်ဆေးရေး အဖွဲ့ကို နေပြည်တော်မှ ရဲမှူး၊ လဝက နဲ့ အကောက်အခွန် ဌာနမှ တာဝန်ရှိသူများမှ ဦးဆောင်ပြုလုပ်လျှက်ရှိနေကြောင်း သိရပါတယ်။

မှတ်ပုံတင်ထဲမှာ အစိုးရ ဝန်ထမ်းဖြစ်ခဲ့ဖူးသူတစ်ဦးဦး CI လာလုပ်မည်ဆိုပါက အလုပ်ထွက်ခဲ့ကြောင်း ထောက်ခံစာပါမှ CI ပြုလုပ်ပေးမည်ဖြစ်ကြောင်း နီးစပ်သူထံမှ သိရပါတယ်။

လက်ရှိမှာ CI လာလုပ်ရင်း မလုပ်ပေးပဲ ပြန်လွှတ်ခံရတဲ့ သူတွေလည်း အများအပြားရှိနေတယ်လို့ သူက ပြောပါတယ်။

CI ( certificate of identity ) က နိုင်ငံကူးလက်မှတ်အမျိုးအစားတစ်ခုထဲ အပါအဝင်ဖြစ်ပြီး ထိုင်းနိုင်ငံနဲ့ မြန်မာနိုင်ငံအတွင်း ကူးသန်းသွားလာနိုင်ရန်အတွက် ရွှေ့ပြောင်း မြန်မာ အလုပ်သမားများကို ထုတ်ပေးတဲ့ အထောက်အထားအမျိုးအစားတစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။